ظریف در دوحه: بحران‌های منطقه حاصل ماجراجویی‌های کوته بینانه و یکجانبه‌گرایی آمریکا

به گزارش پایداری ملی، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که برای شرکت در شانزدهمین اجلاس وزرای خارجه مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیا در دوحه به سر می‌برد، ضمن شرکت در این نشست به ایراد سخنرانی پرداخت.

وی در ابتدای سخنانش ضمن ابراز خرسندی از حضور در این نشست مهم، از دولت و ملت قطر برای سازماندهی این نشست و مهمان‌نوازی آنها قدردانی کرد.

وزیر خارجه کشورمان در ادامه به پیشینه تشکیل این نشست در سال 2002 و فرصت‌های پیش روی این مجمع اشاره کرد و گفت: از سال 2002 میلادی، ما در چارچوب جامعه «گفت‌وگوی همکاری آسیایی» فعالیت خود را شروع کرده و روح دوستی را با هدف نیل به چارچوب‌های چندجانبه موفق، کارآمد و فراگیر به منصه ظهور رسانده‌ایم.

رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: نگاه جمهوری اسلامی ایران به گفت‌وگوی همکاری آسیایی به مثابه دستاورد مهم قاره آسیا بوده و این مجمع مصمم به ارتقای ارزش‌های والای خود و توسعه دستورهای کاربردی است که در اسناد «چشم انداز همکاری آسیایی 2030»، «اهداف گفت‌وگوی همکاری آسیایی 2017-2021» و «قطعنامه سران گفت‌وگوی همکاری آسیایی» تصریح شده است.

ظریف اضافه کرد: با عنایت به آرزوهای مردمانمان برای بهره گیری از منطقه‌ای صلح آمیز و کامیاب، کشور من از تمامی قابلیت‌ها و مزیت‌های خود در عرصه‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی جهت حرکت به سمت «همکاری‌های پان -­آسیایی 2030» و ایجاد جامعه آسیایی استفاده کرده است.

وی خاطرنشان کرد: از این رو و به عنوان «انگیزه اصلی  فرهنگ و گردشگری»، ما برنامه‌ها، نشست‌ها و پروژه‌های متعددی آغاز و اجرا کرده‌ایم با این هدف که فهم مشترک بین ملت‌ها را تقویت بخشیده و آسیا را به مقصد گردشگری  پایدار و اصلی تبدیل کنیم. این اقدامات شامل سازماندهی جشنواره ای بزرگ به منظور تجلیل از همدان به عنوان پایتخت گردشگری آسیا و اجرای فعالیت‌های گسترده فرهنگی از طریق «مرکز فرهنگی گفت‌وگوی همکاری آسیایی» در تهران است.

ظریف بیان کرد: موقعیت جمهوری اسلامی ایران در کریدورهای ارتباطی «شمال-جنوب» و «شرق - غرب» در کنار زیرساخت‌های توسعه­ یافته حمل و نقل، نقشی حائز اهمیت در ارتباط اعضای جامعه آسیایی به دیگر مناطق و مشارکت در «ستون ارتباطات» مجمع گفت‌وگوی آسیایی ایفا می‌کند. علاوه بر توافقنامه‌های دوجانبه، امضای موافقتنامه‌های ترانزیتی متعدد از جمله «موافقتنامه کریدور ترانزیتی بین‌المللی شمال - جنوب»، «موافقتنامه ترانزیتی عشق آباد» و «موافقتنامه سه جانبه چابهار» جملگی در زمره سازوکارهایی است که هدف مشترک ایجاد «ارتباطات» بین جوامع منطقه را ترویج و تقویت می‌کند.

*سازوکار مالی در چارچوب دی هشت عملیاتی خواهد شد

ظریف ادامه داد: علاوه بر آن، با توجه به تجربه میزبانی از «اتحادیه آسیایی تهاتر»، سازوکار مالی مشابهی در چارچوب سازمان «گروه هشت کشور در حال توسعه» (D-8) به منظور تسهیل تراکنش‌های مالی بین اعضای این سازمان که خواهان استفاده از ارزهای ملی خود هستند، عملیاتی خواهد شد.

