باقری: مرکز ثقل بیانیه­ گام دوم مسئولیت­‌پذیری است

وی ادامه داد: مباحثی را که رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه­ گام دوم درباره­ جوانان بیان کردند، پیش و بیش از آن که بیان‌گر امتیاز و اعتبار برای جوانان باشد، مبین مسئولیت­‌ها و تعهدهای آنان در عرصه‌‌های مختلف است.

معاون سابق دبیر شورایعالی امنیت ملی افزود: رهبر انقلاب اسلامی در متن بیانیه­ گام دوم، به وضوح رسالت ‌های جوانان در دوره جدید را بیان کردند که نشان­ دهنده عمق و گستره­ مسئولیت جوانان در دوره­ی پیش رو است. از جمله­ این رسالت­‌ها این است که جوانان باید "آغازگر جهاد بزرگ" تا از این طریق بتوانند به رسالت بزرگ دیگر یعنی "ساختن ایران اسلامی بزرگ" جامه­‌‌ عمل بپوشانند. از این‌­رو باید الزامات و اقتضائات این جهاد بزرگ را در خود و محیط اطراف ایجاد و تقویت نمایند.

باقری تصریح کرد: افزون بر آن "برداشتن گام بزرگ دوم" و "ساختن الگوی کامل نظام پیشرفته­ اسلامی از ایران عزیز" دو رسالت مهم دیگر جوانان در شرایط کنونی و دوره آینده است. از سوی دیگر، رهبر انقلاب اسلامی، رسالت "طی­ کردن فاصله­ میان واقعیت­‌ها و بایدها" و رسالت "حراست از انقلاب اسلامی" را متوجه جوانان دانسته و در ادامه بر "پرورش نهال امید به آینده در خود و دیگران" به ­عنوان رسالت­ دیگر جوانان تأکید کردند. اما بزرگ­ترین، برجسته­‌ترین و مهم­ترین رسالت جوانان در کلام رهبری، "نزدیک­ کردن انقلاب اسلامی به آرمان بزرگش" که همانا "ایجاد تمدن نوین اسلامی" و "آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی" بوده، است.

وی یادآور شد: بدیهی است توانایی اجرای این رسالت­‌ها، مستلزم برخورداری جوانان از قابلیت­‌هایی خاصی است تا آنها بتوانند در مسیر تحقق این رسالت­‌ها گام بردارند. رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه­ گام دوم، به تبیین شرایط لازم برای جوانان به­ منظور کسب قابلیت ­های بایسته برای تحقق این رسالت­ها پرداخته و از به قابلیت­هایی چون برخورداری جوانان از "همت"، "هوشیاری"، "سرعت­عمل"، "ابتکار"، "روحیه­ انقلابی"، "عمل جهادی" و "تسلیم ­ناپذیری" اشاره کردند.

معاون سابق دبیر شورایعالی امنیت ملی تاکید کرد: افزون بر این موارد، رهبری در توصیف نقش و جایگاه جوانان در گام اول به دو خصوصیت برجسته­ جوانان این دوره اشاره نموده و بر همین اساس از "مجاهدت­ جوانان در میدان­‌های سخت از جمله دفاع مقدس" و "زنده­‌کردن ماجراهای صدر اسلام" به‌­عنوان دو ویژگی لازم جوانان در دوره­ی گام دوم یاد کردند.

وی ادامه داد: پس از صدور بیانیه، بسیاری از صاحب­نظران و رسانه‌ها در تبیین بخش جوانان بیانیه، بر روی قرارگرفتن جوانان بر مسندهای اجرایی در کشور به­ عنوان هدف اصلی بیانیه تأکید کرده اند، در حالی که حقیقت بیانیه چیزی بسیار فراتر از بسترسازی برای پُست گرفتن جوانان بود، چراکه اولاً بر اساس مفاد بیانیه، جایگاه نقش‌­آفرینی جوانان صرفاً به سمت­های بروکراتیک منحصر نشده و رهبری ضمن مخاطب­ قراردادن "کارگزاران جوان"، "مدیران جوان"، "اندیشمندان جوان" و "فعالان جوان" را نیز مخاطب قرار دادند.

