تصمیمات جدید دولت درباره دلار، صرافی‌ها و ارز مسافرتی/ ارز «آزاد» شد

به گزارش پایداری ملی، عبدالناصر همتی رییس‌کل بانک مرکزی در اولین گفت‌وگوی رسمی خود بعد از رفتن به بانک مرکزی،‌ با حضور در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما توضیحاتی در خصوص بسته جدید ارزی دولت به مردم ارایه کرد و اظهار داشت:‌ نظام تکلیف کرد این مسئولیت را بگیریم و به همین خاطر از چین به بانک مرکزی آمدم.

وی گفت: خوشحال هستم در جایی قرار گرفتم که بتوانم به ملتم خدمت کنم این یکی از آرزوهای همیشگی من است که به مردم خدمت کنم.

رییس‌کل بانک مرکزی با طرح این پرسش که "وضعیت بازار ارز الآن چگونه است؟" افزود: الاآن بر اساس نرخ ترجیحی 4200 تومان کلیه کالاها وارد می‌شوند البته این نرخ الآن به 4400 تومان افزایش یافته است.

همتی تصریح کرد: با توجه به ممنوعیت خرید و فروش ارز،‌ در حاشیه بازار نرخی شکل گرفته بود که در کل مجموعه اثر گذاشته بود. تلاش کردیم بازار به‌شکل درست باز شود، ادامه این مسیر به هیچ وجه صحیح نیست. چه اشکالی دارد اجازه دهیم فعالین اقتصادی به‌راحتی با یکدیگر همکاری کنند.

وی با بیان اینکه بسته جدید ارزی در جلسه شورای سران مطرح و تحلیل شد، گفت: امیدواریم این طرح اثر خوبی داشته باشد هرچند گوشه‌ای از این طرح که امروز منتشر شد باعث کاهش قیمت طلا و ارز شد.

*روحانی دستور داد/  ارز 4200تومانی تا فروردین 98 نباید تغییر کند

رئیس‌کل بانک مرکزی در ادامه اجرای بسته جدید ارزی را نویدبخش ثبات در بازار ارز دانست و ابراز کرد: ما یک بازار خواهیم داشت؛ دغدغه مهم مقام رهبری و رییس جمهور این است که کالاهای اساسی و دارو با قیمت ثابت و بدون افزایش نرخ به دست مردم برسد. این دغدغه رئیس جمهور بود و در تمام جلسات به این موضوع تأکید می‌کرد.

وی اضافه کرد: لیست‌های مربوط به کالاهای ضروری که از کالاهای اساسی نیز جلوتر است, دارو و هر آنچه در گروه ضروری مردم قرار دارد باید با ارز 4200تومانی تأمین شود. تا فروردین 98 هم نرخ این ارز نباید تغییر کند. این دستور رئیس جمهور است.

همتی درباره اینکه "چه تضمینی وجود دارد که تخلفی در این زمینه وجود نخواهد داشت؟" تصریح کرد: این اتمام حجت رئیس جمهور با مسئولین مربوطه است و آنها قول داده‌اند که نظارت داشته باشند تا تخلفی در زمینه تخصیص ارز دولتی به کالاهای اساسی مردم رخ ندهد.

رئیس‌کل بانک مرکزی در واکنش به اینکه قبلاً در بازار ثانویه و بازار اول تخلفاتی در حوزه تخصیص ارز دولتی رخ داده بود، اظهار داشت: چون حجم کالا زیاد بود کنترل هم سخت بود ولی برای اینکه کنترل کارآمد باشد ارز دولتی محدود به کالاهای اساسی و ضروری مردم، شد.

وی در پاسخ به این سؤال که "آیا این سیاست موجب رانت نمی‌شود؟" ابراز کرد: ان‌شاءالله که نمی‌شود.

این عضو کابینه دوازدهم، در تشریح سیاست دولت در بازار ثانویه ارز گفت: بازار دوم عمق خیلی زیادی خواهد داشت و مثل قبل نیست، قبلاً‌ قرار بود 20 درصد ارز صادراتی‌ها به این بازار برود ولی نشد.

* چه‌کسانی از بازار ثانویه می‌توانند ارز بخرند؟

همتی در پاسخ به این سؤال که "چه‌کسانی باید ارز خود را به بازار ثانویه بیاورند؟" گفت: یک بخش واردکننده‌ها هستند که غیر از کالاهای اساسی و ضروری باید ارز خود را به بازار ثانویه بیاورند.

به‌گفته وی، عرضه ارز پتروشیمی‌ها،‌ فولادی‌ها،‌ فلزات رنگی،‌ گاز،‌ فرآورده‌های نفتی در بازار ثانویه خواهد بود که براساس عرضه و تقاضا رخ خواهد داد.

