بافت فرسوده قزوین؛ تهدیدی جدی در هنگام زلزله

به گزارش خبرگزاری پایداری ملی، «خانه امن‌ترین جای دنیاست» جمله‌ای که بارها گفته و شنیده‌ایم اما این روزها نامانوس شده و اتفاقات و حوادث اخیر در کشور سبب شد تا خاطرات تلخ زلزله بم برای هم‌وطنان تکرار شود.

زمین لرزه 5 دی ماه سال 1382بم فاجعه بزرگی بود. در ساعت 5:26 دقیقه بامداد زلزله‌ای بعد از چند پیش لرزه، که شب قبل و ساعتی قبل از لرزه اصلی حس شده بودند، درست در کنار شهر بم و بر روی گسل بم رخ داد و حدود 30 هزار نفر در این حادثه جان خود را از دست دادند و این روز به نام «روز ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی» نامگذاری شد.

چنین زمین لرزه‌هایی در تمام شهرهایی که در کنار گسل‌های فعال ایران هستند ممکن است رخ دهند. مساله آنجاست که شهر های پر جمعیت‌تر که در کنار گسل های فعال واقعند آسیب پذیری بیشتری دارند و توجه ملی باید به آنها شود، چرا که با فرض خطر و اندازه یکسان زمین‌لرزه قابل انتظار، هرچه جمعیت بیشتر در آن شهر ساکن باشند، ریسک زمین‌لرزه در آنها بالاتر است.

براساس مرکز تحقیقات ژئوفیزیک کشور ایران روی کمربند زلزله قرار داشته به نحوی که جزء زلزله‌خیزترین کشورهای دنیا محسوب می‌شود حال باید دید مسئولان استان قزوین در زمینه مقاوم‌سازی بناها و نوسازی بافت‌های فرسوده چه اقداماتی انجام دادند تا آسیب‌ حوادث به حداقل برسد.

گسل قزوین توان بروز زلزله 7 ریشتری دارد

سیدرضا مهرنیا استاد دانشگاه، محقق و دکترای علوم زمین با اشاره به گسل‌های زلزله استان قزوین گفت: ایران کشوری زلزله‌خیز بوده و باید در مواجهه با این رخداد آمادگی لازم را داشته باشد چراکه زمان وقوع زلزله غیرقابل پیش‌بینی است.

وی بیان کرد: براساس ارزیابی‌ها شمال شهر قزوین گسلی وجود داشته که توان بروز زمین‌لرزه‌ای 7 ریشتری دارد که این امر بر اهمیت آمادگی مردم و مسئولان در برابر زلزله را دوچندان می‌کند و باید در اولویت قرار گیرد.

مهرنیا ادامه داد: آمادگی پیش از وقوع زلزله و مدیریت بحران پس از حادثه 2 محور اصلی در هنگام وقوع حوادث غیرمترقبه از جمله زلزله بوده که باید آموزش‌های لازم در این زمینه به ویژه دانش‌‌آموزان داده شود تا شاهد حوادث تلخ نباشیم.

در بروز حوادث تمامی دستگاه‌های اجرایی باید تعاملی جدی داشته باشند در حالی که برخی دستگاه‌های متولی کاهش آسیب‌ها در حوادث هستند که از جمله آنها می‌توان شهرداری و نظام مهندسی را نام برد که با ایمن‌سازی ساختمان‌ها در کاهش اثرات تخریبی زلزله نقش دارند.

افزایش تاب‌آوری شهرها در برابر حوادث

سیده حمیده زرآبادی ‌ نماینده مردم قزوین، البرز و ‌آبیک در مجلس شورای اسلامی در این زمینه گفت: با توجه به حوادث اخیر موضوع ایمنی‌سازی شهرها در برابر حوادث غیرمترقبه از جمله زلزله باید در دستور کار جدی شهرداری‌ها قرار گیرد چراکه استان قزوین دارای چند گسل زلزله بوده و باید آمادگی لازم در این زمینه ایجاد شود.

وی با اشاره به اهمیت توجه به بافت فرسوده در مناطق شهری و روستایی بیان کرد: مصوباتی در زمینه ایمنی ساختمان‌ها باید اجرایی شود که این مهم به ویژه در مناطق دارای بافت فرسوده و نواحی منفصل شهری امری ضروری به شمار می‌رود.

نماینده مردم قزوین، البرز و آبیک در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: میزان تاب‌آوری شهرها در برابر حوادث باید افزایش پیدا کند این امر در حالی بوده که همه دستگاه‌های اجرایی باید در تحقق این هدف مشارکت و تعامل جدی داشته باشند.

زرآبادی با بیان این مطلب که نوسازی بافت‌های فرسوده نیازمند مشارکت مردم و مسئولان است، خاطرنشان کرد: استحکام بافت شهری و همچنین نوسازی بافت فرسوده باید در اولویت قرار گیرد چراکه این امر در حفظ و تقویت سیمای زیبای شهری نیز اثرگذار است.

مردم شناخت کافی از زلزله ندارند

علی فرخزاد معاون امور عمرانی استاندار قزوین در زمینه اهمیت آمادگی مسئولان در برابر زلزله گفت: حوادث اخیر در کشور و استان قزوین باید  تلنگری در این زمینه بوده تا در جهت کاهش اثرات زلزله اقدام شود.

وی بیان کرد: آموزش ایمنی در برابر زلزله و پیشگیری از آسیب‌های این حادثه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده که مسئولان باید در این زمینه تلاش جدی کنند چرا که مدیریت بحران مردم بر مدیریت بحران مسئولان اولویت دارد تا در نخستین لحظات حادثه اقدامات اثرگذار انجام شود.

معاون امور عمرانی استاندار قزوین تصریح کرد: با توجه به تجربیات گذشته و به خصوص در زلزله کرمانشاه، این نکته را مشاهده می‌کنیم که مردم شناخت کافی نسبت به زلزله ندارند و توصیه‌هایی که در رابطه با اقدامات در حین زلزله وجود دارد را رعایت نمی‌کنند به طوری که همه به سمت خروجی‌ها فرار می‌کنند و این امر نشان دهنده عدم شناخت نسبت به زلزله است چرا که زلزله اتفاقی است که در آن فرصتی برای فرار و خروج وجود ندارد.

تکرار حوادثی همچون زلزله تلخ بم آسیب‌های غیرقابل جبرانی دارد که باید اقدامات پیشگیرانه لازم در دستور کار مسئولان باشد.

امیدواریم زلزله‌های اخیر در کشور تلنگری برای مسئولان استان قزوین باشد تا در زمینه ایمن‌سازی ساختمان‌ها و به ویژه مدارس اقدام کنند چراکه اینگونه حوادث قابل پیش بینی نبوده و باید همواره آمادگی لازم وجود داشته و در رخدادها مدیریت بحران خوبی صورت گیرد.