در سال ۲۰۱۵ و همزمان با گسترش داعش در عراق، عراق دچار بحران اقتصادی شد و عراقیها میلیونها دلار از پولهای خود را در بانکهای ایرانی که پس از برجام سودهای بالایی پرداخت میکردند سپرده گذاری کردند. بسیاری از عراقیها هزاران دلار پول به داخل ایران منتقل کردند تا قوانین ناظر بر خروج سرمایه از عراق را دور بزنند.
حالا که آمریکا از برجام خارج شده و تحریمهای تجاری علیه تهران را مجددا برقرار ساخته است، ارزش ریال ایران به شدت کاهش یافته و سرمایه گذاران عراقی را متضرر نموده است. زیان مالی عراق از بازگشت تحریمهای ایران، نمونهی روشنی است از اینکه رقابت میان تهران و واشنگتن تا چه اندازه میتواند موجب بی ثباتی عراق شود. این در حالی است که این کشور از پیش از این نیز با نارضایتی ناشی از بی ثباتی اقتصادی روبرو بوده است.
تاثیرات تحریمها علیه ایران همچنین نشان میدهد که تا چه اندازه رفاه شهروندان عراقی بیش از آنکه با آمریکا گره خورده باشد، با بازار ایران پیوند خورده است.
وضع مجدد تحریمها علیه ایران در هفته گذشته، بحثهای داغی را در محافل مختلف در تهران و بغداد در مورد نحوه تبعیت عراق از تحریمها برانگیخته است. حیدرالعبادی، نخست وزیر عراق، هفته گذشته ابتدا گفت که مخالف تحریم هاست، اما چاره دیگری جز رعایت کردن آنها ندارد. این اظهارات با واکنشهای تندی در داخل عراق و همچنین ایران مواجه شد. متحدان تهران در عراق این سخنان را خیانت در مقابل حمایتهای تهران از بغداد در مقابله با داعش خواندند.
العبادی روز دوشنبه از موضع قبلی خود عقب نشست و گفت: کشورش تنها از معامله دلاری با ایران اجتناب میکند. وی گفت: هنوز تصمیمی در این خصوص که آیا عراق واردات کالاهای عمده از ایران را متوقف خواهد کرد یا نه گرفته نشده است.
اما برای بسیاری از عراقی ها، بحران بیش از آنکه یک موضوع سیاسی باشد، امری ملموس است. از زمان اعلام تصمیم ترامپ مبنی بر خروج از برجام، ارزش ریال حدود ۵۰ درصد از ارزش خود را از دست داده است. این وضعیت شهروندان عراقی از جمله حسین الکعبی را در وضعیتی دشوار قرار داده است. حسین ۴۱ ساله سرمایه گذار بخش املاک میگوید، تمام پس اندازش را که حدود ۱۵۰ هزار دلار بود، در سال ۲۰۱۵ و به امید گرفتن سود ماهانه ۲۰ درصدی در بانکهای ایرانی سپرده گذاری کرده است. در آن زمان بازار املاک عراق به دلیل تهدید داعش در حال افت بود.
«مردم به دلیل آینده نامعلوم عراق دیگر خانه نمیخریدند.»، اما در آن سوی مرز آینده روشنتر به نظر میرسید. ایران توافق برجام را با آمریکا و اروپا امضا کرده بود و انتظار میرفت اقتصادش شاهد شکوفایی باشد.
اما اکنون ظاهرا وضعیت در ایران نیز رو به وخامت گذاشته و کعبی برآورد میکند که زیان ناشی از سرمایه گذاری اش در ایران وی را از نظر مالی ۱۰ سالی به عقب برگردانده است.