* نرخ ارز بازار ثانویه چند است؟

همتی درباره نرخ ارز در بازار ثانویه گفت: ما در نرخ دخالت نخواهیم کرد فقط در مواردی که احساس کردیم ضرورت است وارد می‌شویم.

رئیس‌کل بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که "چه‌تضمینی وجود دارد صادرکننده‌ها ارز خود را وارد بازار کنند؟" تصریح کرد: دوره اول صادرکننده‌ها این کار را نکردند و اشتباه هم کردند. در این دوره مابه‌التفاوت را از آنها می‌گیریم، و حتما باید به خزانه برگردانند. تمهیداتی را رئیس جمهوری اتخاذ کرده و صادراتی‌ها در این بازار حضور جدی خواهند داشت.

او در پاسخ به این سؤال که "چطور واردکننده‌ها مطمئن شوند که گران نخریده‌اند؟" افزود: خیلی بد است که من بخواهم درباره نرخ حرف بزنم؛ نرخ را باید بازار تعیین کند. نرخی که در این بازار شکل خواهد گرفت به‌خاطر وزن زیادی که دارد، تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

همتی تأکید کرد: امیدواریم نیازی به دخالت در بازار نداشته باشیم و بانک مرکزی ذخایر خود را اضافه کند؛ سیاست من اضافه کردن ذخایر بانک مرکزی است، و ان‌شاءالله بهتر از این شود.

وی در پاسخ به این سؤال که "چه‌کالاهایی در این بازار می‌توانند ارز مطالبه کنند؟" گفت:‌ آنهایی که در وزارت صمت ثبت سفارش می‌شوند در این بازار می‌توانند تأمین اعتبار کنند.

رئیس‌کل بانک مرکزی در ادامه تأکید کرد که ارز 4200 تومان اصلاً دست تولیدکننده نمی‌رسید؛ هرچه نرخ دستوری باشد، در آن رانت و فساد خواهد بود. خیلی‌ها گفتند که "درست است که این نرخ 4200 تومان است ولی ما 1500 تومان بالاتر می‌گیریم و می‌دهیم".

* تشریح فعالیت صرافی‌ها در بسته جدید ارزی/ ارز آزاد دیگر قاچاق نیست

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به توضیح درباره ادامه فعالیت صرافی‌ها در قالب بسته جدید ارزی پرداخت و گفت: یکی از مشکلات فعلی ما این است که برای مسافرت و دارو  گرفتن ارز برایشان سخت بود؛ قاچاق اعلام کردن ارز مشکلات جدی به‌وجود آورده بود. تصمیم رئیس جمهور بر لغو این دستور است. خرید وفروش ارز از صرافیها از این به بعد آزاد است و دیگر قاچاق محسوب نمی‌شود.

همتی ادامه داد: بنابراین امیدوارم صرافیهای محترم که مدتی است فعالیتشان متوقف شده واقعاً به سیستم بانکی و بانک مرکزی و دولت و مردم کمک کنند که بازار را شفاف کنیم و نیازهای مردم را با نرخ ارز بازار تأمین کنیم.

وی همچنین گفت: صرافیهایی که خریدوفروش خرد انجام می‌دهند مثلاً تا 10 هزار دلار،‌ این صرافیها حتماً باید خود را با بازار ثانوی یکی کنند، در این بازار حسابشان تسویه می‌شود.

رئیس‌کل بانک مرکزی با یادآوری اینکه "چهار ماه اول امسال 15 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشتیم یعنی حداقل 40 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی خواهیم داشت که این خیلی خوب است"، تصریح کرد: بالاخره بازار کش (نقد) از بازار حواله‌ای درصدی اختلاف دارد و همه جا این‌طور است؛ در این حد قابل قبول است.

همتی تأکید کرد که صرافیها در خرید مشکلی ندارند ولی در فروش باید کمی کنترل شود که برای نیازهای واقعی مردم باشد.

* بسته جدید ارزی تورم هم دارد؟

او درباره آثار تورمی بسته جدید گفت: بالاخره این بازار که اتفاق افتاد،‌ باید قبول کنیم که تحریکات دشمن هم هست. ما شرایطی هستیم که چیزی شبیه جنگ اقتصادی است و آمریکا انواع و اقسام تحریمها را برقرار کرده و تلاش برای اضافه کردن آنها دارد ولی دولت آن‌قدر اقتدار دارد که در همان روز تحریمها می‌خواهیم بازار را باز کنیم.

رئیس‌کل بانک مرکزی با بیان اینکه به‌خاطر جوی که ایجاد شد انتظارات برای مردم خیلی بالا رفت، اضافه کرد: صداوسیما و ما در دولت باید کمک کنیم انتظارات مردم مثبت شود. عوامل و عناصری انتظارات منفی ایجاد می‌کنند تا نرخ بالا برود در حالی که پایه‌ای ندارد.

