کارشناس پیشگیری از جرایم سایبری، مرکز تشخیص و پیشگیری پلیس فتا ناجا با اشاره به اینکه برآوردها نشان می‌دهد که خرید اینترنتی ایرانی‌ها از فروشگاه‌های آنلاین سالانه به طور متوسط 60 درصد افزایش می‌یابد، گفت، شهروندان با دقت در شناسایی سایت‌های اصلی از جعلی می‌توانند از تله‌های شیطانی کلاهبرداران در خصوص جعل درگاه‌های بانکی، استفاده از نماده‌های موسسات و شرکت‌ها به صورت فریبنده ، فروش و عدم تحویل کالا ، تحویل کالای بی‌کیفیت و غیره دوری کرده و دست مجرمان را در ارتکاب جرم ببندند .
به گزارش پایداری ملی، آرزو خاکپور کارشناس پیشگیری از جرایم سایبری، مرکز تشخیص‌و پیشگیری پلیس فتا ناجا در مصاحبه با خبرنگار ماهنامه پیوست اظهار کرد: در چند سال اخیر شاهد توسعه تجارت الکترونیک بوده‌ایم که قصد دارد بازار سنتی معاملات را کنار بزند و جای واقعی خود را به درستی پیدا کند.
وی با اشاره به اینکه برآوردها نشان می‌دهد که خرید اینترنتی ایرانی‌ها از فروشگاه‌های آنلاین سالانه به طور متوسط 60 درصد افزایش می‌یابد، افزود: رویکرد پلیس فتا با توجه به ماموریت‌های محوله‌اش در مورد تجارت الکترونیک و به خصوص فروشگاه‌های اینترنتی به دو صورت پیشگیری وضعی یا سلبی که با اتخاذ یک‌سری تدابیر باعث کاهش و حذف موقعیت‌ها و فرصت‌های ارتکاب جرم می‌شود و همچنین پیشگیری اجتماعی یا ایجابی که از طریق آموزش صورت می‌گیرد و با ایجاد پلیس جامعه محور و بالا بردن سطح آگاهی و اطلاع رسانی عمومی از طریق رسانه ملی عرصه را بر ارتکاب جرم مجرمان تنگ می‌کند.
خاکپور در ادامه با اشاره به رویکرد ایجابی در برخورد با تجارت الکترونیک بیان کرد: این بدان معناست که امکان اشتغال‌زایی و فرصت دهی به فروشگاه‌ها جهت کسب و کار سالم و نهایتا جلب اعتماد کاربران این حوزه فراهم شود.
کارشناس پیشگیری از جرایم سایبری، مرکز تشخیص و پیشگیری پلیس فتا ناجا تصریح‌کرد: پلیس فتا با رویکرد تقویت فعالیت‌های سالم و بهره‌برداری از مزایای فضای مجازی در خصوص فروشگاه‌هایی که دارای نماد الکترونیک هستند جلسات متعددی با سازمان‌ها و ارگان‌های مربوطه برگزار نموده و اقدام به اطلاع‌رسانی در خصوص نماد الکترونیک کرده است .
وی به شهروندان توصیه‌کرد: در هنگام خرید از سایت‌ها و فروشگاه‌های اینترنتی مراقب باشند زیرا صفحاتی که ناخواسته در برابر شما باز می‌شوند و حاوی تبلیغات فروش کالاها و ارایه خدمات هستند ممکن است تقلبی بوده و قصد کلاهبرداری داشته باشند؛ هرگاه یک وب سایت از شما اطلاعات حساسی را درخواست کرد، لازم است که آن را از جهت امن بودن مورد بررسی قرار دهید؛ توانایی تشخیص امن بودن یک وب سایت جهت جلوگیری از سوء استفاده کلاهبرداران، بسیار حائز اهمیت است.
وی ضمن بیان اینکه برای شناسایی سایت‌های جعلی لازم است به قسمت نوار آدرس سایت نگاه کنیم و آن را با آدرس اصلی سایت مطابقت دهیم، گفت: زمانی که شما از یک وب سایت بازدید می‌کنید، اطلاعاتی از سوی کامپیوتر شما به وب سایت ارسال می‌گردد و همچنین بالعکس اطلاعاتی از سوی وب سایت برای کامپیوتر شما فرستاده می‌شود. این تبادل اطلاعات به صورت یک فایل دارای متن صورت می‌پذیرد و بدین معناست که شما قادر به خواندن آن هستید.
