وی گفت: در شرایطی میلاد پیامبر را جشن می گیریم که بیشتر از هر زمان دیگر به راه، سیره و اخلاق ایشان برای زندگی، تمدن، وحدت، قدرت و توسعه و پیشرفت خود نیازمندیم.
روحانی افزود: در شرایطی میلاد پیامبر را گرامی می داریم که از هر زمان دیگر چهره پیامبر اسلام در میان افکار جهانی مظلوم تر است.
رئیس جمهور گفت: اگر روزی فکر و غصه ما این بود که متجاوزان و دشمنان خارجی و دشمنان اسلام به جان مسلمانان افتاده اند و کشوری اسلامی را اشغال کرده اند امروز در شرایطی هستیم که در جمع کشورهای اسلامی، یا کشوری به کشوری دیگر می تازد و بمب بر سر بی گناهان می ریزد یا در درون جهان اسلام گروهک هایی به نام اسلام تیغ به روی مسملین می کشند و چهره پیامبر را به جهانیان مشوه نشان می دهند.
وی ادامه داد: هیچ وقت فکر نمی کردیم در دنیای اسلام اشغالگر اصلی یعنی رژیم صهیونیستی فراموش و حتی از صحنه اخبار کشورهای اسلامی هم محو شود.
روحانی افزود: اما آنچه مطرح می شود کشتار مسلمانان به دست کسانی است که پرچمی در اختیار دارند که نام خدا و پیامبر اسلام روی آن نقش بسته است.
رئیس جمهور اظهار داشت: در شرایط حساس منطقه، همه ما باید وظیفه سنگینی به دوش خود احساس کنیم.
وی افزود: بیش از دو سال پیش دولت جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد مطرح کرد که در دنیای امروز آنچه ما را تهدید می‌کند، خشونت و افراطی‌گری است و اگر جهان می‌خواهد آرامشی را ببیند، همه باید دست به هم دهیم و با افراط، خشونت و تروریسم بجنگیم و مقابله کنیم.
رئیس‌جمهور ادامه داد: اگرچه به زبان ظاهر، این پیشنهاد به اتفاق آرا مورد تصویب کشورهای اسلامی و غیراسلامی قرار گرفت، اما در مقام عمل قدمی که آن قدم حاکی از حسن نیت باشد، مشاهده نشد.
روحانی با طرح این سوال که چرا این همه خشونت و چرا این همه خونریزی باید در منطقه شاهد باشیم؟ گفت: به دنبال چه هدفی می‌گردیم، این خشونت از کجا نشأت گرفته است؟ بی‌تردید آغاز خشونت از خشونت ذهنی و فکری برمی‌خیزد.
وی با بیان اینکه آنچه از متون اسلامی درک می‌شود متاسفانه درک و فهم ناصحیحی از اسلام است، گفت: اگر خشونت از فکر آغاز شد، این خشونت به سخن و گفتار و سپس به گفتمان تبدیل می‌شود و خطر آن روزی است که در یک جامعه اسلامی و یا غیر اسلامی، گفتمان، گفتمان خشونت و افراط باشد. تا گفتمان ما، گفتمان عادلانه، متعادل و به دور از افراط و تفریط نباشد، نتیجه آن خشونت عملی هم خواهد بود.
رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: جای تاسف است که قرائت برخی از مدارسی که به نام مدارس دینی به پا شده‌اند، از اسلام، قرآن و سیره پیامبر(ص)، قرائت خشونت‌بار است. تقابل هویتی که از روز اول ترسیم می‌شود، تقابل بین اسلام و غیراسلام و تقابل بین تدین و کفر نیست؛ بلکه اطاعت بی‌چون و چرا از خدا و اجتناب از قدرت‌های ضد الهی است.
رئیس‌جمهور افزود: چطور اساس هویت ما که بر اساس توحید است و باید در برابر کفر و الحاد ترسیم شود، از آغاز به عنوان هویت این مذهب بر علیه آن مذهب ترسیم می‌شود؟
تکفیر ناشی از خشونت فکری و تحجر است
روحانی ادامه داد: تکفیر از خشونت فکری و تحجر نشأت می‌گیرد، تکفیر از عدم اعتدال نشأت می‌گیرد. چرا جامعه، مدارس و درس‌های ما بر مبنای هویت توحید و معاد بنا نمی‌شود؟ مگر اسلام جز «لااله الا الله» و «محمد رسول‌الله» است؟
تفاوت در تفسیر دین قابل قبول است اما تنازع نه
وی گفت: اگر تفاوت‌ها وجود دارد، اگر تفسیر ها و تعبیرها یکی نیست، این طبیعت انسان است. تفاوت قابل قبول است اما تنازع چرا، رودرروی ایستادن چرا، چرا اهم را فدای مهم می‌کنیم، چرا اصول اساسی که باید مایه وحدت جهان اسلام باشد را از یاد برده‌ایم و چرا به کتابی و سخنی که مربوط به قرن‌هاست، مستمسک می‌شویم در حالی که همه کلمات قابل نقد و بررسی است. ما معیاری داریم چون کتاب خدا و تنها آن میتواند مبنای ایمان و عقیده ما باشد.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه ما خوشبختانه در بسیاری از کلمات و سیره پیامبر(ص) اتفاق نظر داریم، گفت: باید بر مسلمات سیره پیامبر(ص) و گفتار پیامبر(ص) به عنوان متن قابل رجوع و بقیه متون به عنوان غیرمتون جذبی مورد نظر قرار گیرد.