* سکه با آزادشدن ارز، ارزان می‌شود

همتی با اشاره به کاهش قیمت دلار و سکه بعد از اعلام برخی جزئیات بسته جدید ارزی در روز جاری اظهار داشت: وقتی قاچاق شده بود فشار روی سکه رفته بود بنابراین قطعاً قیمت سکه هم خواهد ریخت چرا که حباب دارد و بیشتر از امروز خواهد افتاد.

وی گفت:‌ قبلاً اینها اثرش را روی تورم گذاشته و اتومبیل و موبایل و خانه و... گران شده است بیشتر از یک مقدار،‌ بنابراین واقعاً نرخی که در بازار شکل می‌گیرد حتماً کمک می‌کند که این تورم شکل‌گرفته را کنترل کنیم، در واقع سیستم کنترل تورم روی فعالیتهای بازار ارز سوار خواهد شد در حالی که الآن کنار بودیم و از دست ما خارج بود.

* ورود ارز به کشور توسط صرافی‌ها آزاد شد

او درباره خروج سرمایه از کشور نیز گفت: متأسفانه قبلاً صرافیها و برخی اقدامات حواله‌ای باعث خروج شد ولی الآن با کنترلی که داریم این اتفاق نمی‌افتد.

رئیس‌کل بانک مرکزی تصریح کرد: ضمن اینکه الآن ورود ارز به کشور توسط صرافی‌ها را آزاد کردیم. صرافی‌ها زین‌پس هم می‌توانند طلا وارد کنند هم اسکناس، اشخاص حقیقی هم البته می‌توانند هرچند این موضوع عمدتاً در تخصص صرافی‌هاست، ما باید این جهت را به‌عکس کنیم.

همتی گفت: امروز تصویب شد که هر فردی آمادگی داشت طلا وارد کند به او اجازه می‌دهیم و از تعرفه و ارزش افزوده معاف است.

او درباره پیش‌فروشها و استفاده از بورس ارز و... گفت: درباره بورس من برنامه جدی دارم و دراین‌باره صحبتهایی کرده‌ام که بسیار مهم است.

وی درباره ابزار کنترلی بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز تصریح کرد: کنترل بازار ثانویه را از طریق بازار باز و بازارهای مالی انجام خواهیم داد، یعنی بازار مالی را کنار بازار ثانویه می‌آوریم و استفاده جدی می‌کنیم. جلسات مقدماتی را هم شروع کردیم ان‌شاءالله در یکی دو هفته آینده تصمیمات خوبی دراین‌باره می‌گیریم.

* بسته جدید ارزی سه‌شنبه اجرایی می‌شود

رئیس‌کل بانک مرکزی زمان اجرای بسته جدید ارزی را سه‌شنبه اعلام کرد و ادامه داد: برای اینکه بتوانیم جلساتی فردا با صادرکننده‌های عمده و صرافی‌ها داشته باشیم؛ که هنوز فرصت نکرده‌ام، ان‌شاءالله سه‌شنبه این بسته جدید عملیاتی خواهد شد.

* طرح جدید دولت برای دریافت ارزهای خانگی/ بانک مرکزی ضامن شد

وی با اشاره به یک نکته خیلی مهم در بسته جدید ارزی متذکر شد: دوره‌ای مردم سپرده ارزی گذاشتند ولی بعداً به ایشان ریال دادند که اثر خیلی بدی داشت و به مردم جفا شد. این بار تصمیم گرفتیم بانک مرکزی سپرده ارزی از مردم بگیرد تا با این روش سپرده‌ها را جذب کند. بانکهای عامل مجازند از طرف بانک مرکزی سپرده‌های مردم را بگیرند و سود ارزی بدهند. آئین‌نامه‌اش را به‌زودی ابلاغ می‌کنیم.

همتی گفت: مردم ارز داخل خانه و زیر تشک را بیاورند در بانکها بگذارند. این مصوبه سران سه قوه است و بانک مرکزی هم آن را تضمین می‌کند، همه باید از این استقبال کنند.

رئیس‌کل بانک مرکزی تأکید کرد:‌ مردم عزیز هم باید کمک کنند دولت را که متعلق به مردم است، جلوی این‌همه فشارهای بین المللی ایستاده تا مردم زندگی کنند. ببینید در ترکیه مردم داشتند اسکناسهای دلار را آتش می‌زدند و باید حمیت کشوری و ملی داشته باشیم.

* الآن هم مثل جنگ است/ مردم ما پیروز خواهند شد

وی وضع کنونی اقتصاد کشور را مشابه زمان جنگ دانست و گفت: الآن مثل زمان جنگ است؛ الآن جنگ اقتصادی است و نباید جنگ حتماً موشکی و فیزیکی باشد. شک ندارم که ان‌شاءالله حتماً مردم و نظام و دولت پیروز خواهند شد.

