راهی جز طی کردن مسیر مزرعه تا سفره نداریم

محمود حجتی در نشستی با نمایندگان تشکل‌های بخش کشاورزی استان مرکزی با اشاره به مشکلاتی که در حوزه محدود شدن منابع آبی برای کشور ایجاد شده است افزود: تاریخ نشانگر توانمندی مردم ایران در حوزه رشد و تولید است.

وی با بیان اینکه شرایط امروز ما علیرغم محدودیت‌ها و افزایش تقاضا به لحاظ علم و ابزاری که در اختیار داریم، با گذشته قابل مقایسه نیست اظهار کرد: اگر با توجه به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های در اختیار به خوبی عمل کنیم، آثار مثبت بسیاری را شاهد خواهیم بود.

حجتی با اشاره به طرح تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی گفت: بهترین نظام تعادل بخشی که امروز به دنبال آن هستیم، در گذشته در قالب ایجاد و بهره برداری از قنات‌ها اجرایی شده بود.

وی بر لزوم همکاری و هماهنگی در راستای افزایش راندمان تولید و استفاده بهینه از منابع تاکید کرد و گفت: دولت به تنهایی نمی‌تواند تمامی مشکلات را از پیش رو بردارد.

حجتی با اشاره به عملکرد کشور‌های توسعه یافته در حوزه کشاورزی اظهار کرد: تجربه این کشور‌ها پیش روی ماست و باید از آن بهره برداری کنیم.

وی افزود: دولت‌ها در جوامع مترقی عملیات اجرایی انجام نمی‌دهند و اینگونه امور به اتحادیه‌ها، تشکل‌ها و در کل بخش خصوصی واگذار می‌شود.

حجتی با تاکید بر اینکه در بخش کشاورزی راهی جز طی کردن مسیر از مزرعه تا سفره نداریم گفت: این زنجیره باید به درستی شکل بگیرد تا اهداف محقق شود، اگر یکی از حلقه‌های زنجیره مفقود باشد فرایند به درستی شکل نخواهد گرفت.

وی با بیان اینکه پاسخ تمام مشکلات حوزه کشاورزی در طی شدن درست این فرایند است اظهار کرد: در گذشته کشاورزی در ایران معیشتی بود و بخش بعد از مزرعه در آن زمان چندان تعریفی نداشت، اما امروز این مهم باید جدی گرفته شود.

وزیر جهاد کشاورزی اظهار کرد: با انبوه شدن تولید محصولات کشاورزی و ورود از حوزه کشاورزی معیشتی به اقتصادی فرایند تولید شکل دیگری به خود می‌گیرد و در چنین شرایطی نمی‌توان از بخش بعد از مزرعه غافل بود و در واقع زنجیره مزرعه تا سفره باید جدی گرفته شود.

حجتی با بیان اینکه در چنین فرایندی کشتارگاه‌ها و واحد‌های بسته بندی باید بر محور دامداری‌ها و در منطقه تولید دیگر محصولات کشاورزی تعریف و مستقر شوند و واسطه‌ها تا حد ممکن از این چرخه حذف شوند، یکی از اهداف در نظر گرفتن تسهیلات ۱.۵ میلیارد دلاری برای مناطق روستایی را ادامه دادن این زنجیره عنوان کرد و افزود: ارزش افزوه باید در مناطق تولید محصول کشاورزی ایجاد شود.

وی با اشاره به تجربیات کشور‌هایی همچون هلند در بکارگیری تشکل‌ها و اتحادیه‌ها و تعاونی‌های کشاورزی در راستای بهبود اقتصاد کشاورزی و حذف واسطه‌ها اظهار کرد: در این کشور خرید نهاده و فروش محصول دغدغه فعال بخش کشاورزی نیست چرا که تمام دغدغه‌ها با تعریف اینگونه تشکل‌ها و فعالیت گسترده و حساب شده آن‌ها رفع شده و کشاورز تنها به تولید محصول با کیفیت می‌اندیشد و زنجیره تولید و فروش داخلی و خارجی توسط تعاونی پردازشگری می‌شود.

