صدای عربستان از شرق ایران به گوش خواهد رسید؟

دو هفته پس از برگزاری انتخابات پاکستان در یازدهم ماه می، ایران و منطقه در انتظار سیاست‌های نواز شریف است که با کسب بیشترین آرا و با کمک گروه‌های همراستا با خود خواهد توانست دولت تشکیل داده و به پست تخست وزیر باز گردد.

با بازگشت نواز به قدرت روابط پاکستان با بیشتر قدرتهای منطقه‌ای و جهانی دچار تغییراتی خواهد شد. وی پیش از این، یک بار بین سال‌های 1990 تا 1993 و بار دوم بین سال‌های 1997 تا 1999 نخست وزیر پاکستان بود که در هر 2 تجربه پیشین طعم تلخ مداخله ارتش در سیاست را چشید و سال 1999 هم با کودتای ژنرال پرویز مشرف از قدرت کنار گذاشته شد تا طبق توافق دولت مشرف و عربستان به تبعیدی ده ساله به عربستان برود ولی هشت سال بعد و در 2007 به پاکستان بازگشت.

اکنون و شش سال بعد از بازگشت به پاکستان وی به قدرت باز خواهد گشت. او پایگاهی اجتماعی و عقیدتی دارد که حزبش را در ایام انتخابات از معدود احزاب مصون از اقدامات تروریستی ساخت و با شعارهایی خاص توانست کمتر از نیمی از کرسی‌های پارلمان را به دست آورد.

یکی از وعده های نواز شریف در انتخابات که به پیروزی او کمک کرد، وعده توقف همکاری با ایالات متحده در "مبارزه با تروریسم" است. نواز شریف حتی در مبارزات انتخاباتی خود هم از محکوم کردن طالبان پاکستان اجتناب کرد و از به کار بردن عنوان تروریسم برای آن پرهیز کرد و البته در مقابل توانست بدون تهدید همین «جنگ‌طلبان» به تبلیغات انتخاباتی خود بپردازد.

آمریکا و پاکستان  نیازهای متقابل و در عین حال اختلافاتی دارند که باعث شود نه خیلی از هم دور شوند و نه بتوانند بیش از حد به یکدیگر نزدیک شوند. آزمایش هسته‌ای پاکستان در دور دوم نخست‌وزیری شریف صورت گرفت که مخالفت چندان شدیدی از جانب آمریکا احساس نمی‌کرد ولی اکنون شریف نمی‌تواند نقض حاکمیت ملی پاکستان به وسیله پهپادهای آمریکایی را به آسانی تحمل کند.

تبریک سریع پیروزی شریف از سوی مقامات ایران و هند نشان می‌دهد که این دو کشور خواهان روابط بهتری با پاکستان هستند. هر چند گذر زمان و تغییر نگاه‌ها ممکن است نواز شریف را تغییر داده باشد ولی می‌توان از سوابق شریف نگرانی‌ها داشت.

در دوره دوم نخست وزیری نواز شریف، هند و پاکستان در مرزهای خود و در منطقه کارگیل وارد جنگ شدند، هر چند نواز شریف و عده‌ای از سیاست‌مداران پاکستانی مدعی هستند که وی از طرح‌ریزی حمله به هند بی‌خبر بوده و نقشه را پرویز مشرف و سه ژنرال ارشد خود ترسیم کرده و به هند حمله‌ور شدند.

روابط ایران و پاکستان به خصوص در دوره حکومت نواز شریف با دو کشور دیگر گره خورده است؛ یکی افغانستان که همسایه مشترک ایران و پاکستان است و دیگری عربستان رقیب منطقه‌ای ایران که نواز شریف به آن نزدیک‌تر از ایران است.

دوره‌های پیشین حکومت نواز شریف در پاکستان، با حمایت جدی این کشور از طالبان پاکستان همراه بود. در آن دوران افغانستان به صحنه تقابل پاکستان با ایران تبدیل شد که شهادت دیپلماتهای ایرانی در مزارشریف بیش از این که کار طالبان باشد، کار پاکستانی‌ها تلقی شد.

مشکلات فراوان اقتصادی پاکستان و اشتراک نظر فردی مثل نواز شریف در مسائل مذهبی با عربستان و طالبان، راه را برای پول بخشیدن‌های عربستان باز خواهد کرد.

روزنامه داون پاکستان گزارش داده است که با روشن شدن چشم‌انداز یک دولت مورد علاقه عربستان در پاکستان، این کشور تصمیم گرفته است، 15 میلیارد دلار سوخت را با شرایط مناسب در اختیار پاکستان قرار دهد که بخش انرژی آن با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کند. لطف مشابهی در سال 1998 و پس از آزمایش هسته‌ای پاکستان شامل حال این کشور شده بود.

در فاصله سالهای 1998 تا 2002، پاکستان 3.5 میلیارد دلار نفت از عربستان سعودی با شرایط پرداخت مناسب دریافت کرد که بعدا هم بخش زیادی از آن به شکل بلاعوض درآمد. اکنون هم پاکستان انتظار دارد در سه سال آینده، روزانه صد هزار بشکه نفت خام و پانزده هزار تن نفت کوره با شرایط بازپرداخت آسان از عربستان دریافت کند که ارزش آن بین 12 تا 15 میلیارد دلار خواهد بود. این در حالی است که کل نیاز پاکستان به نفت، 400هزار بشکه در روز به همراه سی هزار تن نفت کوره است.

درخواست پاکستانی‌ها به سرعت و از طریق شورای مشترک وزارتی به اطلاع عربستان رسیده است. این در حالی است که در دوران حکومت یوسف رضا گیلانی درخواست پاکستانی‌ها به علت روابط بهتر وی با ایران و امارات متحده عربی و نیز تعطیل کردن شکارگاه‌های شاهزادگان عربستانی در پاکستان با برخورد سرد عربستانی‌ها مواجه شده بود

گفته شده است که این کمک عربستانی‌ها، دست پاکستان را برای چانه‌زنی بر سر قیمت گاز وارداتی از ایران باز خواهد کرد. بر طبق قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان هر یک از طرفین می‌تواند یک سال پیش از جریان یافتن گاز در خط لوله بین دو کشور که قرار است در سال 2014 عملی شود، مطرح کند. هر چند قراردادهای حقوقی بین دو طرف راه را بر کناره‌گیری پاکستانی‌ها از ادامه کار واردات گاز از ایران بسته است، ولی اکنون امکان چانه‌زنی فراهم شده است.