همتی درباره اینکه "آیا باز هم بازار ارز در کوچه و پس‌کوچه‌ها فعال خواهد بود؟" عنوان کرد: بازار کوچه پس‌کوچه در پیشرفته‌ترین کشورها هم هست و قاچاق هست، ولی قیمت را ان‌شاءالله کاری می‌کنیم که در بازار شکل بگیرد.

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو اعلام کرد:‌ رئیس بانک مرکزی معمولاً نباید حرف بزند همه جای دنیا بیانیه می‌دهد و زیاد حرف نمی‌زند. امیدوارم من هم زیاد حرف نزنم ولی هرجا نیاز باشد توضیح می‌دهم.

او در همین بخش گفت: در این شرایط سخت آمدم قبول کردم مسئولیت را و همه داشته‌های علمی و تجربی را برای خدمت به‌کار می‌گیرم، می‌خواهم اعتماد را به بانک مرکزی برگردانم. این بانک باید قلب اقتصاد کشور باشد.

* ارز مسافرتی آزاد شد/ حواله‌ها تا آخر هفته معتبرند

همتی درباره ارز مسافرتی هم گفت که از این به بعد ارز مسافرتی آزاد است ولی آنها که حواله گرفته‌اند به همان نرخ قبلی ارزشان را می‌گیرند.

وی در ادامه تأکید کرد: اعتقاد دارم بازارهای مالی باید به هم نزدیک بشوند. بانک مرکزی به‌عنوان متولی و بورس متولی سرمایه و بیمه مرکزی به‌عنوان متولی بیمه باید با هم هماهنگ باشند. الآن بازار غالب متأسفانه بازار پول است، یعنی بالای 80 درصد. باید کمک کنیم بازار پول در خدمت کوتاه‌مدت باشد و بازار بورس و حتی بیمه بروند به‌سمت تأمین مالیهای بلندمدت. الآن فرصت خوبی است و من ایده و علاقه دارم درباره‌اش. فعالان بازار سرمایه مطمئن باشند کنارشان هستم و کمک می‌کنیم این دو بازار به هم نزدیک شوند. به بیمه هم تعلقی مثل عرصه رسانه دارم، یعنی تعلق نوستالژیک.

* برنامه همتی برای نرخ سود بانکی چیست؟

همتی درباره تغییر نرخ سود سپرده‌های بانکی گفت: این طرح را هم حتماً بررسی خواهیم کرد ولی در این یک هفته‌ای که به بانک مرکزی آمدم تمام‌وقت درگیر سیاست ارزی بودم.

وی افزود: من با مدیران عامل بانک‌ها رفیق و دوست هستم ولی در زمان تخلف آنها، حتماً برخورد خواهم کرد.

همتی عمده مشکلات اقتصادی کشور را به‌دلیل نقدینگی دانست و ادامه داد: اگر قرار باشد بانک‌ها اضافه‌برداشت داشته باشند، و هر کاری دوست داشته باشند بکنند، حتماً با آنها برخورد می‌شود؛ قطعاً با خلق پول، اضافه‌برداشت و غیره برخورد خواهیم کرد.

رییس شورای پول و اعتبار ادامه داد که بعد از ساماندهی به بازار ارز، بنگاهداری بانک‌ها و مطالبات معوق و بدهی دولت به بانک‌ها رسیدگی خواهد شد.

همتی اظهار داشت: به مردم قول می‌دهم در مدتی که مسئولیت بانک مرکزی را دارم به‌صورت تمام‌وقت در خدمت حل مشکلات سیستم بانکی و مردم باشم.

وی در مورد طرح اصلاح قانون بانکداری نیز گفت: اگر قرار است طرحی و اصلاحی در سیستم بانک مرکزی باشد نباید کار ما را دشوارتر کند٬ هدف تحول است و باید اختیارات و امکانات بانک مرکزی افزایش یابد.

رییس‌کل بانک مرکزی با ابراز اینکه "امیدوارم با طراحان طرح به تفاهم برسیم و نظرات کارشناسی ما را نیز بپذیرند"، گفت: صحبت‌هایی با رئیس مجلس و اعضای کمیسیون اقتصادی کرده‌ایم و امیدوارم به راه‌حلی برسیم که به‌نفع سیستم بانکی و کشور باشد.

همتی تأکید کرد: همه مسئولین نظام تمام تلاش خود را می‌کنند تا معیشت مردم دچار مشکل نشود و از سوی دیگر دشمن نیز با تمام قوا وارد میدان شده است، ما مشکلات مردم را درک می‌کنیم و موظفیم برای حل مشکلات اقدام کنیم.