علاوه بر حمله گسترده بودائیان در میانمار بر ضد مسلمانان اقلیت در سال گذشته، در اوایل سال خورشیدی جاری، هم گروههای ضد اسلامی و تندرو بودایی، هم دو تجارتخانه متعلق به مسلمانان را در حومه پایتخت سریلانکا به آتش کشیدند. این امر موجب دستگیری 3راهب بودایی و 14 نفر دیگر شد. اما در روزهای اخیر نیز در اثر حمله اراذل و اوباش بودایی به مسجدی در منطقه «گرندپس» در کلمبو، پایتخت سریلانکا 5 نفر زخمی و خساراتی به مسلمانان وارد شد.
در پی وقوع خشونت‌های شبانه در این منطقه صدها نیروی پلیس در منطقه مستقر شدند. پرسش اینجاست که آیا جبهه تازه ای از سوی بودائیان تندرو بر ضد مسلمانان گشوده شده است و باید منتظر افزایش این رویکرد بود؟ برای پاسخ به این پرسش گفتگویی با دکتر محمد حسن قدیری ابیانه کارشناس مسائل فرهنگی و سفیر پیشین ایران داشته ایم:
اخیرا روحانی‌های مسلمان سریلانکا از اقدامات خشونت‌آمیز اراذل و اوباش بودایی که مقابله خود با اهداف مسلمان در این منطقه را افزایش داده‌اند، ابراز نگرانی کرده اند. شورای مسلمانان سریلانکا هم که از سازمان‌های جامع و فراگیر نیز حمله به مسلمانان را محکوم کرده است. در این حال آیا گرایشات ضد اسلامی در جنوب و جنوب شرق آسیا همچنان ادامه دارد؟
مسلمانان به گونه معمول بر اساس آموزه های اسلامی نسبت به سایر ادیان، هر چند غیر الهی، احترام قائل بوده و از توهین و تعرض به آنها خودداری می کنند. هر چند در سالهای اخیر تروریست های وهابی و سلفی که خود را مسلمان می نامند؛ جنایات فجیعی بویژه بر ضد خود مسلمانان انجام داده اند، اما مسلمانان هر چند عقاید بودائیان را قبول ندارند هرگز تعرضی بر ضد پیروان بودا نداشته اند و تلاش کرده اند زندگی مسالمت آمیزی با آنان داشته باشند.
متاسفانه در سالهای اخیر موج اسلام هراسی و تعرض به مسلمانان توسط غربی ها و صهیونیست ها دامن زده شده است و در تمام و نقاط جهان از جمله کشورهای غربی مسلمانان به انحاء مختلف مورد تعرض قرار گرفته اند. اکنون هم که متاسفانه افرادی بودایی به گونه ای فجیع مسلمانان را اعدام می کنند در حقیقت نشان می دهند که آنچه که به عنوان عدم خشونت بودایی ها تبلیغ می شود کذب محض بوده است و کوچکترین و کمترین معیارهای حقوق بشری را در مورد مسلمانان را رعایت نمی کنند. چرا که جنایات فجیع آتش زدن دسته جمعی مسلمان، کباب کردن و خوردن کودکان مسلمان به عنوان روش های معمول در قبال آنان در جریان است. و روحانیان بودایی سردمدار چنین روش هایی وحشیانه ای هستند.
