آیا کنگره باید تحریم های جدیدی را علیه ایران به تصویب برساند که می تواند اقتصاد ایران را در آستانه فروپاشی قرار دهد؟ در حال حاضر پاسخ بسیاری از همکاران ما در واشینگتن به این پرسش خیر است.
آنها می گویند، تحریم های سنگینی که در چند سال اخیر از سوی کنگره علیه ایران اعمال می شود، به بروز برخی تغییرات در ایران کمک کرده که به موجب آن حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری 24 خرداد به پیروزی رسید. آنها بر این باورند که روحانی چهره ای میانه رو است که می خواهد مذاکرات هسته ای با غرب را از سر بگیرد. بنا بر عقیده آنها، باتوجه به این تغییر اکنون زمان آن است که ایالات متحده شاخه زیتون را به ایران پیشکش کند. بنابراین در غالب این دیدگاه، راهی که آمریکا می تواند از طریق آن حسن نیت خود را نشان دهد این است که از اعمال تحریم های مضاعف خودداری کند.
ما با این نظریه مخالفیم. در کمال احترام به این گروه از سیاستگذاران و اشراف بر این نکته که آنها نیز در هدف هسته ای نشدن ایران با ما مشترک هستند، باید بگوییم که کاهش فشار بر ایران، روش مناسبی برای تحقق این هدف نیست. در مقابل ما مجاب شده ایم که به کار گرفتن اقدامات فوری در جهت افزایش فشار تحریم ها تنها راهی است که می تواند حکومت ایران را برای تغییر رفتار متقاعد کند.
ایران در آستانه هسته ای شدن قرار دارد. دسترسی جمهوری اسلامی به تسلیحات هسته ای باید برای هر کسی در آمریکا یک کابوس باشد.
در انتخابات ریاست جمهوری در نهایت روحانی پیروز شد. معمولا همراه نام او از توصیف میانه رو نیز استفاده می شود. رئیس جمهور جدید ایران اصلاح طلب نیست. روحانی دو دهه نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی بوده است. این شورا بر فعالیت های غیر قانونی در داخل و حمایت از گروه هایی مانند حزب الله نظارت دارد. روحانی در سال 2004، در جریان یک سخنرانی توضیح داد که چگونه از مهارت مذاکره ای اش برای خرید زمان و پیشبرد برنامه های هسته ای ایران استفاده کرده است.
درحالی که روحانی خواستار مذاکرات جدی با غرب شده است، سانتریفوژها در ایران به چرخش خود ادامه می دهند، موشک ها یکی پس از دیگری آزمایش می شوند و حمایت از گروه های نیابتی در دیگر کشورها ادامه دارد. پنتاگون می گویند موشک های بالستیک ایران تا سال 2015 می توانند به خاک آمریکا برسند. برخی موسسه های تحقیقاتی نیز پیش بینی می کنند ایران تا اواسط سال 2014، به مقادیر کافی اورانیوم غنی شده که در ساخت بمب هسته ای نیز کارایی دارد، دست می یابد.
ما بر این عقیده ایم که آمریکا باید تمامی گزینه ها به منظور بازداشتن ایران از دستیابی به سلاح هسته ای را روی میز قرار دهد. در این بین یکی از موثرترین ابزارها برای پرهیز از گزینه نظامی، تقویت نظام تحریم هاست.
در سال 2011، کنگره آمریکا تحریم هایی را علیه بانک مرکزی جمهوری اسلامی و صادرات نفتی، تصویب کرد. یک سال بعد، ایالات متحده شرکت های کشتیرانی، کشتی سازی و بخش های انرژی ایران را در فهرست سیاه قرار داد. نتیجه چه شد؟ از دسامبر 2011، ارزش پول رایج ایران به نصف و سپس یک سوم کاهش یافت و درآمد نفتی ایران نیز به نصف رسید. پس تحریم ها کارآمد بوده اند. اما راه های فرار همچنان به قوت خود باقی است و فشار هنوز به سقف خود نرسیده است.
ایران به میلیاردها دلار منابع ارزش خارجی در بانک های دیگر کشورها دسترسی دارد. روزانه بیش از یک میلیون بشکه نفت به چین، هند، کره جنوبی و ژاپن صادر می کند و به این ترتیب بخش قابل توجهی از درآمد دولت را تامین می کند. همچنین ایران به درآمد زایی از بخش های معادن، ساخت و ساز و مهندسی ادامه می دهد.
در این شرایط ، در چند ماه آینده راه حل یابی از سوی آمریکا اهمیت ویژه ای دارد. ایالات متحده با قرار دادن اقتصاد ایران در آستانه سقوط می تواند اهرمی در چانه زنی برای راه حل دیپلماتیک به دست آورد و ایران را به عمل به تعهدات بین الملی شامل تعلیق غنی سازی اورانیوم ، ترغیب کند.
ما راه درازی تا تحقق اهدافی نظیر قطع صادرات نفتی ایران، قطع دسترسی ایران به منابع ارزی خارجی و تحریم بخش های استراتژیک اقتصاد ایران پیش رو داریم. مجلس نمایندگان آمریکا اخیرا با 400 رای موافق نسخه ای از این تحریم ها را تصویب کرده و اکنون نوبت سنا است تا وارد عمل شود.
ما با درخواست تقویت نظام تحریم ها، خواستار پایان دادن به دیپلماسی نیستیم. اما پس از سال ها مذاکره بی نتیجه، روشن است که تنها راه موفقیت گفت و گو ها این است که مقامات تهران فشار را احساس کنند تا رفتار خود را تغییر دهند. خوش بینی بی مورد در خصوص رخسار جدیدی از دولت ایران ، خطر هسته ای شدن جمهوری اسلامی را از میان بر نمی دارد.
*مارک کیرک: سناتور جمهوریخواه آمریکایی
*الیوت انگل: عضو دمکرات کنگره از نیویورک که عضو عالی رتبه کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکاست