در مقابل تروریسم سایبری چه‌می‌کنیم؟

دامنه وسیع اینترنت و شبکه‌های تعریف شده در سطح جغرافیای زمین به بروز و ابداع روش‌هایی خرابکارانه در دل این شبکه‌ها منجر شده است به گونه‌ای که اگر هر روز از مرز جهان واقع و مجازی کاسته شود، این اعمال رنگ و بوی جدی‌تری می‌گیرند و میزان وقوع آن‌ها بر بستر این شبکه‌ها فزونی می‌یابد.
 
پیام‌های محتوایی که همزمان با بلوغ شبکه‌هایی همچون وب دامنه‌ای وسیع یافتند یکی از پرچالش‌ترین زمینه‌ها برای تجاوز و سوء‌استفاده از شاهراه‌های مجازی است به گونه‌ای که روزانه سازمان‌ها و جریان‌های فکری خاصی با استفاده از مضامین، کدها و لینک‌های مخرب از بانک اطلاعاتی آدرس‌های پست‌ الکترونیکی خود استفاده کرده و با استفاده از این ابزار کارا اهداف خود را پیگیری می‌کنند.
 
ارسال گروهی و انبوه نامه‌های الکترونیکی این روزها به یکی از روش‌های تبلیغ تجاری تبدیل شده و البته به همان میزان که برای کسب سود مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند، گرو‌ه‌های بسیاری نیز اهداف شومی را در سر پرورانیده و برای دسترسی و نفوذ غیر مجاز به سیستم‌های هدف قطعه کدهایی را در بین مضامین تعبیه می‌کنند و یا لینک‌های مخربی را پیوست می‌کنند و به واسطه عنوانی جذاب کاربران را به سمت و سوی آن سوق می‌دهند که در نتیجه بارگزاری ویروس و تروجان‌ها را شاهد خواهند بود که بسته به سطح فعالیت آن‌ها توان به اشتراک گذاری منابع از سیستم قربانی و حذف تمامی پرونده‌ها تا جاسوسی اطلاعات به لحظه را شامل می‌شود.
 
حملات و تروریسم سایبری که در جهان مجازی همچون اقداماتی آشوب‌طلبانه در دنیای واقع هستند گاهی به واسطه اهداف سیاسی خاص و برای ضربه زدن به هدفی مشخص که درخط مقابل آن جریان فکری قرار دارد، پا را از مرزهای اینترنتی نیز فراتر می‌گذارد و تنها صرف دسترسی به بانک اطلاعاتی برایش مهم نیست و درصدد تجزیه و تحلیل داده‌ها و ایجاد الگوریتم‌های موازی با روند سیستم‌های هدف به منظور اختلالات در جهان برمیاید که در اینصورت از آن به جنگ سایبری یاد خواهد شد.
 
تروریسم سایبری که حاصل تلاقی و همگرایی دو واژه ترور و سایبر شکل گرفته است در عنوان عبارت اولی خود ترس و واهمه را گوشزد می‌کند و سایبر هم که همان فضای مجازی است و بر این اساس می‌توان گفت ایجاد هر نوع ترس و واهمه‌ای از طریق فضای مجازی را تروریسم سایبری می‌گویند.
 
البته اگرچه سلاح‌های گرم و مهمات شیمیایی از جمله ابزارهای تروریسم در جهان واقع به شمار می‌روند، رایانه‌ها نیز ابزاری برای تروریسم سایبر خواهند بود که در پی دسترسی و حمله به اهداف مشخصی از رایانه‌ها و سیستم‌های اطلاعاتی هستند.
 
شاید برای درک واضح‌تر، بهتر باشد که تروریسم سایبری را اقداماتی همچون انتشار ویروسی با عنوان اول آوریل دانست و یا جنگ سایبری را همچون استاکس‌نت که حدود دو سال گذشته به سیستم‌های صنعتی کشور ما حمله‌ور شدند از آن جمله‌اند. استاکس‌نت که به گزارش برخی پایگاه‌های تحلیل و ردیابی ویروس نشأت گرفته از آدرس‌ کشورهای آمریکا و رژیم صهیونیستی بوده است به وضوح مشخص کرد که درصدد جاسوسی اطلاعات و ضربه‌زدن به برخی تأسیسات صنعتی و شاید در رده‌ای بالاتر تأسیسات هسته‌یی بوده است که هرچند با تأخیر اما خوشبختانه سرانجام جلوی اقدامات آن به واسطه تیم عملیاتی که اعضای آن متشکل از برخی وزرا و مدیران مسئول سازمان‌ها و ارگان‌ها بودند، گرفته و کمیته‌ای برای پاک‌سازی سیستم‌های این بخش از آثار استاکس‌نت در نظر گرفته شد.
 
به گفته کارشناسان مهم‌ترین اقداماتی که در رویارویی با تروریسم‌ها و جنگ‌های سایبری می‌توان انجام داد اول از همه فرهنگ‌سازی و آموزش‌های عمومی در ارتباط با نحوه تعامل کاربران با سیستم‌های رایانه‌یی است و در گام بعدی ایجاد دژ‌هایی مستحکم است که در برابر این گونه حملات از قبل تدارک دیده شده باشند که بتوانند عملیات دفاع و پاتک را انجام دهند.
 
شعارهایی مانند دولت الکترونیکی باید بیش از پیش در انتظار استاکس‌نت و دوکوهایی باشد که سر زده وارد مرزهای مجازی کشور ما شدند و وحشت و واهمه‌ای را برای برخی مسوولان و دست‌اندرکاران بخش‌های مختلف به وجود آوردند اما این به معنای پاک کردن صورت مساله و انزوای کامل از شبکه‌های جهانی و پرمخاطره‌ای همچون اینترنت نیست.
 
بلکه کسی در این عرصه موفق‌تر است که با در نظر گرفتن تمامی چالش‌ها پا در میدان نهد و با موقعیت‌سازی برای خود بهترین دستاوردها را از آن خود کند و اجازه چپ نگاه کردن را به هیچ‌کس در میدان رقابت ندهد و این در یک کلام یعنی جامعه آرمانی و الکترونیکی؛ خوشبختانه طی سالهای گذشته اقدامات بسیار مهم و قابل توجهی در عرصه و فضای سایبری کشور از سوی سازمانها و ارگانهای متولی انجام شده است.