| با بسیج مسلمانان جهان، بسیج سازمان های واقعی حقوق بشری بویژه از راه دیپلماسی عمومی، فعالیت افراد و تشکل های غیر دولتی در انعکاس جهانی کشتار مسلمانان و منزوی کردن دولت هایی که در کشورهای آنها چنین جنایت هایی رخ میدهد می توان تا حدودی این روند را متوقف کرد. |
|---|
در میان همه آموزه هایی که به راهبان بودایی یاد داده می شود، تعهد پرهیز از قتل اولین آنهاست و می توان گفت که جایگاه اصل عدم توسل به خشونت در آیین بودایی بسیار بالا است. پس چرا راهبان بودایی علیه مسلمانان نفرت پراکنی می کنند و در اقداماتی شرکت کرده اند که در نتیجه آنها ده ها نفر کشته شده اند؟
یکی از دلایل تبلیغ بودائیسم در غرب و صلح خواه نشان دادن آن مبارزه با چین کمونیست است. معرفی شخصیتی مانند دالایی لاما به عنوان چهره ای صلح طلب، انسان دوست و مذهبی باعث شده است تا این نوع تبلیغات در راستای امیال امپریالیسم جهانی و تقویت بودایی ها در مقابل نظام چین (که به عنوان یکی از قدرت های بزرگ در جهان بویژه در مسائلی مانند اقتصادی و فنی در حال ربودن گوی سبقت از غربی ها است) باشد. این در حالی است که آقای دالایی لاما در محکومیت و توقف جنایات بودایی ها بر ضد مسلمانان اقدامی نکرده است.
میانمار و سریلانکا در معرض تهدید اسلامگرایان سلفی و افراطی قرار ندارند. مسلمانان در هر دوی این کشورها عموما صلح جو و اقلیت کوچکی را تشکیل می دهند. این حملات بر ضد مسلمانان تا چه میزانی قابل افزایش است؟
تلاش امریکا و صهیونیسم این است که این حملات در ابعاد مختلف ادامه یابد و در راستای تهاجم جهانی به اسلام، باید آن را ارزیابی کرد. این در حالی است که این جنایات، بی منطقی گردانندگان معابد بودائیسم را به اثبات میرساند.
پرسش این جاست که در هند با جمعیت میلیارد نفری چرا کشتارها و حملاتی از این دست بر ضد مسلمانان رخ نمی دهد؟
بودایی ها در هند خود در اقلیت هستند و دولت هند هم با درگیری بین مذاهب به شدت مخالف است و در مقابل آن می ایستد. اما دولت هایی مانند میانمار عملا حامی این نوع از جنایت هستند. در هند تعداد مسلمانان بیش از بودایی ها است. آنها هم برای ارتکاب چنین جنایت هایی در هند احساس امنیت نمی کنند.
| ادعای صلح طلب بودن بودایی ها را نیز میتوان از مواضع و عملکرد رهبران و پیروان آن آگاه شد. چنانچه به یاد ندارم خبری مبنی بر اینکه دالایی لاما اینگونه جنایت های بودایی بر ضد مسلمانان را محکوم کرده باشد و برای توقف آن اقدامی کرده باشد را خوانده باشم. |
|---|
در سریلانکا ذبح اسلامی همواره مورد اعتراض برخی بودایی ها بوده است و اعضای سازمان بودو بالا سنا (یک سازمان سینهالی- بودایی در سریلانکا) خواهان برخورد آن هست، حتی تحریم مغازه ها و شرکت های متعلق به مسلمانان را اعلام و به پرجمعیت بودن خانواده های مسلمان ایراد می گیرند. در این شرایط آیا رشد جمعیت اقلیت های مسلمان می تواند دلیلی برای حمله به مسلمانان باشد؟
کسانی که بخواهد دست به جنایت بر ضد مسلمانان زنند می توانند هر موضوعی را بهانه قرار داده و اگر بهانه ای نیافتند بدون بهانه دست به جنایت زنند. البته یکی از دلایلی که روحانیت بودایی مشوق اینگونه از کشتارها و حملات بر ضد مسلمانان می شود، احساس ضعف در مقابل اسلام و گسترش روز افزون اسلام در جهان است. چرا که هر جا عقل و منطق توام با صداقت حاکم گردد پذیرش اسلام آسان می شود و آنان از این واقعیت احساس وحشت دارند و ضعف خود را در مقابل منطق اسلام را با کشتار مسلمانان و حتی کودکان آنها جبران می کنند.
