سفر حسن روحانی به بغداد نقش منطقه ای ایران را تقویت می کند

این اولین دیدار روحانی از عراق در پنج سال اخیر است و زمانی انجام می‌شود که اقتصاد ایران تحت تأثیر تحریم‌های ایالات متحده آمریکا بوده و تقویت روابط با کشورهای همسایه یکی از راهکارهای ایران برای مقاومت در مقابل این تحریم‌ها است.

حسن روحانی پیش از ترک تهران اعلام کرد که علاقمند به گسترش روابط خود با عراق به ویژه در بخش حمل و نقل است.

قرار است او در جریان این سفر سه روزه با برهم صالح، رئیس جمهوری و عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر و همچنین آیت الله علی سیستانی، مرجع عالیقدر شیعیان عراق دیدار کند. سفر به شهرهای مذهبی کربلا و نجف از دیگر برنامه‌های آقای روحانی در عراق است.

بهبود روابط اقتصادی

عراق با وجود فشارهای آمریکا، اولین شریک تجاری ایران در میان همسایگان محسوب می‌شود. بنا بر گزارش‌های رسمی ارزش روابط بازرگانی دو کشور که عمدتاً صادرات محصولات ایران به عراق را دربر می‌گیرد به ۱۰ میلیارد دلار می‌رسد.

روحانی قصد دارد در جریان این سفر، حجم صادرات ایران به عراق را به دو برابر میزان کنونی افزایش دهد و ارزش مبادلات بازرگانی دو کشور را تا دو سال آینده به ۲۰ میلیارد دلار برساند.

صادرات ایران به عراق شامل محصولات مختلفی می‌شود و عمده‌ترین اقلام صادراتی این کشور به همسایه غربی، بنزین و برق است.

بهبود روابط سیاسی

این دو کشور دارای جمعیت عمدتاً شیعه، از زمان سقوط حکومت صدام حسین روابط نزدیکی با یکدیگر دارند. ایران همچنین اولین کشوری بود که در پی حمله داعش به عراق به کمک بغداد شتافت؛ کمک‌های ایران به عراق عمدتاً شامل مشاوره‌های نظامی و تأمین سلاح بود.

اگرچه ایران در جریان فعالیت داعش در عراق، حضور نظامی رسمی در این کشور نداشت اما از گروه‌های شیعه قدرتمند در خاک این کشور حمایت می‌کرد؛ گروه‌هایی که برآورد می‌شود نزدیک به ۱۵۰ هزار مبارز در اختیار داشته باشند.

این سفر همچنین نقش منطقه‌ای ایران را به ویژه پس از دیدار بشار اسد از تهران تقویت خواهد کرد.

سفر به عراق در سایه فشارهای آمریکا

سفر آقای روحانی به عراق در حالی انجام می‌شود که بغداد از سوی واشنگتن در فشار است که روابط خود را با تهران محدود کند.

بغداد که از حمایت‌های مالی و نظامی واشنگتن برخوردار است همواره تلاش کرده است تا در روابط خود با هر دو کشور ایران و آمریکا توازنی ایجاد کند.

آمریکا نزدیک به ۵۲۰۰ سرباز در خاک عراق دارد که عمدتاً به آموزش نیروهای عراقی و پشتیبانی مأموریت‌های آنها مشغول هستند.

اگرچه عراق توانسته است برای ادامه خرید مایحتاج برق و گاز طبیعی خود از ایران مجوزهای لازم را از واشنگتن دریافت کند اما ایالات متحده از بغداد خواسته است تا برای تأمین انرژی خود با شرکت‌های آمریکایی وارد معامله شود.

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران شب گذشته پیش از ترک تهران به مقصد بغداد در جمع خبرنگاران اعلام کرد: «ایران و عراق دو همسایه هستند که هیچ کشور دیگری حق ندارد در روابط تاریخی دو همسایه دخالتی کند».