از ماه میلادی گذشته صادرات نفت روسیه به اروپا که از طریق خط لوله انجام می‌گیرد به دلیل آلودگی نفت به یک ماده شیمیایی خطرناک برای تجهیزات پالایشگاهی متوقف شده و با وجود تلاش‌های مسکو مشکلات پیرامون این بحران کم سابقه همچنان ادامه دارد.
به گزارش پایداری ملی، رویترز به نقل از منابع آگاه نوشت: امیدها به ازسرگیری سریع صادرات نفت روسیه از مسیر خط لوله دروژبا پس از اینکه برنامه‌های برای پاکسازی خط لوله از نفت کثیف به مانع خورد، رنگ باخت.
نفت آلوده از طریق خط لوله دروژبا که ظرفیت انتقال روزانه یک میلیون بشکه نفت – معادل یک درصد از تقاضای جهانی برای نفت – را دارد ارسال شده است. روسیه دومین صادرکننده بزرگ نفت جهان پس از عربستان سعودی است و در نتیجه این بحران، خرید نفت از سوی اروپا حداکثر ۱۰ درصد – معادل یک میلیون بشکه در روز – کاهش پیدا کرد و این مسئله ضربه مالی سنگینی به مسکو وارد کرده است. روسیه در نتیجه این بحران روزانه نیم میلیارد دلار درآمد نفتی را آن هم در شرایط تحریم‌های آمریکا و سال‌ها رشد اقتصادی راکد به شدت به این درآمد نیاز دارد، از دست می‌دهد.
جریان نفت از خط لوله دروژبا به دلیل سطح بالای آلودگی به کلرید ارگانیک که ماده شیمیایی مورد استفاده برای استخراج نفت سنگین است، متوقف مانده است. میزان زیاد این ماده در خطوط لوله نه تنها برای تجهیزات پالایشگاهی خطرناک است بلکه برای افرادی که در معرض آن قرار می‌گیرند نیز مضر است و این ماده در دمای بالا گاز سمی تولید می‌کند که شبیه گاز مورد استفاده در جنگ جهانی اول است.
به گفته منابع آگاه، شرکت توتال قرار بود سهم عمده‌ای از این نفت آلوده را به پالایشگاه لیونای خود در آلمان منتقل کند و آن را رقیق و فرآوری کند. چنین طرحی اجازه می‌داد انتقال نفت پاک در این خط لوله از سر گرفته شود اما هفته گذشته پالایشگاه لیونا با اختلال عمده‌ای مواجه شد و ناچار شد به دلیل خرابی یکی از تجهیزاتش که ممکن است به دلیل پالایش نفت آلوده بوده باشد، فعالیت بسیاری از واحدهای خود را متوقف کند.
این اختلال که ممکن است حداقل به مدت یک هفته دیگر ادامه پیدا کند برنامه تخلیه نفت کثیف را از مسیر خود منحرف کرد. حدود ۸ تا ۹ میلیون بشکه نفت که ارزش آن در شرایط معمولی ۵۶۰ تا ۶۳۰ میلیون دلار بود، همچنان در این خط لوله مانده است.
یک منبع صنعتی آگاه گفت: این برنامه منحل شده و اکنون به یک پلان بی نیاز داریم اما در حال حاضر پلان بی وجود ندارد و وضعیت در بن بست قرار دارد.
بحران آلودگی نفتی بزرگترین اختلال عرضه پیش آمده برای نفت روسیه است. این کشور تنها یک بار یک اختلال عمده را تجربه کرد که سال ۲۰۰۷ در پی اختلاف قیمت با بلاروس روی داد و صادرات نفتش به مدت سه روز متوقف شد.
بلاروس نخستین کشوری بود که آلودگی نفت روسیه را اعلام کرد و هشدار داد این نفت ممکن است به تجهیزات پالایشگاهی آسیب وارد کند. این کشور در مسیر ترانزیت اصلی خط لوله دروژبا قرار گرفته است. پالایشگاه نفت موزیر بلاروس در کنار این خط لوله که به دو بخش تقسیم می‌شود، یک هاب مهم به شمار می‌رود. یکی از انشعابات این خط لوله به لهستان و آلمان و دیگری به اوکراین، مجارستان و اسلواکی می‌رود. بحران آلودگی نفت روسیه، روابط میان مسکو و مینسک را تیره کرده است. الکساندر لوشنکو، رئیس‌جمهور بلاروس اعلام کرده هزینه خسارت ناشی از نفت آلوده‌ای که از خط لوله دروژبای روسیه دریافت شده، عظیم است و این کشور خواستار جبران خسارت از سوی مسکو است. دولت لهستان نیز اعلام کرده صادرکنندگان روسی باید بابت اشتباه خود برای صادرات نفت آلوده، خسارت مالی بدهند.
روسیه مکرراً وعده داده است که جریان نفت پاک به سوی بلاروس، لهستان و آلمان به زودی استارت زده می‌شود اما هنوز چنین اتفاقی روی نداده است و معامله گران می‌گویند حتی زمانی که جریان صادرات از مسیر خط لوله دروژبا از سر گرفته شود به معنای پایان بحران نیست.
خبرگزاری‌های روسیه در جدیدترین خبر به نقل از وزارت انرژی این کشور گزارش کرده‌اند که نفت پاک از طریق خط لوله دروژبا به سوی مرز مجارستان و اسلواکی در حرکت است و انتظار می‌رود ظرف یک هفته به ایستگاه‌های مترینگ برسد.
مقامات روسیه قرار است اواخر هفته جاری با شرکت‌های خط لوله اروپایی و خریداران نفت برای مذاکره پیرامون این بن بست دیدار کنند. یک منبع آگاه از مذاکرات به رویترز گفته است: یکی از پیشنهادات برای تخلیه نفت کثیف، معکوس کردن جریان خط لوله از لهستان، آلمان و بلاروس به سمت روسیه است تا این نفت در روسیه نگهداری و پاکسازی شود. اما این نفت به دفعات دست به دست شده و دولت روسیه مالیات و عوارض گمرکی را برای نفتی که از مرز عبور کرده، دریافت کرده است. در نتیجه تمامی این دریافتی‌ها باید پس داده شوند که اقدام کم سابقه‌ای برای دولت و صنعت نفت روسیه خواهد بود.