یک رسانه غربی در گزارشی با عنوان «عربستان استراتژی ضد ایرانی خود را در خارج از خاورمیانه توسعه می دهد» به بررسی اقدامات ریاض علیه تهران در سال های اخیر پرداخت.
هر چند تا کنون گزارش ها و اسناد متعددی درباره رشوه دادن عربستان به کشورهای مختلف برای دشمن سازی علیه ایران منتشر شده اما اینبار رویترز در گزارشی مفصل به بررسی اقدامات ضد ایرانی ریاض در خارج از خاورمیانه پرداخته است.
رویترز در این گزارش می نویسد: عربستان سعودی برای مقابله با ایران، دیگر به متحدان غربی خود امید ندارد و در نتیجه تلاش کرده است تا دامنۀ ائتلاف نظامی خود را به خارج از منطقۀ خاورمیانه گسترش دهد.
از میان رفتن نظام قدیمی
براساس این گزارش، از اوایل سال گذشتۀ میلادی یعنی از زمان به قدرت رسیدن ملک سلمان بن عبدالعزیز، ریاض تلاش‌های بلند مدت دیپلماتیک در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی به کار بسته تا از آن‌چه نفوذ ایران در آفریقا، آسیا و حتی امریکای لاتین عنوان شده است، جلوگیری کند.
روابط ایران و عربستان از چندی پیش، پس از اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی شیعیان عربستان، اعتراض‌های پس از آن در تهران و حملۀ عده‌ای خودسر به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد، تیره شد. با وجود محکومیت این حملات از سوی مقامات تهران، ریاض روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد.
رویترز بهره برداری ریاض از سازمان‌های اسلامی برای فشار به کشورهای مختلف برای قطع رابطه با ایران و تشکیل ائتلاف کشورهای اسلامی موسوم به «ضد تروریسم» بدون دعوت از تهران را از جملۀ این سیاستها دانسته است که با هدف منزوی کردن تهران صورت گرفته است.
ایجاد ائتلافی مشکوک
در این گزارش تلاش ریاض برای گسترش این ائتلاف نظامی که به ضد تروریسم موسوم است و طی بیش از یکسال گذشته به بهانۀ بازگرداندن قدرت به عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهور مستعفی یمن، این کشور فقیر را با انواع تسلیحات نظامی ممنوعه هدف قرار داده و بیش از ۸ هزار و ۶۰۰ نفر را به کام مرگ فرستاده، در راستای همین هدف ارزیابی می‌شود.
اگرچه ائتلاف سعودی مستقیماً مقابله با ایران را به عنوان هدف خود ذکر نکرده است، اما این ائتلاف شامل مقامات تهران و عراق نمی‌شود.
براساس تحلیل رویترز، یکی دیگر از اهداف تشکیل ائتلاف سعودی مقابله با گزارش برخی رسانه‌های غربی است که اعلام می‌کنند در حالی که ایران و متحدانش در حال مبارزه با تروریست‌های داعش در سوریه و عراق هستند، عربستان سعودی در حال حمایت از تروریست‌ها است.
عربستان بارها از سوی دولت سوریه و برخی سازمان‌های بین‌المللی به حمایت از گروه‌های افراط‌گرا و تروریستی در سوریه متهم شده است.
به گفتۀ ناظران در واقع عربستان سعی دارد با تشکیل این ائتلاف به اصطلاح «ضد تروریستی» پرچم مبارزه با داعش را از ایران بگیرد و خود را پرچم دار مبارزه با تروریسم در منطقه معرفی کند.
گرچه تلاش‌های عربستان برای پیوستن پاکستان به ائتلاف سعودی تا حدی به نتیجه رسیده است، اما مقامات سعودی در مواجهه با مقامات هند، کاری از پیش نبرده‌اند.
نارندرا مودی، نخست وزیر هند ماه گذشتۀ میلادی به هر دو کشور ایران و عربستان سفر کرد و اگرچه پس از این سفر، عربستان صادرات انرژی خود را به هند افزایش داد، اما دهلی نو برای ساخت یک بندرگاه در چاپهارِ ایران نیز با تهران به توافق رسید.
در گام دیگر، پس از آن‌که دولت بیروت حملات خودسرانه را به مراکز دیپلماتیک عربستان در تهران و مشهد محکوم نکرد، عربستان در اقدامی انتقام‌جویانه کمک‌های نظامی خود را به بیروت قطع کرد.
بریدگی از آفریقا
براساس این گزارش عربستان طی سال گذشته روابط خود را با کشورهای افریقایی گسترش داده و برخی از این کشورها از اقدامات اتحادیه عرب علیه ایران تبعیت کرده اند. رئیس جمهور زامبیا روز دوشنبه و پس از بیان اظهاراتی ضد ایرانی، در یک سفر رسمی وارد ریاض شد.
عربستان پس از گسترش و تعمیق روابط ایران و سودان در سال ۲۰۱۲ نیز حدود ۱۱ میلیارد دلار در سودان سرمایه‌گذاری کرد و حتی حکم بازداشت بین‌المللی عمر البشیر، رئیس جمهور این کشور را نادیده گرفته و به وی اجازه داد به ریاض سفر کند.
پس از این تلاش‌ها بود که در ماه ژانویه (دی ۱۳۹۴) خارطوم پس از سال‌ها روابط نزدیک با تهران، روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد. کشورهای جیبوتی و سومالی نیز به تبعیت از عربستان سعودی اخیراً روابط خود را با ایران قطع کردند.
بر اساس سندی که اوایل سال جاری میلادی به دست خبرگزاری رویترز رسید، موگادیشو مدت کوتاهی پیش از قطع ارتباط با تهران یک بسته کمک مالی به ارزش ۵۰ میلیون دلار دریافت کرده بود.