توهم پر آبی را کنار بگذاریم/۴ اقدام کلان مرتبط با سازگاری با کم آبی

به گزارش پایداری ملی، رضا اردکانیان در نشست یک روزه "سازگاری با کم آبی" با تاکید بر اینکه آب و انرژی به هم پیوسته است و پایدار سازی در این دو منبع به هم وابسته است گفت: باید مسئله آب را واحد ببینیم و از قسمت کردن آن و سپردن هر تکه به یک دستگاه و بخش و تشدید تقابل دستگاه ها درماموریت‌هایشان اجتناب کنیم.

وی افزود: این به معنای ادغام این دستگاه‌ها نیست بلکه رویکرد به هم پیوسته را ایجاب می‌کند بنابراین توجه به عرضه و تقاضا در هر دو بخش ضروری است.

وزیر نیرو با تاکید بر اینکه سازگاری با کم آبی و هر اندیشه و گفتمانی دارای مفاهیم محوری است خاطر نشان کرد: مفهوم سازگاری با کم آبی یکی از بنیادی ترین مفاهیم دنیای جدید در مدیریت آب و انرژی است.

* توهم پرآبی را کنار بگذاریم

وی اضافه کرد:باید شیوه های خود را تغییر دهیم چرا که سازگاری با کم آبی این است که بپذیریم کم آبی همراه تمدن ایرانی است و باید توهم پرآبی را کنار بگذاریم.

اردکانیان با اشاره به اینکه با وجود کم آبی میتوانیم توسعه پایدار برای افزایش کیفیت زندگی ایرانیان بنا کنیم ادامه داد: تامین منابع آب و انرژی جدید را باید دنبال کنیم و مدیریت مصرف و تقاضای منابع موجود اولویت دارد.

وی خاطرنشان کرد: ما زمانی در این خصوص موفق می شویم که مسئله منابع زیست محیطی و مسایل آن را بین سازمان‌های مختلف تقسیم نکنیم و بدون هماهنگی بین سازمانی و هدف مشترک پایدار سازی منابع عمل نکنیم.

وی با یادآوری اینکه کارگروه ملی سازگاری با کم آبی اسفند ماه سال گذشته آغاز به کار کرد و من و همکارانم مجدانه تلاش می کنیم اما این فرآین بسیار کند است، گفت: فرآیندهای اقتصادی عوامل موثر بر اقتصاد سیاسی و تغییر فرآیندها نیاز است که سازگاری با کم آبی به اهدافش برسد.

*۴ اقدام کلان مرتبط با سازگاری با کم آبی

اردکانیان ادامه داد:چهار اقدام کلان مرتبط با سازگاری با کم آبی داریم و به شدت نیازمند در دستور کار قرار دادن آمایش آب محور سرزمین هستیم.

وی افزود:آب بر اساس شواهد موجود محدودکنننده ترین عنصر توسعه ماست و امروز شاهد هستیم که مردم وفعالان محیط زیست از جایابی صنایع آب بر در مناطق خشک و نیمه خشک شکایت دارند .

وی ادامه داد: کشت محصولات آب بر در مناطق فاقد پتانسل اکولوژیک پایدار امروز مسئله ساز شده است و ساماندهی این مسایل نیازمند آمایش آب محور است و قبلا با محور توسعه اقتصادی و اجتماعی برنامه می ریختیم.

اردکانیان افزود: بخش وسیعی از کشور در اقلیم خشک و نیمه خشک است به همین دلیل توسعه به حل مسئله آب وابسته است و با وجود محدود بودن در برخی مناطق ایران در برخی مناطق دیگر استفاده از آب میتواند ظرفیت‌های مناسبی فرا روی برنامه ریزان قرار دهد.

* تلاش برای از بین بردن محدودیت آب می‌تواند به قیمت نابودی سرزمین تمام شود

وی گفت: تصور نکنیم محدودیت آب محدودیت توسعه است بلکه محدودیت آب مشوق خرد جدیدی برای توسعه است پس باید محدودیت به فرصت تبدیل شود اما برخی فکر می کنند محدودیت آب را باید از بین برد و به فراوانی آب دست پیدا کرد.

به گفته وی، این مسئله میتواندبه قیمت نابودی سرزمین تمام شود. محدودیت آب رابه خرد ورزی در این حوزه باید تبدیل کرد که همان سازگاری با کم آبی است.

اردکانیان با تاکید بر اینکه نظام فعلی تعرفه به نحوی مشوق بدمصرفی است، تصریح کرد: نظام فعلی تعرفه‌گذاری آب به ویژه در بزرگترین مصرف کننده آن یعنی بخش کشاورزی به هیچ عنوان با توسعه پایدار مبتنی بر شناسایی ارزش ذاتی آب سازگار نیست.

وزیر نیرو افزود: پذیرش ضرورت اصلاحات در تعرفه آب مصارف کشاروزی به معنای دست کشیدن از ارائه یارانه‌ها به بخش کشاروزی نیست. عمده کشورهای دنیا برای حفظ سطح مطلوب امنیت غذایی یارانه‌های زیادی به بخش کشاورزی می‌دهند ولی منطق یارانه بخش کشاوری باید مشوق بهره‌وری، بهبود روش‌های کشت، کاهش میزان هدررفت آب و انرژی و کمک کننده پایدارسازی منابع آب، خاک و غذا باشد.

اردکانیان خاطرنشان کرد: نظام فعلی قیمت گذاری آب کشاورزی مشوق چنین دستاوردهای نیست و اصلاح آن نیز به معنای دست کشیدن از یارانه‌های بخش کشاورزی و عدم حمایت از این بخش نمی‌باشد.

وی تاکید کرد: نظام تعرفه گذاری آب برای با سازگاری با کم آبی در بخش شرب و بهداشت نیز باید معطوف به این واقعیت باشد که سهم این بخش از کل مصرف آب کشور که بین شش تا هشت درصد است نباید شاخصی برای میزان اهمیت نسبی آب تلقی شود.

وزیر نیرو تصریح کرد: درست است که آب شرب و بهداشت بخشی کمی از مصارف کل آب کشور را تشکیل می‌دهد، اما ارزش آب شرب به جهات دیگر قابل مقایسه با سهم آن از کل مصارف آب نیست.

وی خاطر نشان کرد: زمانی سازگاری با کم آبی در عمل محقق می شود که مقیاس مناسب برای اعمال آن تعیین شده باشد پس مناسب‌ترین مقیاس برای طرح مباحث حوضه آبریز است که سازگاری با کم آبی مقوله ای چند سطحی است.

اردکانیان ادامه داد: سطوح اداری ملی و محلی در این مسایل دخیل است اما مهم‌ترین سطح برای آن حوضه آبریز است و کمیته سازگاری و کارگروه ملی باید تلاش کنند مدیریت بر اساس حوضه آبریز انجام شود.