مشت خالی سعودی‌ها باز شد

ترامپ در حالی به پشتوانه نفت ریاض، کشور‌ها را به کاهش واردات نفت از ایران ترغیب می‌کرد که تازه‌ترین اخبار رسیده از چاه‌های نفتی سعودی از کاهش تولید این کشور حکایت دارد. البته تلاش‌های آمریکا برای اینکه خود را عضو موثری در تصمیم سازی‌های اوپک و همچنین بازار نفت نشان دهد، پیش از نشست ۱۷۴ اوپک کلید خورد.

ترامپ که توییتر را برای اعلام رسمی موضع سیاست‌های کشور انتخاب کرده است؛ ۳۰ ژوئن در توییتر خود نوشت: با ملک سلمان، پادشاه عربستان صحبت کردم و به وی توضیح دادم که به دلیل آشفتگی و اختلال در ایران و ونزوئلا از عربستان سعودی می‌خواهم تولیدش را دو میلیون بشکه در روز افزایش دهد. قیمت‌های نفت بسیار بالاست و ملک سلمان نیز با این مطلب موافق است.

پس از بازتاب این توئیت در رسانه ها، خبرگزاری رسمی عربستان این تماس تلفنی را تایید کرد، اما از حجم افزایش تولید سخنی به میان نیاورد.

خبرگزاری سعودی نوشت: «دو رهبر بر ضرورت تلاش برای حفظ ثبات بازار‌های نفت، رشد اقتصاد جهانی و تلاش‌های کشور‌های تولیدکننده برای جبران هر گونه کمبود عرضه تاکید کردند. کاخ سفید موضع خود در قبال میزان تولید بیشتر را ملایم و در یک بیانیه رسمی اعلام کرد. دو رهبر بر ضروری بودن حفظ تعادل بازار انرژی توافق داشتند.

ملک سلمان نیز در پاسخ به ارزیابی ترامپ از کمبود عرضه در بازار نفت، تایید کرد کشورش دو میلیون بشکه در روز ظرفیت شناور دارد که در صورت لزوم و برای اطمینان از ثبات بازار به شکل محتاطانه و با هماهنگی متحدانش برای پاسخ به هر گونه کمبود عرضه، از آن استفاده خواهد کرد. «به موازات این اظهار نظر حسین کاظم پور اردبیلی، نماینده ایران در اوپک طی مصاحبه‌ای این درخواست آمریکا از عربستان را به منزله درخواست برای خروج سعودی‌ها از اوپک معرفی کرد.

توخالی بودن وعده سعودی‌ها به ترامپ برای آن‌ها که دستی در بازار نفت دارند، پوشیده نیست. خبرگزاری مهر نیز ۱۱ تیرماه در گزارشی با عنوان «خوش‌رقصی با مشت‌خالی/پیداوپنهان ادعای سعودی برای افزایش تولیدنفت»، به طور مشروح به وضعیت تولید و مصرف نفت عربستان پرداخت و به استناد آمار و اسناد موجود نتیجه گرفت وعده سعودی‌ها به ترامپ، چیزی جز خوش رقصی با مشت خالی نیست.

افزایش تولید نفت، ادعای توخالی سعودی‌ها

دیروز خبرگزاری رویترز که اغلب در راستای اهداف آمریکا گام بر می‌دارد، به نقل از دو منبع اوپکی اعلام کرد: عربستان در ماه جولای (۷تیر-۹مرداد) امسال روزانه ۱۰ میلیون و ۲۹۰ هزار بشکه نفت تولید کرده که حدود ۲۰۰ هزار بشکه از ماه پیش از آن کمتر است. با این همه، عرضه نفت عربستان به بازار‌های جهانی در این ماه ۱۰ میلیون و ۳۸۰ هزار بشکه بود که ممکن است بخشی از آن، با برداشت از ذخیره‌سازی نفت این کشور تأمین شده باشد.

تولید نفت عربستان در ماه ژوئن امسال نیز ۱۰ میلیون و ۴۸۸ هزار بشکه در روز بود؛ بنابراین نگاهی کوتاه به وضعیت تولید عربستان و تطبیق آن با پتانسیل عملیاتی این کشور نشان می‌دهد که سعودی‌ها به دلیل عدم سرمایه گذاری تازه در بخش تولید نفت و همچنین افت مخازن و تمرکز بر توسعه بخش پالایشی، نمی‌توانند تولید خود را از رقم کنونی به صورت درازمدت افزایش دهند؛ ممکن است یک یا دو ماه آن هم با استفاده از ذخایر استراتژیک، صادرات خود را افزایش دهند، اما سابقه تاریخی ثابت کرده است که بعد از یک دوره کوتاه افزایش، به طور قطع میزان تولید نفت آن‌ها کاهش می‌یابد.

رویایی به نام حذف ایران از بازار نفت

گذشته از اینکه تئوری صفر کردن صادرات نفت ایران و حذف سهم کشورمان از بازار نفت خیال خامی بیش نیست؛ باید گفت: سعودی‌ها در طول تاریخ اثبات کرده اند که توان تولید بیش از رقم کنونی که حدود ۱۰ میلیون بشکه در روز است را ندارند و هر بار که برای خوش خدمتی به برخی کشورها، اندکی تولید نفت خود را افزایش داده اند در ماه بعدی شاهد افت تولید بوده اند.

محمدعلی خطیبی، نماینده اسبق ایران در اوپک در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن تایید این حقیقت، گفت: این کشور طی سال‌های گذشته همواره از ظرفیت بالای خود برای تولید نفت سخن گفته است، ولی در عمل هیچ گاه موفق نبوده تولید خود را حتی به سطح ۱۱ میلیون بشکه در روز برساند.

وی با اشاره به اینکه عربستان مدعی است که ظرفیت افزایش تولید ۱ تا ۱.۵ میلیون بشکه‌ای در روز را دارد، ادامه داد: ظرفیت تولید کویت و امارات در حالت حداکثری که بتوانند در صورت نبود نفت ایران به بازارعرضه داشته باشند بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار بشکه آن هم با زحمت است. این در حالی است که دوره تولید عربستان بالغ بر ۵۰ سال است، بنابراین مخازن با افت حداقل ۵ درصدی رو به رو هستند.