وی گفت: ما بر این اعتقادیم که چنین ترتیبات مشابهی می‌تواند از سوی مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیایی با هدف ایجاد ارتباطات نهادینه برای توانمندساختن محیط کسب و کار و همچنین کاهش موانع اجرایی و مقرراتی  پیش روی کسب و کار به کار گرفته شود.

وزیر خارجه کشورمان با بیان اینکه فرهنگ آسیایی ملهم از ارزش های والا نظیر میانه روی، خرد، شمولیت و همزیستی مسالمت آمیز است، اظهار داشت: همکاری‌های ما به منظور ترویج کامیابی و کرامت انسانی نه تنها سیاست آسیا را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه در سیاست جهانی از طریق ترتیبات چندجانبه متعدد ریشه دوانیده است.

ظریف ادامه داد: برای مثال، سازوکارهای چندجانبه‌ای نظیر سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، گروه دی8، اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای حاشیه اقیانوس هند، انجمن ملل آسیای جنوب شرقی (آ.سه.آن)، سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا (سارک) می‌تواند به ترویج اهداف مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیایی چه به صورت منفرد یا در چارچوب بین نهادی کمک کند.

*نیاز به دبیرخانه‌ای کارآمد و حرفه‌ای

وی خاطرنشان کرد: برای آنکه گفت‌وگوی همکاری آسیایی نقش سازنده خود را ایفا و اهداف خود را محقق نماید، برخورداری از دبیرخانه‌ای کارآمد و حرفه‌ای با ساختار مطلوب نمایندگی حائز اهمیت فوق العاده‌ای می باشد. از این رو، کارگروهی متشکل از دولت های عضو علاقه مند با هدف بحث حول روش ها و ابزار تقویت گفتگوی همکاری آسیایی از طریق اصلاح یا بازسازی ساختار باید تاسیس و تشکیل شود.

ظریف گفت: قاره آسیا به طور کلی و منطقه غرب آسیا و خلیج فارس به طور ویژه، درگیر بحران‌هایی است که در وهله اصلی ناشی از فقدان گفت‌وگوی منطقه‌ای فراگیر توام با ماجراجویی‌های کوته بینانه و یکجانبه گرایی تخاصم آمیز دولت کنونی آمریکا می‌باشد.

*ما تا ابد همسایه یکدیگر هستیم

وی گفت: برای پرداختن به نقیصه فقدان گفت‌وگو، مدت ها قبل پیشنهاد تاسیس «مجمع گفت‌وگوهای منطقه‌ای در خلیج فارس» را مطرح کردم. هر بازیگر و کنشگری در منطقه ما باید متوجه این مسئله باشد که ما تا ابد همسایه یکدیگر هستیم و تنها راه تضمین صلح و رفاه از طریق به رسمیت شناختن «سرنوشتی مشترک» و پذیرش این امر که گفت‌وگوهای چندجانبه فراگیر تنها راه خروج از بحران‌های چند بُعدی کنونی است، به دست می آید.

*ایران شریکی ثابت قدم در چندجانبه‌گرایی و گفت‌وگو

ظریف افزود: ما همچنین باید به صورت دسته جمعی به یکجانبه گرایی هشداردهنده دولت کنونی ایالات متحده آمریکا بپردازیم. اعمال اراده – زودهنگام یا دیرهنگام – یک قدرت بر دیگر ملت‌ها به مثابه تهدیدی وجودی برای همگان به شمار می آید. مادامی که قابلیت ها و توانمندی های خود را برای تضمین چندجانبه گرایی مشترکا به کار نگیریم، موج نوظهور و خصمانه یکجانبه گرایی می‌تواند تمامی جهان را درنوردد و در چشم بر هم زدنی حکومت جنگل را جایگزین حکومت قانون کند.

وی در پایان گفت: اجازه دهید این اطمینان را به شما بدهم که در اثنای پیگیری مستمر و خستگی ناپذیر گفتگو و چندجانبه گرایی، ایران همواره شریک ثابت قدمی خواهد بود.

ظریف که دیروز برای شرکت در این نشست راهی قطر شد دیشب در ضیافت شام «شیخ تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر حضور یافت.