حجتی با بیان اینکه راهی جز توجه به این رویکرد برای ما وجود ندارد افزود: صادرات محصولات کشاورزی در هلند حدود ۸۰ تا ۹۰ میلیون دلار است که تماما توسط پایانه‌های ویژه پردازشگری می‌شود و تولیدکنندگان در این چرخه حضور فعال داشته و واسطه‌ها در حد ممکن حذف شده اند.

وی بر لزوم نهادسازی در بخش کشاورزی برای رشد و توسعه کشاورزی کشور و رفع دغدغه‌های موجود با استفاده از ظرفیت تشکل‌های کشاورزی و تولیدکنندگان این بخش تاکید کرد و افزود: منابع باید جهت تقویت و اتصال زنجیره مزرعه تا سفره بکار گرفته شوند.

وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه این رویکرد باید به عنوان یک رویکرد بلندمدت مورد توجه قرار بگیرد تا در آینده با مشکلات امروز مواجه نباشیم افزود: اصلاح الگوی کشت و تولید محصول به اندازه تقاضای موجود از نکات مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

حجتی افزود: محصولات کشاورزی را نمی‌توان برای مدت طولانی نگهداری کرد و تولید فراوان محصولات بدون توجه به نیاز بازار موجب متضرر شدن تولیدکننده و از بین رفتن منابع خواهد شد. تولیدکننده نباید بدون توجه به میزان و نوع نیاز بازار به تولید محصول بپردازد.

وی افزود: در سال ۱۳۹۳ مجبور شدیم ۱۷۰۰ تن مرغ را برای تعادل بخشیدن به قیمت در بازار مصرف کشور جمع آوری کنیم. در حال حاضر ظرفیت تولید مرغ در ایران سه میلیون تن در سال است در حالی که میزان مصرف این محصول در کشور ۲.۴ میلیون تن است و در این شرایط تقاضای افزایش ظرفیت وجود دارد.

وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به یارانه‌ای که در دنیا برای بخش کشاورزی صرف می‌شود گفت: آمریکا علیرغم برخورداری از زیرساخت‌های بسیار در حوزه کشاورزی و مشکلات به مراتب کمتر از ما در این حوزه مبالغ بسیاری را صرف یارانه بخش کشاورزی می‌کند. اتحادیه اروپا نیز بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار در سال را به یارانه بخش کشاورزی اختصاص می‌دهد و برزیل که از نظر آب و خاک هیچگونه محدودیتی برای تولید ندارد مرغ را به صورت عمده در بازار‌های جهانی با کمترین قیمت عرضه می‌کند.

وی افزود: تولیدکنندگان بخش کشاورزی باید بهره ور فعالیت کنند. بسیاری از محصولات کشاورزی ما قابلیت ورود به بازار‌های جهانی را داراست. اساس تولید را باید بر بهره وری قرار داد و اساس بهره وری بر مدیریت مصرف آب است.

حجتی تصریح کرد: بهره وری آب تنها به آبیاری نوین محدود نمی‌شود، بلکه سیستم تولید ما باید به سمت کشت نشائی و گلخانه‌ای حرکت کند که این مهم در استان مرکزی کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
وی افزود: در حال حاضر وضعیت مناسبی از نظر منابع آبی و منابع مالی در کشور وجود ندارد و دولت در این حوزه‌ها شرایط خوبی ندارد، اما علیرغم محدودیت‌ها و مشکلات موجود توانستیم منابع خوبی را بویژه در بخش آب و خاک با حمایت مقام معظم رهبری ببینیم.

حجتی بر لزوم توجه ویژه به آبخیزداری به عنوان یکی از مهمترین راهکار‌های مدیریت منابع آبی موجود تاکید کرد و افزود: پیشنهاد دولت در این خصوص توسط مجلس تصویب شده و امید است از حمایت دفتر رهبری در این حوزه نیز بهره‌مند شویم.

وی با اشاره به مشکلاتی که در حوزه اختلافات بین منابع طبیعی و برخی کشاورزان وجود دارد گفت: در سطح کشور چند میلیون هکتار زمین درگیر این مسئله است و ۱۰‌ها هزار پرونده در این حوزه تشکیل شده است. این مشکل را می‌توانیم با راهکاری که به استان‌ها اعلام شده و با کمک هم رفع کنیم.