به گزارش خبرنگار پایداری ملی،بیرجند بارها از سوی مدیران کشوری و مهمانانی که وارد خراسان جنوبی می شوند به عنوان یک شهر تمیز و پاکیزه شناخته شده، امری که همیشه باعث مباهات و افتخار بیرجندی ها بوده است.
اما گاه اتفاقاتی در شهر رخ می دهد که به چهره پاکیزه و تمیز شهر نه فقط از منظر بهداشتی و زیست محیطی که از نظر اجتماعی خدشه وارد کند و آن هم پدیده نازیبای زباله گردی به ویژه توسط کودکان و نوجوانان است.
مسئله ای که طبق اذعان بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران با اجرای طرح تفکیک زباله به حدأقل خواهد رسید اما هنوز این طرح در شهر بیرجند اجرایی نشده است.
این در حالی است که حسن خانزاد معاون خدمات شهری شهرداری بیرجند در تاریخ ۲۵ تیرماه در جمع کارشناسان حوزه خدمات شهری با اشاره به اینکه روزانه ۱۰۰ تن انواع زباله در بیرجند تولید می‌شود گفت: براساس بررسی‌های انجام شده یک سوم از زباله تولیدی این شهر قابل بازیافت و قرار گرفتن در چرخه مصرف است.
ابتدا به سراغ یکی از زباله گردها رفته و درباره نوع کارش از او می پرسیم. این زباله گرد کودک، قدش کوتاه تر از آن بود که بتواند به راحتی سر در سطل زباله کند و با سختی فراوان این کار را انجام می داد. از ظاهرش نیز معلوم بود که ۱۰- ۱۱ سال بیشتر سن ندارد.
وقتی مدرسه نیستم زباله گردی می کنم
هم چهره مظلوم و هم سن کمش دل را به درد می آورد و از این جهت برای اینکه کمی استراحت کند او را به حیاط خانه دعوت کردم. با یک لیوان آب و میوه از او پذیرایی کرده و پرسیدم مگر مدرسه نمی رود که این ساعت در خیابان است و جواب داد چرا مدرسه می روم ولی شیفت عصر باید در مدرسه باشم.
وی در جواب سوال دیگرم گفت: هر وقت صبح به مدرسه بروم عصرها و هر وقت عصرها شیفت مدرسه باشم صبح ها به دنبال بطری آب، کارتن، جعبه های آب میوه و چیزهایی شبیه به این می گردم.
از جمع آوری نان خشک تا زباله گردی
او می گوید قبل از این نان خشک جمع می کرده ولی از آنجایی که فروش این پسماند ها و زباله ها درآمد بیشتری دارد به این سمت کشیده شده است.
وقتی درباره اینکه ممکن است بیماری هایی سلامت او را تهدید کند به او گفتم سکوت کرد و خوردن میوه اش را ادامه داد و این قصه تعدادی از کودکان شهر ما است. فرقی نمی کند که ایرانی یا افغانستانی است. مهم رنجی است که این کودکان متحمل می شوند.
مسائل متعددی در ذهن نقش می بندد، از بیماری هایی چون هپاتیت، عفونت های مختلف که این کودکان و زباله گردهای بزرگسال را تهدید می کند، از تفکیک زباله ای که بارها وعده اش داده شده و اینکه چگونه این مسئله به چهره شهر آسیب می زند.
مرتضی نخعی نژاد، مسئول پایش محیط زیست خراسان جنوبی نیز در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: قانون مدیریت پسماند سال ۸۳ و آیین نامه اجرایی آن سال ۸۴ تصویب و به دستگاه های مربوطه ابلاغ شده است.
وی با اشاره به اینکه مسئول حسن اجرا و نظارت بر این قانون محیط زیست است، بیان کرد: در این قانون و آیین نامه اجرایی آن وظایفی به دستگاه ها و نهادهایی چون دانشگاه علوم پزشکی و وزارت کشور و شهرداری ها گذاشته شده است.
مسئول پایش محیط زیست خراسان جنوبی ادامه داد: پسماندها به پسماند عادی، پسماند پزشکی، پسماند کشاوررزی و پسماند صنعتی تقسیم می شود که مدیریت اجرایی پسماندهای عادی با شهرداری ها است.