وی با بیان اینکه ما یک هویت داریم که آن هویت اسلامی است، گفت: به جای آنکه هویت اسلام در برابر الحاد کفر مطرح شود، هویت شیعه در برابر سنی یا هویت حنفی در برابر شافعی یا مالکی در برابر حنبلی مطرح می‌شود. ما یک هویت داریم و آن هویت اسلامی ماست.
نه هلال شیعی داریم و نه هلال سنی بلکه بدر اسلامی داریم
رئیس‌جمهور افزود: من قبلا هم گفته‌ام آنچه به عنوان هلال شیعه عده‌ای تبلیغ می‌کنند، این گفتمان بیمارگونه غلط است ما نه هلال شیعی داریم نه هلال سنی؛ ما یک بدر اسلامی داریم و ما همه مسلمان‌ها در دنیایی هستیم که در کنار هم باید متحد باشیم.
جز اسرائیل، ویرانی سوریه به نفع کیست؟
روحانی با تاکید بر اینکه مسلمان‌ها باید در کنار هم متحد باشند، گفت: من از شما صاحبنظران، اندیشمندان، صاحبان فکر و مسئولین کشورهای اسلامی سوال می‌کنم، ویرانی سوریه به نفع کیست؟ اگر ما خیابان‌های سوریه و بناهای این کشور را تخریب کردیم، اگر همه آثار تمدنی این کشور را از بین بردیم و اگر نبض مردم سوریه را دزدیدیم و به دیگران فروختیم و اگر کشوری که در کنار متجاوز اصلی منطقه یعنی اسرائیل سال‌ها ایستاده و مقاومت کرده، تضعیف کردیم؛ به نفع کیست؟ آیا تضعیف سوریه به نفع دنیای اسلام است؟ آیا تضعیف سوریه به نفع همسایگان مسلمان این کشور است؟ آیا تخریب سوریه موجب بِنای ترکیه، اردن یا امارات و دیگر کشورها می‌شود؟ چه کسی از ویرانی سوریه خوشحال است جز اسرائیل؟ چه کسی از جنگ در عراق خوشحال است جز اسرائیل و آنهایی که ضد مسلمان‌ها هستند.
چرا باید ۸۴ درصد ترور در جهان اسلام رخ دهد؟
رئیس‌جمهور با بیان اینکه ۸۴ درصد خشونت، ترور و آدم‌کشی متاسفانه در دنیای اسلام در آفریقا، شمال آفریقا، خاورمیانه و غرب آسیا در حال رخ دادن است، گفت: مگر ما مسلمان‌ها در برابر خون مسلمان‌ها مسئول نیستیم و نباید پاسخگو باشیم؟
قابل قبول نیست که پول نفت مسلمان‌ها را بمب و موشک بخریم و بر سر مردم یمن بریزیم
وی تصریح کرد: آیا این قابل قبول است که پول نفت مسلمان‌ها را به آمریکا بدهیم، بمب و موشک بخریم و بر سر مردم یمن بریزیم؟ آیا این قابل قبول است که از آمریکا بمب و موشک‌های ضد زره بخریم و در اختیار داعش، جبهه‌النصره و دیگر گروه‌های تروریستی قرار دهیم؟ آیا مسلمان‌ها، امت اسلامی و روح پیامبر بزرگ اسلام که ما را به رحمت و برادری دعوت کرد، از این اقدامات خوشحال هستند؟
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: چه شده است ما را که در برابر این همه کشتار و خونریزی سکوت کرده‌ایم و آیا به نفع آنها که عامل اصلی خونریزی هستند، کمک می‌کنیم؟ آیا این برای دنیای اسلام ننگ نیست که مسلمان‌ها با بچه‌های کوچک، با زن‌ها در زمستان سخت در میان آب و رودخانه، دریا و دریاچه و قایق به پناه یک کشور غیراسلامی بروند و آن کشور غیراسلامی هم آنها را پشت دروازه نگاه دارد؟ آیا اگر پیامبر(ص) و اصحاب پیامبر امروز در میان ما بودند، این فاجعه بزرگ را تحمل می‌کردند؟
باید جلوی خشونت فکری و گفتمانی بایستیم
رئیس‌جمهور تاکید کرد: ما باید از خشونت فکری و گفتمانی، کار را آغاز کنیم. ما باید جلوی خشونت فکری و گفتمانی بایستیم. ما باید تفسیر منفی اسلام را در فضای مجازی و حقیقی دنیای امروز بگیریم. ظلم بزرگ تنها بر مسلمان‌ها و مردم لیبی، سوریه، عراق و یمن نیست؛ بزرگترین ظلم بر چهره اسلام رحمانی است. «و ما ارسلناک الا رحمه للعالمین» این پیامبر، پیامبر رحمت است. این دین، دین رحمت است؛ دینی است که در هر نمازش و در آغاز قرائتش با نام خدای رحمان و رحیم آغاز می‌شود و پایان این نماز، با سلام، صلح و دوستی تمام می‌شود.
