باران آمد، اما زمین همچنان تشنه است!

اما با این حال، برخی از مسئولان همچنان از حضور پروپا‌قرص خشکسالی و پابرجایی گرد و غبار در کشورمان سخن می‌گویند و معتقدند که تأثیر این بارندگی‌ها در کاهش گرد و غبارها و کمرنگ کردن خشکسالی مقطعی و حتی محدود به زمان کوتاهی است.

مسئله دیگری که با بارش‌های اخیر موجب خرسندی بسیاری شده، پیش رو داشتن سالی پرآب و جبران کم آبی سفره‌های زیر زمینی است، اما باز هم خط بطلانی بر این طرز تفکر کشیده شد چرا که کارشناسان اهل فن معتقدند بهره‌برداری‌های بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی باعث نابودی خُلل و فُرج نهفته در خاک شده و دیگر امکان ذخیره سازی آب ناشی از بارش برف در دل آب‌های زیرزمینی وجود ندارد.

**بارندگی تسکین موقت گرد و غبار است 

با اینکه در سال آبی 94-95 بیشتر استان‌های کشورمان در مقیاس بلندمدت با افزایش بارندگی برفراز آسمان خود مواجه بودند، اما همچنان این نزولات الهی نتوانسته تسکین‌دهنده دائمی آلام کانون‌های فعال گرد و غبار کشورمان باشد و برای همیشه آن‌ها را خاموش کند چرا که هاشم بالدی مدیرکل مدیریت بحران خوزستان در این باره می‌گوید: با توجه به بارندگی‌هایی که تاکنون در استان روی داده ممکن است به طور مقطعی از مقدار گرد و غبارها بکاهد، اما این نکته را هم باید یادآور شد که این معضل از بین نمی‌رود و ادامه نیز خواهد داشت.

محمدرضا امیرمراد مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان در خصوص وضعیت گرد و غبارها، معتقد است: به دلیل اینکه کانون‌های منشأ گرد و غبار در استان آبگیری شده‌اند پیش‌بینی می‌کنیم میزان گرد و غبارهها کاهش یابد، البته مدت زمانش محدود است.

ایران که سال گذشته دوازدهین سال از دوران خشکسالی خود را سپری می‌کرد با بارشی به میزان 3 برابر حد معمولی از آب دریافتی خود با سال‌های سخت و طاقت‌فرسای خشکسالی وداع کرد، ولی گویا آثار این واقعه همچنان در کشور پابرجا است.

شاهرخ فاتح رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور در این باره می‌گوید: در برخی مناطق چون کرمانشاه، ایلام، خوزستان و کردستان که بارش سنگینی را تجربه کرده است، همچنان در حال دست و پنجه نرم کردن با آثار بلند مدت خشکسالی هستند.

وی ادامه داد: مناطقی از استان‌های اصفهان، سمنان، جنوب خراسان رضوی، بخش‌های وسیعی از خراسان جنوبی، کرمان، فارس، بخش‌هایی از سیستان و بلوچستان، قم و تمام تقاط یزد با درجاتی از خشکسالی خفیف تا شدید مواجه هستند.

خشکسالی از یک سو و سوء مدیریت و استفاده بی‌رویه از منابع آبی کارمان را به حدی رسانده که بیش از درصد منابع آب از طریق سفره‌های زیرزمینی برداشته شده و امروز با افت شدید مشکل کم‌آبی مواجه هستیم.

اما سؤال اینجاست آیا بارش‌ها می‌تواند پاسخگوی جبران کمبود سطح آب‌های زیرزمینی باشد؟

دلاور نجفی کارشناس منابع طبیعی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در این باره می‌گوید: با برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی خلل و فرجی که به عنوان مخزن آب در خاک وجود دارند نابود شده و در نهایت خاک فشرده و غیر قابل بهره‌برداری خواهد شد.

وی ادامه داد: برخی‌ها بر این تصورند که با بارندگی حجم مخزن سفره‌های زیرزمینی مجدداً پر می‌شود ولی باید بدانند که این طرز تفکر غلط بوده و با فشرده شدن خاک به هیچ وجه بارش باران آبی را ذخیره نخواهد کرد.

اگرچه تلاش‌های سازمان حفاظت محیط‌ زیست و تعامل این نهاد با وزارت نیرو و نفت در جهت رهاسازی حقابه تالاب‌ها و تسهیل در آبگیری آن‌ها، بخش مؤثری در کنترل گرد و غبار داخلی در برخی مناطق داشته است اما، این میزان تلاش‌ برای حل بحران به وسعت چند میلیون هکتار در کشور امتناع‌کننده نیست و مقابله با این پدیده، کاهش خسارات و اثرات آن بر زندگی مردم نیازمند اختصاص بودجه و برنامه ای مدون و کاربردی است.