خاکپور خاطر نشان‌کرد: به طور معمول زمانی‌که شما صفحه یک سایت را در مرورگر خود باز می‌کنید، آدرس آن وب سایت با "HTTP" آغاز می‌گردد و این بدان معناست که سایتی که شما وارد آن شده‌اید سایت امنی نیست؛ زمانی می‌توان از امن بودن ارتباط با یک وب سایت مطمئن شد که آدرس آن سایت با کلمه HTTPS آغاز گردد؛ به عنوان مثال شما هنگامی که وارد سایت‌های www.gmail.com یا www.yahoomail.com می شوید در قسمت آدرس مشاهده می‌کنید که بعد از "HTTP" حرف "S" قرار دارد و این بدان معناست که تمامی اطلاعاتی که شما وارد می‌کنید به صورت رمز و کدگذاری شده برای شخص مقابل ارسال می‌گردد؛ در صورتی که آدرس وب سایت به صورت HTTPS بازگشایی گردید به عنوان مثال در مرورگرهای شرکت مایکروسافت شما علامت کوچکی به شکل یک قفل در قسمت انتهایی آدرس بار مشاهده خواهید کرد.
این کارشناس در ادامه شاخص‌های دیگری که نشان دهنده امن بودن یک وب سایت می‌باشند را به شرح ذیل برشمرد:
بسیاری از شرکت های ارائه دهنده گواهی SSL نظیر Verisign,Geotrust,,SSL.com نمادهای اعتمادی را برای دارندگان سایت فراهم می‌آورند برخی از خصوصیات این نمادها عبارتند از:
• به خوبی در معرض دید قرار دارند: صاحبان فروشگاه‌های آنلاین تمایل دارند که این نشان را به خوبی در معرض دید بازدیدکنندگان سایت قرار دهند. آنها با این عمل می‌خواهند احساس اعتماد و اطمینان را در بین مشتریان خود ایجاد نمایند.
• به سختی قابل تکثیر می‌باشند: این نشان‌ها به گونه‌ای طراحی می‌گردند که به سختی توسط کلاهبرداران و مجرمین اینترنتی قابل تکثیر باشد. این نمادها همچنین در تاریخ مشخصی که ذکر گردیده است منقضی می‌گردد.
• اتصال تائید کننده: با کلیک بر روی تمامی این نشان‌ها صفحه جدیدی به آدرس سایت صادر کننده گواهی باز می‌گردد که حاوی اطلاعاتی در مورد سایت مورد نظر می‌باشد.
وی در ادامه تاکید کرد : هموطنان بهتر است از سایت‌های دارای نماد اعتماد الکترونیک (E-namad) معتبر استفاده نمایند، اطلاعات تکمیلی مربوط به این نماد را می‌توانید در سایتwww.enamad.irمشاهده نمائید؛ نماد اعتماد الکترونیک نشانه‌ای است که مرکز توسعه تجارت الکترونیک وابسته به وزارت صنعت، معدن‌و تجارت الکترونیک جهت راه‌اندازی کسب‌و کارهای اینترنتی به فروشگاه‌های الکترونیکی اعطاء می‌نمایند.
خاکپور اظهار کرد: جعل نماد اعتماد هرچند نشدنی نیست اما راه‌های شناسایی آن چندان سخت به نظر نمی‌رسد و افرادی که حداقل اطلاعاتی در این زمینه داشته باشند می‌توانند این شیوه‌ها را شناسایی کنند تا گرفتار کلاهبرداری‌های معمول نشوند.
