روزی ۲ کارگر ایرانی به خانه برنمی‌گردند!

براساس آمار سازمان بین‌المللی کار، در بین میلیارد‌ها کارگری که هر روز در سراسر جهان به محل کار می‌روند، ۶۳۰۰ نفر از آنان هیچ‌گاه برای غروب به خانه برنمی‌گردند و قربانی حوادث ناشی از محیط کار می‌شوند. همچنین این آمار‌ها نشان می‌دهد که سالانه حدود ۲ میلیون نفر از کارگران جهان قربانی حوادث ناشی از محیط کار می‌شوند.

حوادث ناشی از کار تنها مختص به ایران نیست. برخی به واسطه کار در محیط‌های شیمیایی، بعد از چند سال به انواع بیماری‌های خطرناک مانند سرطان مبتلا می‌شوند. برای آنان که در بخش ساختمان مشغول به فعالیت هستند به مراتب حوادث ناگوارتری مانند سقوط از ارتفاع و ریزش مصالح رخ می‌دهد.

گویا کارگران باید بپذیرند که در طول زمان کار به احتمال زیاد حداقل یک بار در معرض چنین حوادثی قرار می‌گیرند. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به تازگی در بخشی از گزارش خود تحت عنوان «ویژه‌نامه روز جهانی کارگر» به موضوع حوادث ناشی از محیط کار در ایران پرداخته است.

براساس گزارش مذکور، آمار‌ها به ما می‌گویند هم میزان حوادث ناشی از محیط کار و هم تعداد حادثه‌دیدگان ناشی از حوادث در سال ۱۳۹۶ نسبت به سال‌های گذشته رشد قابل توجهی داشته است. این گزارش تایید می‌کند که تعداد موارد منجر به فوت از ۸۱۴ نفر در سال ۱۳۹۵، به ۸۴۳ نفر در سال ۱۳۹۶ رسیده است.

شاید در نگاه اول این آمار چندان چشمگیر نباشد، اما هنگامی‌که این نکته را در نظر می‌گیریم که فوت ۸۴۳ نفر، افراد و خانواده‌های زیادی را در معرض آسیب قرار می‌دهد، وضعیت به گونه دیگری خواهد بود؛ چرا که جان‌باختگان ناشی از محیط کار معمولا جزء سرپرستان خانوار محسوب می‌شوند.

با این حال، علاوه بر ۸۴۳ نفر کارگر ایرانی که در سال ۹۶ با مرگ دست‌و‌پنجه نرم کرده‌اند، تعداد زیاد دیگری از افراد نیز دچار شکستگی، قطع عضو، سوختگی، جراحت و … شده‌اند.

براساس گزارش مذکور از جمله عواملی که بیشترین نقش را در سال ۹۶ در بروز حواث محیط کار داشته‌اند می‌توان به ترتیب به «سقوط کردن و لغزیدن»، «گیر کردن داخل یا بین اشیاء و ماشین»، «برخورد با اشیاء و تجهیزات» و «سقوط اشیاء» اشاره کرد.

این آمار نشان می‌دهد که عامل «سقوط کردن و لغزیدن» با اختصاص ۳۳ ٫ ۹ درصد از حوادث کار به خود بیشترین نقش را در این حوادث داشته است. نکته‌ای که باید در اینجا در نظر گرفت این است که کارگران بخش ساختمان و مسکن بیشتر از سایر کارگران در معرض «سقوط کردن و لغزیدن» و به طور کل حوادث ناشی از کار هستند.

اما آمار ویژه‌نامه وزارت کار نیز مهر تاییدی بر ادعای فوق است. براساس این گزارش بخش ساختمان در سال ۱۳۹۶ با اختصاص ۴۰۵۸ حادثه ناشی از کار به خود در صدر ایستاده است. سایر بخش‌های صنعت، کشاورزی و بخش تامین آب و برق و گاز هر کدام به ترتیب با اختصاص ۳۶۵۹، ۳۸۲ و ۲۲۶ حادثه به خود در رتبه‌های دیگر هستند.

آنگونه که گزارش وزارت کار تایید کرده، در سال ۱۳۹۶، استان تهران، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی و گلستان هر کدام به ترتیب با فوت ۲۰۴، ۶۳، ۵۲، ۴۹ و ۴۸ نفر به لحاظ مرگ‌و‌میر ناشی از کار در صدر هستند.

آمار فوق نشان می‌دهد که استان‌های یاد شده که دارای بیشترین مرگ‌و‌میر ناشی از محیط کار هستند، استان‌هایی هستند که سهم قابل‌توجهی را نیز در اشتغال بخش صنعتی دارند. ضمن آنکه در مورد استان گلستان نباید حادثه معدن یورت در ابتدای سال ۹۶ را نادیده گرفت که موجب افزایش سهم این استان شده است.