تالاب یا مزرعه؛ مسئله این است/ اکوسیستم ۱۱ هزارساله در حال نابودی

به گزارش پایداری ملی، تالاب‌های استان لرستان ازجمله تالاب‌های یازده‌گانه معروف پل‌دختر بر روی آهک‌های خردشده لنداسلاید سیمره قرار دارند که حدود ۱۰ تا ۱۱ هزار سال پیش ایجادشده‌اند، تالاب‌های ۱۱ هزارساله‌ای که این روزها در معرض انقراض قرارگرفته‌اند.

تالاب‌ها از مولدترین محیط‌های کره زمین محسوب می‌شوند و به همین دلیل تداوم حیات درروی کره زمین به‌شدت وابسته به تداوم شرایط بوم‌شناختی این اکوسیستم‌های بی‌نظیر است.

به دیگر سخن، تالاب‌ها، شریان‌های حیاتی زیست‌کره محسوب شده و به همین دلیل جزء پر تولیدترین محیط‌های طبیعی همچون تولید محصولات شیلاتی، حفظ سطح آب برای مناطق کشاورزی، تولید چوب، ذخیره آب و کاهش بلایای طبیعی و به‌ویژه سیلاب هستند.

این اکوسیستم‌های آبی در راستای تثبیت خطوط ساحلی، از بین رفتن مواد زاید و تصفیه آب، برخورداری از چشم‌اندازهای زیبای طبیعی و ایجاد بستر مناسب برای حیات بسیاری از گونه‌های جانوری و گیاهی از جایگاه ارزشمندی برخوردار هستند و این در حالی است که امروز عمده تالاب‌های لرستان به گفته مسئولان تبدیل به اراضی کشاورزی شده‌اند.

مهرداد فتحی بیرانوند مدیرکل محیط‌زیست لرستان در سخنانی با اشاره به وضعیت تالاب‌های لرستان اظهار داشت: یکی از چالش‌های استان وضعیت تالاب‌ها به‌عنوان مهم‌ترین اکوسیستم‌های کشور و لرستان بوده که در دهه ۷۰ بی‌مهری‌های زیادی به این منابع شده است.

وی بابیان اینکه در این دهه بالای ۸۰ درصد از مساحت تالاب‌های استان زهکشی و تبدیل به اراضی کشاورزی شد عنوان کرد: سند این تالاب‌ها نیز به‌عنوان اراضی کشاورزی به نام مردم صادرشده است.

مدیرکل محیط‌زیست لرستان بابیان اینکه مساحت تالاب «بیشه دالان» بروجرد زمانی حدود هزار و ۳۰۰ هکتار بوده و در حال حاضر کمتر از ۵۰ هکتار است افزود: همچنین تالاب «تنور در» دورود حدود هزار هکتار بوده و در حال حاضر تنها ۹۷ هکتار از آن باقی‌مانده است.

فتحی بیرانوند بابیان اینکه تالاب «گوری بلمک» حدود ۶۰۰ هکتار بوده که در حال حاضر کمتر از ۵۰ هکتار است تصریح کرد: عمده این تالاب به اراضی کشاورزی تبدیل‌شده است.

وی بابیان اینکه برای همه تالاب‌های استان به‌عنوان زمین کشاورزی سند صادرشده است افزود: وقتی سند صادر می‌شود حق قانونی برای مردم ایجاد خواهد شد.

مدیرکل محیط‌زیست لرستان بابیان اینکه در این رابطه دو راه بیشتر وجود ندارد که یا باید این اراضی کشاورزی دوباره از مردم خریداری شود که در این رابطه توان مالی این موضوع وجود ندارد گفت: راه دیگر این بوده که در قالب طرح‌های مشارکتی بخشی از تالاب را احیا کنیم.

فتحی بیرانوند بابیان اینکه برنامه‌ای که برای احیای تالاب‌ها در دستور کار قرارگرفته و برای اولین بار در لرستان اجرا می‌شود بحث عملیاتی شدن برنامه‌های مشارکتی است ادامه داد: در این راستا به‌خصوص در رابطه با تالاب «گری بلمک» از مردم خواسته‌ایم که چون خاک اراضی تالابی بدون مواد معدنی و آلی است و با توجه به گرانی نهاده‌های کشاورزی برای آن‌ها صرف ندارد که اراضی را کشت کنند اراضی تالاب‌ها را به محیط‌زیست برگردانند و ما اگر آن‌ها را با استفاده از اجرای طرح‌هایی مانند پرورش ماهی، اکو توریسم و ... احیا کنیم درآمد آن را به خود مردم پرداخت می‌کنیم.

وی بابیان اینکه خوشبختانه بخشی از مردم موافقت کرده‌اند گفت: در این راستا تصمیم داریم که همین برنامه مشارکتی را برای سایر تالاب‌های استان اجرایی کنیم.