باقری ادامه داد: ثانیاً در بیانیه تنوع بسترهای نقش­ آفرینی جوانان نیز به امر حکومتی محدود نشده و میدان‌­های "سیاست"، "اقتصاد"، "فرهنگ" و "امور بین‌­الملل" و نیز عرصه­‌های "دین"، "اخلاق"، "معنویت" و "عدالت به ­عنوان گستره‌­ تحرک و مسئولیت ­پذیری جوانان مطرح شده ­است. بنابراین، جوانان بیش از این که به امید نشستن بر جایگاه کارگزاران حکومت باشند و یا در انتظار لطف کارگزاران فعلی برای میدان­ دادن به آنها برای انجام وظایف اسلامی، انقلابی و ملی باشند، باید به مسئولیت­های خود بیشتر آشنا شده و در پی آن قابلیت­های لازم برای انجام آن مسئولیت­ها را به نحو احسن و در اسرع وقت احراز کنند.

وی اظهار داشت: برای درک  درست‌تر مطالبات رهبری از جوانان در بیانیه گام دوم، فهم دقیق تفاوت میان چهار مفهوم "مسئولیت‌پذیری"، "مسئولیت­‌گیری"، "مسئولیت‌­دهی" و "شرایط احراز مسئولیت" بسیار اهمیت دارد. البته روشن است که میان "مسئولیت­‌پذیری" و "مسئولیت­‌گیری" تفاوت زیادی است.

معاون سابق دبیر شورایعالی امنیت ملی ادامه داد: برای مثال یک مادر مسئولیت صیانت از فرزند خود را می‌­پذیرد و در قبال هرگونه صدمه­ احتمالی به فرزندش، از خود سلب مسئولیت نکرده و عوامل دیگر را مسبب آن صدمه معرفی نمی­‌کند و همواره در پی افزایش حوزه­ی مسئولیت خود در قبال فرزند و حداقل ­سازی خدشه به آن هستند. در حالی که در کشور کارگزارانی وجود دارند که برای "مسئولیت­‌گیری" از هیچ تلاشی حتی انجام برخی اقدام­‌های غیرقانونی و غیراخلاقی فرو گذار نمی‌کنند و در رقابت­ های انتخاباتی نیز فقط گرفتن مسئولیت مدنظر آنها بوده و درباره قابلیت­های خود برای پذیرش مسئولیت کمترین تأملی هم نمی­‌کنند، اما همین افراد هنگام پذیرش مسئولیت­ غایب بوده و حتی افراد و چیزهای دیگر را مسئول بروز مشکلات و ناکامی‌های حوزه‌­های تحت مسئولیت خود معرفی می­‌کنند. 

باقری اضافه کرد: اتفاقاً رمز موفقیت‌ها و پیروزی‌ها در گام اول، مسئولیت­‌پذیری جوانان بود تا جایی که آنها را به سمت کسب قابلیت‌‌های لازم برای تحقق رسالت­‌های اسلامی، انقلابی و ملی کشاند. نقش ­آفرینی جوانان در قالب سپاه و بسیج در طول 8 سال دفاع مقدس برجسته ­ترین بروز و ظهور چنین حقیقتی است، چراکه در آغاز تجاوز دشمن، همت و باکری و خرازی و امثال آنها از قابلیت­ های لازم حتی برای رزم کلاسیک هم برخوردار نبودند، چه برسد به این که بخواهند در جایگاه فرماندهی در جنگ نقش‌­آفرینی کنند، اما حس و روحیه همین مسئولیت­‌پذیری بود که توانست آنها را به سمت کسب این قابلیت‌­ها سوق دهد تا حدی که این جوانان مبتدی پس از یک دوره­‌ای کوتاه به فرماندهان بزرگ در طولانی­‌ترین جنگ قرن بیستم تبدیل شدند.

وی گفت: از همین­ رو است که همه­ مزیت همت و باکری و خرازی حس مسئولیت ­پذیری آنها است و لذا آنها هیچ‌­گاه برای مسئولیت‌­گیری هیچ تلاشی نکرده اند و مثلاً برای احراز مقام فرماندهی با کسی یا مقامی لابی نکردند. هیچ کس برای این که شهید طهرانی ­مقدم فرمانده­ موشکی شود، لابی نکرد، بلکه توانمندی‌­های او که برآمده از حس مسئولیت­‌پذیری در دوره­ جنگ و پس از آن بود، این جوان دهه­ شصت را به تنها گزینه­ فرماندهی موشکی در دهه­ های بعد تبدیل کرد. امروز نیز نقش ­آفرینی خالصانه و مجاهدانه­ جوانان در موضوع سیل ناشی از همین حس مسئولیت­ پذیری آنها در گام دوم انقلاب اسلامی است.