نخعی نژاد افزود: بر اساس آیین نامه مدیریت اجرایی پسماند، طرح جامع و تفصیلی مدیریت پسماند باید به گونه ای تهیه شود که در مراکز استان ها و همچنین شهرهای با جمعیت بیش از یک میلیون نفر تا پایان سال ۱۳۹۰ و در سایر شهر ها و روستاها تا پایان سال ۱۳۹۲، همه پسماندهای عادی را به صورت تفکیک شده جمع آوری کنند
.
قانونی که پس از شش سال اجرایی نشده است
وی با اشاره به اینکه بعد از گذشت ۶ سال این موضوع مهم در شهر بیرجند به عنوان مرکز استان اجرایی نشده است، گفت: تنها در شهر فردوس و بشرویه طرح جامع مدیریت پسماند اجرا می شود.
مسئول پایش محیط زیست خراسان جنوبی با بیان اینکه اگر تفکیک زباله انجام شود، پدیده زباله گردی نخواهیم داشت، اظهار کرد: عدم تفکیک زباله و در نتیجه زباله گردی هم تهدیدی علیه بهداشت عمومی و هم موضوع مهمی در بحث پدافند غیر عامل است.
نخعی نژاد اظهار کرد: برخی از شهرداری ها در طرح جامعه مدیریت پسماند بر اثر بی اطلاعی و یا بی دقتی با مشاورین قرارداد بسته اند که طرح های بسیار ضعیفی ارائه نموده اند.
وی بیان کرد: در طرح جامع مدیریت پسماند مجری در کارگروه شهرستانی و استانی از طرح خود دفاع و پس از تصویب نهایی در سازمان شهرداری ها و دهیاری نیز باید از آن دفاع کند و بعد به مرحله اجرا گذاشته شود.
مسئول پایش محیط زیست خراسان جنوبی با اشاره به اهمیت ایجاد سازمان مدیریت پسماند در بیرجند، یادآور شد: این سازمان خود می تواند به تدوین طرح جامع مدیریت پسماند اقدام کند.
نخعی نژاد ادامه داد: گاه یک پروژه عمرانی عقب می افتد ولی به تعویق انداختن مسئله ای که با سلامت مردم در ارتباط است پذیرفتنی نیست.
سودی که می توانست صرف توسعه شهر شود
مسئول پایش محیط زیست خراسان جنوبی بیان کرد: سود واقعی از این جمع آوری زباله ها به جیب دلالانی می رود که برخی از این زباله گرد ها را ساماندهی می کنند، در حالی که با اجرای تفکیک زباله سود آن نصیب مردم و توسعه شهر توانست شود.
نخعی نژاد گفت: اگر می خواهیم بر اثر یک رفتار انسانی زباله گرد آسیب کمتری ببیند بهتر است در خانه زباله را به صورت تفکیک شده جمع آوری کنیم.
وی یاد آور شد: برای اجرای طرح جامع مدیریت پسماند از سوی سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور بودجه برای شهرداری ها تخصیص می یابد که در نتیجه عدم تهیه و تصویب این طرح ها در شهرداری بیرجند و سایر شهرستان به جز فردوس و بشرویه، شهر و استان ما سال هاست از این اعتبارات محروم است.
پیمانکار طرح تفکیک زباله هفته گذشته مشخص شده است
محمد علی جاوید، شهردار بیرجند نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر پس از طرح گلایه های محیط زیست خراسان جنوبی توسط خبرنگار مهر در این زمینه اظهار کرد: هفته گذشته پیمانکار طرح مشخص شده است.
وی اظهار کرد: این پیمانکار وظیفه تفکیک زباله در مبدأ و پردازش آن در مقصد را بر عهده دارد که با اجرای این طرح زباله گردی در شهر نیز کاهش پیدا خواهد کرد.
شهردار بیرجند بیان کرد: پیمانکار پس از انعقاد قرار داد و در یک فرایند قانونی کار خود را آغاز خواهد کرد.
امید است هر چه زودتر بحث تفکیک زباله در شهر بیرجند وسایر شهرهای خراسان جنوبی اجرایی شود تا هم پدیده نازیبای زباله گردی و هم دلواپسی بابت نتایج زیست محیطی از شهر و استان ما رخت بر بندد.