انتقال ماهواره‌ای اطلاعات کنتورها با پرتاب «مصباح»/ساخت ماهواره زلزله‌شناسی در آینده

مهندس محمدحسن انتظاری درباره آخرین وضعیت طراحی و ساخت ماهواره مصباح گفت: تمام مراحل ساخت این ماهواره به پایان رسیده ؛ ضمن آن که تستهای مختلف خصوصا تست‌های مربوط به پرتاب با موشک با موفقیت گذرانده شده است.

وی اظهار داشت: قرارداد پرتاب این ما‌هواره با یک شرکت روسی منعقد شده بود ولی در پی اعمال تحریم‌ها علیه ایران، موضوع پرتاب این ماهواره هم مسکوت ماند.

انتظاری، ابراز امیدواری کرد که در پی توافقات صورت گرفته و لغو تحریم‌ها، موانع پرتاب این ماهواره رفع و مقدمات پرتاب آن فراهم شود.

معاون نوآوری، تجاری سازی و انتقال فناوری سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران درعین حال با تاکید بر این که پرتاب این ماهواره از ایران نخواهد بود، اظهار داشت: پرتاب ماهواره مصباح به دلیل وزن بالا و مداری که قرار است در آن قرار گیرد، از ایران انجام نخواهد شد.

وی مدار پرتابی این ماهواره را بسته به موشک حامل این ماهواره دانست و در این باره توضیح داد: برخی از موشک‌های حامل ماهواره را به مدار 650 تا 750 کیلومتری و برخی دیگر به مدار هزار کیلومتری می‌برند که در آن زمان، این ماهواره برای استقرار در مدار هزارکیلومتری در نظر گرفته شده بود.

مجری طرح ماهواره مصباح، اضافه کرد: بسته به این که با کدام یک از شرکت‌های پرتاب کننده ماهواره قرارداد منعقد کنیم، مدار این ماهواره نیز برنامه‌ریزی خواهد شد.

به گفته وی، در دنیا تنها چهار شرکت چینی، هندی، روسی و فرانسوی در حوزه پرتاب ماهواره فعال هستند و بسته به این که ایران با کدام یک از این شرکت‌ها در خصوص پرتاب ماهواره مصباح وارد مذاکره شود،‌ اقدام خواهد شد.

انتظاری، ماهواره مصباح را از نوع ماهواره‌های «غیر همزمان» دانست و گفت: این ماهواره، مخابراتی است و برای کاربردهایی چون قرائت کنتور آب، برق و گاز قابل استفاده است؛ به این صورت که خروجی کنتورها از طریق آنتن این ماهواره قابل دریافت است.

وی با بیان این که این ماهواره قابلیت پوشش کل کشور را دارد، یادآور شد: این ماهواره از آن جهت «غیر همزمان» است که برای آن تفاوتی نمی‌کند که مثلا انتقال داده‌های مربوط به کنتورها را طی یک روز انجام دهد یا در مدت یک ساعت.

معاون نوآوری، تجاری‌سازی و انتقال فناوری سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران همچنین از تلاش این سازمان برای طراحی و ساخت ماهواره زلزله شناسی خبر داد و گفت: بر اساس تکنولوژی‌های به دست آمده در این سازمان، طراحی و ساخت ماهواره زلزله شناسی را در دستور کار قرار دادیم.

وی با تاکید بر این که این ماهواره برای پیش‌بینی زلزله نیست، اظهار داشت: با استفاده از این ماهواره اطلاعاتی را از تغییر و تحولات زمین دریافت می‌کنیم که بررسی این تغییرات پس از زلزله به زلزله شناسان در تحقیقات مربوط به پیش نشانگرهای زلزله کمک می‌کند.

انتظاری با بیان این که فاز اول این پروژه انجام شده است، ادامه داد: فاز طراحی مفهومی این طرح در حال اجراست که طی دو، سه ماه آینده به پایان می‎رسد.

وی با بیان این که برای اجرای این طرح توافقنامه‌ای با پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله به امضا رسیده بود، خاطرنشان کرد: از آن جا که اجرای این پروژه نیاز به اعتبارات زیادی دارد که این پژوهشگاه قادر به تامین این اعتبارات نبود از این رو این طرح در کمیته‌های تخصصی شورای عالی عتف مطرح شده و مورد تصویب قرار گرفت که امیدواریم اعتبارات اجرای این طرح هم تامین شود.

به گزارش ایسنا ماهواره مخابراتی مصباح که نخستین ماهواره ساخت ایران است با سرمایه‌گذاری ای بالغ بر 10 میلیارد تومان با همکاری مرکز تحقیقات مخابرات و سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران به نمایندگی از وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و ارتباطات و فناوری اطلاعات ساخته شده است.

موافقت‌نامه ساخت ماهواره مصباح در سال 1376 میان وزارتخانه‌های علوم و ارتباطات به امضاء رسید و ساخت نمونه آزمایشگاهی این ماهواره طی سال‌های 1378 تا 1380 با همکاری سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران و مرکز تحقیقات مخابرات انجام شد.

ساخت مدل مهندسی و فضایی ماهواره مصباح نیز با همکاری یک شرکت ایتالیایی توسط نیروهای متخصص داخلی انجام شده است.

مصباح دارای کاربردهای مخابراتی است و می‌تواند برای انتقال اطلاعات از نقطه‌ای به نقطه دیگر به کار رود. این ماهواره 75 کیلوگرم وزن دارد و ابعاد آن 50 در 50 در 70 سانتیمتر مکعب است. عمر مفید ماهواره مصباح سه سال است که پیش‌بینی شده پس از پرتاب تا پنج سال قابل استفاده باشد.

ماهواره مصباح پس از استقرار در مدار 14 بار در شبانه روز دور زمین می‌چرخد و سه تا چهار بار از طریق ایستگاه‌های زمین قابل مشاهده است.

بنابر اعلام مسوولان فضایی ایران و روسیه قرار بود این ماهواره در اواخر سپتامبر (اوایل مهرماه 84) همراه با یک میکروماهواره روسی و هفت میکروماهواره‌ خارجی دیگر توسط موشک حامل روسی «Kosmos-3M» از پایگاه فضایی روسیه به فضا پرتاب شود که با کارشکنی‌ طرف‌های خارجی، این امر محقق نشده و ایتالیا هم به بهانه تحریم‌ها از تحویل ماهواره به ایران خودداری کرده است.