معاون سابق دبیر شورایعالی امنیت ملی ادامه داد: بر این اساس، باید تأکید کرد که از میان چهار مفهوم "مسئولیت ­پذیری"، "مسئولیت­ گیری"، "مسئولیت ­دهی" و "شرایط احراز مسئولیت" مرکز ثقل بیانیه­  گام دوم حول مفهوم نخست (مسئولیت­‌پذیری) است؛ به این ترتیب که در بیانیه بیش از 30 شاخص­ و ویژگی­ درباره­ این مفهوم آمده ­­است، در حالی که درباره مفهوم "مسئولیت ‌دهی" صرفاً به ذکر دو محور اکتفا شده و درباره­ "مسئولیت‌گیری" هم اساساً هیچ مطلبی در بیانیه نیامده است.

باقری افزود: هدف اصلی جوانان انقلابی و تشکل­های انقلابی به ­ویژه دانشگاهی باید ترویج روحیه­  مسئولیت‌پذیری جوانان به­ جای مسئولیت‌­گیری باشد، چراکه اگر این امر محقق شود، هیچ مانع مدیریتی، سازمانی و حتی قانونی هم نمی‌­تواند در برابر عزم و اراده جوانان برای "ساختن ایران اسلامی بزرگ" تردید ایجاد کرده و هیچ مانعی نمی ­تواند جهاد بزرگ جوانان برای "نزدیک کردن انقلاب اسلامی به آرمان بزرگش" را که همانا ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی است، دچار توقف و حتی وقفه کند.

وی گفت: بنابراین، تشکل‌های دانشجویی ضمن اینکه مانند گذشته همه­  تلاش خود را برای مسئولیت­ پذیری فعال جهت بدهند، بیش از پیش برای تبیین و نیز جاانداختن ویژگی­ها و شاخص‌های مفهوم مسئولیت­‌پذیری جوانان در محیط دانشگاه به طور عام و در سطح افکار عمومی به طور عام تلاش و اقدام نمایند و اجاز ندهند مسیر پیگیری انجام رسالت­‌های بزرگ و حقیقی جوانان در گام دوم با سست­ اندیشی برخی و یا منفعت­ طلبی برخی دیگر دچار انحراف شود.

معاون سابق دبیر شورایعالی امنیت ملی تصریح کرد: بیانیه حاوی کلیدواژه­‌های مهمی در عرصه­ های مختلف است که از جمله­  این کلیدواژه ­ها، "مرزبندی با دشمن" است که این کلیدواژه دو بار در متن بیانیه تکرار شده ­است.

باقری اضافه کرد: برخی سیاست­ها، رویکردها، عملکردها و دیدگاه­ها نشان می­ دهد که واضعان آن سیاست­ها، طراحان آن رویکردها، مجریان آن عملکردها و صاحبان آن دیدگاه ­ها به چیزی به نام دشمن باور ندارند. برای تبیین موضوع مناسب است به مصادیق عینی و ملموس در واقعیت اشاره شود.

معاون سابق دبیر شورایعالی امنیت ملی گفت: وقتی که دولت سیاست خارجی خود را بر اساس "تنش‌­زدایی" بنا می‌کند، حاکی از آن است که به وجود دشمن باور ندارد، چراکه تنش ­زدایی مختص دوست و برادر است، اما در قبال دشمن باید سیاست "تهدیدزدایی" را اتخاذ کرد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مذاکرات هسته‌ای یادآور شد: آمریکا از فعالیت­های هسته‌­ای صلح­ آمیز ایران که هیچ مغایرتی با مقررات و قوانین بین ­المللی ندارد، ناراحت است و همین ناراحتی موجب شده تا امریکا علیه ایران تحریم وضع و اعمال کند که این اقدام امریکا موجب ایجاد تنش می­‌شود، حال سیاست تنش‌­زدایی دولت به میدان می‌­آید و برای رفع تنش توافقی مانند برجام را می­‌پذیرد که در آن بیش از 100 حق هسته‌­ای ملت ایران را واگذار کرده، بسیاری از فعالیت­های هسته‌­ای را تعطیل و بسیاری از دستاوردهای هسته­‌ای را نابود می‌­سازد.

باقری گفت: این اقدام­‌ها با این تصور و خیال انجام شد که اگر ناراحتی آمریکا در موضوع هسته‌­ای رفع شود، تحریم‌­ها هم برداشته می­‌شود، غافل از آنکه امریکا دشمن است و با از بین ­بردن توان هسته‌­ای، نه­ تنها از خصومت امریکا کاسته نمی­ شود، بلکه برای این که یکی از مؤلفه ­های قدرت ایران (هسته­ ای) در قالب برجام به ­طور جدی آسیب دیده و عملاً از قدرت بالفعل ایران کاسته شده، دشمن با توان بیشتر به سراغ دیگر عناصر قدرت ایران می­‌رود تا آنها را نیز از بین ببرد که دقیقاً نیز همین گونه شد.