در آموزه های بودایی، اصلِ عدم توسل به خشونت، از تعالیم و آیین بودایی جدا نشدنی است. در بنیادی ترین اصول اخلاقیِ آیین بودا پرهیز از کشتن موجودات زنده وجود دارد. آیا می توان گفت رویکردهای خشن کنونی بودایی بر ضد آموزه های بودا است؟
برخی مذاهب در تبلیغات خود ادعای مخالفت با خشونت را مطرح می نمایند. این مساله توسط کلیسای کاتولیک هم ادعا شد. اما این کلیسا در تاریخ خود دست به شکنجه ها و قتل های عجیبی زده است. لذا ادعای صلح طلب بودن بودایی ها را نیز میتوان از مواضع و عملکرد رهبران و پیروان آن آگاه شد. چنانچه به یاد ندارم خبری مبنی بر اینکه دالایی لاما اینگونه جنایت های بودایی بر ضد مسلمانان را محکوم کرده باشد و برای توقف آن اقدامی کرده باشد را خوانده باشم.
| اکنون هم که متاسفانه افرادی بودایی به گونه ای فجیع مسلمانان را اعدام می کنند در حقیقت نشان می دهند که آنچه که به عنوان عدم خشونت بودایی ها تبلیغ می شود کذب محض بوده است و کوچکترین و کمترین معیارهای حقوق بشری را در مورد مسلمانان را رعایت نمی کنند. چرا که جنایات فجیع آتش زدن دسته جمعی مسلمان، کباب کردن و خوردن کودکان مسلمان به عنوان روش های معمول در قبال آنان در جریان است. |
|---|
برخی بر این نظرند که در سراسر جهان، اسلام سلفی در کانون بسیاری از درگیری های خشونت بار قرار دارد و ترس از آن در بین غیر مسلمانان وجود دارد. در این حال شرایط کنونی نقش گروهای سلفی و تندرو اسلامی در تحریک گروههای تندرو بودایی بر ضد مسلمانان ( همچون کنش طالبان در تخریب بودای بامیان و واکنش بودائیان آسیا نسبت به آن) چیست؟
اقدام طالبان در تخریب مجسمه های بودا در افغانستان منفی و غیر ضروری بود. چرا که جنبه حفظ آثار باستانی آن دارای اهمیت بوده و طبیعتا در افغانستان کسی به بت پرستی اعتقادی ندارد. گذشته از این گروه های سلفی هر چند دوره ای، جنایاتی بر ضد مسیحیان مثلا در سوریه انجام داده اند، اما در دشمنی با اسلام و درگیری بین مسلمانان نقش دارند و عمده تلاش آنها بر ضد مسلمانان در جهان است. آنها در حقیقت مستقیم و غیر مستقیم با صهیونیستها در ارتباط هستند. تلاش صهیونیست ها و امریکایی ها هم در جهت ایجاد چنین درگیری هایی بین بودایی ها و اقلیت های مسلمان در شرق آسیا است.
با چه راهکارهایی میتوان مانع از انجام حملات بیشتر از سوی بودائیان بر ضد مسلمانان شد؟
با بسیج مسلمانان جهان، بسیج سازمان های واقعی حقوق بشری بویژه از راه دیپلماسی عمومی، فعالیت افراد و تشکل های غیر دولتی در انعکاس جهانی این جنایت و منزوی کردن دولت هایی که در کشورهای آنها چنین جنایت هایی رخ میدهد می توان تا حدودی این روند را متوقف کرد. همچنین از راه فشار بر دولت ها و معابد و روحانیون بودایی برای توقف این جنایات تلاش کنیم.
اکنون هم باید به دولت سریلانکا فشار آورد تا با جدیت مانع از تکرار مسائل این چنینی گردد. در این حال ما باید این جنایات را در سطح جهانی مطرح کنیم تا مردم جهان نسبت به ماهیت اینگونه از جنایات و حملات آنها آگاه شده و در مقابل آنها ایستادگی کنند. یعنی عرصه دیپلماسی عمومی علاوه بر دیپلماسی رسمی محیط مناسبی برای چنین رویکردی است. ما به عنوان ام القرای جهان اسلام باید هم جهان اسلام و هم کل جهان را بر ضد این جنایات بر انگیزانیم.
*کارشناس مسائل فرهنگی و سفیر پیشین ایران