شب قدر، شب امید و آرزوها

به گزارش پایداری ملی، یکی از ویژگی‌هایی که در روایات به شب قدر نسبت داده شده است، شب امید و آرزوهاست؛ این در حالی است که به اشتباه در فرهنگ عمومی جامعه "لیلة الرغائب" که همزمان با اولین شب جمعه ماه رجب است به نام شب آرزوها نام‌گذاری شد. به این صورت که کلمه رغائب  از ریشه "رَغَب" به معنای "رغبت و اشتیاق به چیزی" است. بنابراین شب رغائب به معنای شب اشتیاق‌هاست، همچنان که لغت‌پژوهان درباره نماز رغائب گفته‌اند: "صلاة الرَّغَائِبِ‏" أی ما یُرْغَبُ‏ فِیها مِن الثّوابِ العَظِیم‏؛ نماز رغائب یعنی اشتیاق به نماز برای رسیدن به ثواب عظیم خداوند.

از جمع‌بندی احادیث شب قدر که گویای عرضه حاجات بر خداوند متعال برای تقدیر امور یک ساله انسان است، همین معنا نیز برداشت می‌شود؛ به این معنا که مؤمنان در این شب نهایت تلاش خویش در عبادت‌ و توسل به آستان اهل‌بیت عصمت و طهارت را در راستای اصلاح امور خویش به کار می‌گیرند تا خداوند سالی پر خیر و برکت، همراه با عافیت و امنیت و شادی را برای آن‌ها رقم بزند.

در این موضوع از علىّ بن ابى حمزه روایت شده است که گفت: در محضر امام صادق علیه‌السلام بودم که ابو بصیر به آن امام عرضه داشت: فدایت شوم، آن شبى که امیدها و آرزوها را عرضه مى‏‌دارند و خواستنى‏‌ها را مى‌‏خواهند کدام شب است؟ جُعِلْتُ فِدَاکَ اللَّیْلَةُ الَّتِی یُرْجَى فِیهَا مَا یُرْجَى‏. امام فرمود: «آنها را در شب بیست و یکم یا بیست و سوّم عرضه مى‏‌کنند» ابو بصیر گفت: پس اگر بر احیاى هر دو شب قدرت نداشته باشم چه؟ آن حضرت فرمود: «چه سهل است احیاى دو شب در برابر آنچه تو می‌طلبى!».

در ادامه، راوی پس از طرح چند سؤال گفت: فدایت شوم، سلیمان بن خالد روایت کرده است که در نوزدهم نام کسانى که مقدّر است تا به حجّ روند نوشته مى‌‏شود.

امام فرمود: «اى ابا محمّد نام جمعیت واردین و وافدین حجّ و بلاها و مرگ‌ها و روزی‌ها و همگى حوادثى که تا شب قدر سال آینده اتّفاق مى‌‏افتد، در شب قدر نوشته مى‏‌شود، پس آنها را در بیست و یکم و بیست و سوّم طلب کن و در هر یک از آن دو شب صد رکعت نماز بگزار و اگر بتوانى آن دو شب را تا روشن شدن هوا احیا بدار و در آن دو شب غسل بجا آور؛یَا أَبَا مُحَمَّدٍ وَفْدُ الْحَاجِّ یُکْتَبُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ الْمَنَایَا وَ الْبَلَایَا وَ الْأَرْزَاقُ وَ مَا یَکُونُ إِلَى مِثْلِهَا» سپس فرمود: «باکى بر تو نیست که در اول شب با اندکى خواب چشم خود را گرم کنى. زیرا در ماه رمضان درهاى آسمان گشوده و شیاطین به بند کشیده، و اعمال- اعمال مؤمنین- پذیرفته مى‌‏شود. خوب ماهى است ماه رمضان، در زمان رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله این ماه را مرزوق مى‏‌نامیدند.» (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏4، ص156)