همه خروجی شبکه ملی اطلاعات در یک پاورپوینت!

به گزارش پایداری ملی، پای صحبت‌های محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات که می‌نشینید، همه چیز خوب است و در حوزه اجرایی‌شدن شبکه ملی اطلاعات به عنوان مهم‌ترین زیرساخت فضای مجازی کشور پیشرفت ۸۰ درصدی داشته‌ایم؛ اما وقتی پای صحبت‌های کارشناسان و حتی مسئولان حوزه فضای مجازی می‌نشینید، متوجه می‌شوید شبکه ملی اطلاعات فعلاً در حد یک پاورپوینت است.

عباس آسوشه، معاون مرکز ملی فضای مجازی هم درباره آخرین وضعیت پیشرفت پروژه شبکه ملی اطلاعات و گزارشی که وزارت ارتباطات در این باره به مجلس و مرکز ملی فضای مجازی ارائه کرده است، می‌گوید: «گزارشی که از وزارت ارتباطات به دست ما رسیده یک پاورپوینت و فایل ارائه است و یک گزارش رسمی فنی و دارای ابعاد پروژه‌ای نیست.»

تشخیص ما این بود!
واکنش وزیر به اعتراض مرکز ملی فضای مجازی در قبال ارائه یک پاورپوینت برای بررسی پیشرفت ۸۰ درصدی شبکه ملی اطلاعات اینگونه بوده است: «تشخیص ما این بود که گزارش مربوط به پیشرفت شبکه ملی اطلاعات در همین حد کافی است.» البته آنطور که آسوشه می‌گوید در نهایت وزیر قانع می‌شود، گزارش تکمیلی مربوط به شبکه ملی اطلاعات را ارائه دهند.

از نگاه وی بررسی این ادعا که ۸۰درصد سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات انجام شده است کار ساده‌ای نیست و زمان‌بر است، اما آسوشه امیدوار است این ادعا واقعاً محقق شده باشد. وی با تأکید بر اینکه شبکه ملی اطلاعات به عنوان زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور شناخته می‌شود، تصریح می‌کند: «شبکه ملی اطلاعات شامل خدمات محتوایی، خدمات دولت الکترونیک، خدمات سلامت الکترونیک، خدمات تجارت الکترونیک و امثالهم نیست؛ بلکه این خدمات بر بستر شبکه ملی اطلاعات ارائه می‌شوند.»

با وجود این ظاهراً در گزارش اولیه‌ای که وزارت ارتباطات ارائه کرده است، گاهی اقدامات مربوط به بحث دولت الکترونیک نیز وجود دارد و راجع به آن نیز بحث شده است! معاون مرکز ملی فضای مجازی در این باره احتمال می‌دهد اشتباهاتی در این زمینه صورت گرفته که باید اصلاح شود.

اقدامات نامحسوس!
معاون مرکز ملی فضای مجازی با تأکید بر اینکه شبکه ملی اطلاعات زیرساخت ارتباطی فضای مجازی است، خدمات این شبکه را به چهار دسته تقسیم‌بندی می‌کند؛ نخست خدمات ارتباطی به این معنی که شبکه ملی اطلاعات، ارتباطی برای شبکه‌های مختلف از جمله اینترنت باشد؛ خدمت دوم مربوط به خدمات پایه کاربردی می‌شود که شامل خدماتی مانند موتور‌های جست‌وجوگر، ایمیل ملی، پیام‌رسان‌های بومی، خدمات ابری و دیتا سنتر خواهد بود. این‌ها خدماتی هستند که جزیی از شبکه ملی اطلاعات محسوب می‌شوند و اگر وجود نداشته باشند، در فضای مجازی نمی‌توان انتظار یک جریان مناسب از خدمات و محتوا را داشته باشید.

سومین خدمت مربوط به شبکه ملی اطلاعات به خدمات امنیت مربوط می‌شود. به این معنی که امنیت به عنوان یک سرویس باید در شبکه ملی اطلاعات ارائه شود. خیلی از دستگاه‌های ما امروز مشکلات امنیتی عدیده‌ای دارند و این تنها وقتی حل و فصل می‌شود که شبکه ملی اطلاعات، امنیت را به عنوان خدمت ارائه دهد. چهارمین دسته از خدمات شبکه ملی اطلاعات که در سند تبیین الزامات به تفصیل راجع به آن بحث شده است، خدمات پایش و رصد برای سرویس‌ها و خدماتی است که روی شبکه شکل می‌گیرند.

آسوشه با اشاره به بحث پیام رسان‌های بومی و موتور‌های جست‌وجو گر بومی تصریح می‌کند: «چند درصد از جست‌وجو‌های ما در فضای مجازی در موتور‌های جست‌وجوی ملی اتفاق می‌افتد یا چند درصد از پیام‌هایی که بین مردم جابه‌جا می‌شود در پیام‌رسان‌های بومی در جریان است؟ برای پاسخ این سؤالات باید دید، آیا گزارش پیشرفت ۸۰ درصدی تکالیف سند الزامات شبکه ملی اطلاعات واقعی است یا اینکه باید کمی در آن تأمل کرد.» وی معتقد است:

این‌گونه سرویس‌ها هنوز پیشرفت جدی نداشته‌اند؛ خدمات امنیتی هم آنطور که باید به دستگاه‌ها ارائه نشده است. در حالی که این خدمات جزو سرویس‌های اساسی و حیاتی در زیرساخت شبکه ملی اطلاعات محسوب می‌شود. معاون ملی مرکز فضای مجازی تأکید می‌کند: «اقداماتی که انجام داده شده محسوس نبوده و در شأن شبکه ملی اطلاعات نیست.»

پژمانفر:وزیر ارتباطات اصلی‌ترین مخالف شبکه ملی اطلاعات
پیش از این نیز حجت‌الاسلام نصر‌الله پژمانفر، رئیس کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه وزیر ارتباطات اصلی‌ترین مخالف شبکه ملی اطلاعات است، گفته بود: «وزارت ارتباطات نه تنها توجهی به این تهدیدات ندارد بلکه با عدم ساماندهی و ایجاد شبکه ملی اطلاعات، کشور را در یک باتلاق غیرقابل بازگشت قرار می‌دهد. در حالی که اگر به سمت راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات می‌رفتند، امروز نرم‌افزار‌های حساس و حتی کسب و کار‌های اینترنتی مردم در معرض تهدید‌های خارجی قرار نمی‌گرفت.»