کارشناس پیشگیری از جرایم سایبری در ادامه به چند راهکار ساده برای جست‌وجوی سایتی که نشان واقعی اعتماد وزارت صنعت، معدن و تجارت را دارد، اشاره کرد و افزود: نکته اول درباره شناسایی اصالت یک سایت کسب‌وکار اینترنتی این است که اسم سایت در آدرس enamad.ir جست‌وجو شود چراکه تمامی سایت‌های دارای نماد اعتماد در این آدرس به‌خوبی مشخص شده است؛پس از این مرحله درصورت ورود به سایت باید روی نماد اعتماد کلیک کرد که با انجام این کار صفحه‌ای باز می‌شود که در بالای صفحه نماد اعتماد به‌صورت زنده نمایش داده می‌شود؛ در این صورت است که می‌توان نسبت به واقعی بودن نماد اطمینان حاصل کرد و خرید امنی انجام داد.» در صورتی که لوگو فوتوشاپ باشد در مرحله جست‌وجوی نام در آدرس گفته شده می‌توان متوجه‌‌تقلبی‌بودن‌نماد‌شد.
خاکپور در ادامه رعایت موارد امنیتی در سیستم‌های خانگی ، سازمان و ادارات دولتی،تغییر دوره‌ای گذر واژه سیستم‌ها به منظور جلوگیری از سوءاستفاده مجرمان، عدم بازنمودن ایمیل‌های ناشناس به منظور جلوگیری از نصب برنامه‌های جاسوسی و بدافزارها را باعث کاهش وقوع برخی از جرایم سایبری و ناکام ماندن مجرمان در رسیدن به اهدافشان برشمرد و تصریح کرد: شهروندان گرامی می‌توانند در صورت برخورد با این نوع مشکلات ضمن مراجعه به سایت پلیس فتا، موضوع را گزارش نمایند.
کارشناس پیشگیری از جرایم سایبری، مرکز تشخیص و پیشگیری پلیس فتا ناجا اظهار کرد: کاربران می‌توانند با مراجعه به سایت پلیس فتا به آدرس Cyberpolice.ir ،www مشکلات و گزارشات تخلفات خود را ثبت و پیگیری نمایند و برای ثبت گزارش تخلف در سایت پلیس فتا، ابتدا به قسمت پرسش‌های متداول و اطلاع‌رسانی مراجعه کنید. چنانچه پاسخ پرسش خود را نیافتید، با توجه به موضوع پیام یا گزارش خود، از طریق قسمت مربوطه، اقدام به ثبت گزارش نمایید.
به این طریق که ابتدا به قسمت مرکز فوریت‌های سایبری (کادر قرمز رنگ بالای صفحه سمت چپ) مراجعه و با توجه به موضوع خود، از گزینه‌های داخل صفحه شامل ثبت گزارش فروشگاه‌های اینترنتی بدون نماد اعتماد الکترونیکی، ثبت گزارش فروشگاه اینترنتی دارای نماد اعتماد الکترونیک، ثبت گزارش تخلف وب‌سایت‌های متخلف، ثبت گزارش وب سایت کلیک دزد، گزارش حملات و رخدادهای سایبری( ویژه ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی) و گزارش حفره‌های امنیتی استفاده نمایند.
خاکپور با اشاره به سایت پلیس فتا ناجا به آدرس www.cyberpolice.ir گفت: مشاوره آنلاین نیز در خصوص نحوه رسیدگی و اقدام برای مشکلات فوریتی شهروندان گرامی به صورت شبانه روزی در قسمت فوریت‌های سایبری ارایه می‌شود و بهتر است مراجعه کنندگان برای پیگیری بهتر گزارشات حتما ایمیل یا شماره تماس خود را در گزارش تخلف ارائه دهند تا در صورت نیاز با آنها تماس گرفته شود.
وی در خاتمه اقدامات فرهنگی و آموزشی را در ایجاد پلیس جامعه محور مهم دانست و به کاهش پخش کلیپ‌ها و انیمیشن هایی هشداری و آموزشی پلیس در زمینه تهدیدات فضای مجازی در رسانه ملی اشاره کرد و گفت: از رسانه ملی توقع می‌رود تا در زمینه ایجاد امنیت مشارکتی فعالانه داشته باشند تا در سایه این اقدام تعداد کمتری از مردم به دلیل ناآگاهی به دام کلاهبرداران و سارقان هویت مجازی بیافتند و مردم خود، پلیس خود باشند و مجرمان را در ارتکاب جرمشان ناامید کنند .