وی با بیان اینکه دین اسلام، دین محبت و برادری است، گفت: دین اسلام، دینی است که پیامبر عظیم‌الشأنش، اسلامی را برای ما آورد که گفت «اسلام همان حسن خلق است» و او بعثت خود را برای حسن خلق اعلام کرد.
کشورهایی که بر سر همسایگان خود موشک می‌زدند را دعوت به راه صحیح می‌کنیم
روحانی گفت: امروز در برابر جهان این چنینی، راهی نداریم جز آنکه ما مسلمان‌ها دست به دست هم دهیم. من از همه کشورهای اسلامی این منطقه و خارج منطقه دعوت می‌کنم حتی آنهایی که تا امروز بر سر همسایگان خود موشک زدند، آنها را هم دعوت می‌کنم که دست برداریم و راه صحیح و درست را برگزینیم.
رئیس‌جمهور خطاب به برخی کشورهای همسایه گفت: ببینید شما در این یک سال گذشته چقدر از آمریکا بمب و موشک خریدید؟ اگر پول بمب و موشک‌ها را در بین مسلمان‌ها تقسیم می‌کردید، دیگر شب گرسنه‌ای به بستر و بالین خود نمی‌رفت. اگر گروهک‌هایی چون داعش میتواند سربازگیری کند، عاملش فقر مادی و فرهنگی است؛ بیایید فقر فرهنگی را در جامعه اسلامی از بین ببریم.
وحدت بدون اتصال اقتصادی دنیای اسلام امکانپذیر نیست
وی افزود: سال‌ها و سال‌ها از وحدت سخن گفتیم. مگر وحدت دنیای اسلام بدون اتصال اقتصادی دنیای اسلام امکانپذیر است؟ اگر ما اقتصادمان به دنیای غیراسلام متصل باشد، فرهنگ‌مان به فرهنگ غیراسلام متصل باشد و علم و دانش ما به دنیای غیراسلام متصل باشد، آنگاه از وحدت، اتحاد و برادری سخن بگوییم؛ مگر با کلام، برادری ایجاد می‌شود؟
تروریسم با بمب از بین نمی‌رود باید فکر جوانان را تصرف کنیم
روحانی با بیان اینکه باید سدی در برابر تروریسم ایجاد کنیم، گفت: بدانید که تروریسم با بمب از بین نمی‌رود. باید مسیر تروریسم را از بین ببریم.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: در همین ایران یک روزی حاکمانی به نام مغول مسلط شدند، مسجدها را تخریب کردند اما زمانی که فرهنگ گفتمانی ایران توسط عالمان، محققان، حکیمان و عارفان مسلط شد، همین مغولان مروج احکام فرهنگ اسلام و سازنده مسجدهای بزرگ شدند. لذا ما باید فکر جوان‌های امروز را تصرف کنیم.
هر مشکلی پای میز مذاکره قابل حل است
وی گفت: ما از روز اول به دنیا گفته‌ایم که در این دولت هر مشکلی که در هر حدی باشد، پای میز مذاکره و گفتمان قابل حل است. ما توانستیم با مذاکره و منطق در برابر قدرت‌های بزرگ جهانی، اختلافی که سال‌ها میان ما و آنها در حال تشدید بود را مهار کنیم.
تهمت‌هایی که ۱۲ سال به ایران روا داشتند دروغ بود
روحانی با بیان اینکه ما پای میز مذاکره پیچیده‌ترین مساله بین‌المللی را به سمتی کشاندیم که به نفع همه طرف‌های مذاکره‌کننده باشد، گفت: ما توانستیم به دنیا ثابت کنیم بعد از ۱۲ سال تهمت‌هایی که بر ما روا داشتند و همسایگان ما را از ما ترساندند و گفتند که ایران در مراکز مخفی، مشغول ساختن بمب‌های اتمی است. همسایگانمان را ترساندند، دوست‌ها و رقبایمان را ترساندند، خصم ما را تحریک کردند؛ اما بعد از ۱۲ سال معلوم شد که ایران به کسی دروغ نمی‌گوید، آنچه گفته، راست بوده است.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: بعد از ۱۲ سال آژانس بین‌المللی اعلام کرد که در ایران مرکز مخفی برای غنی‌سازی اورانیوم وجود ندارد. بعد از ۱۲ سال آژانس اعلام کرد که مواد هسته‌ای ایران در مسیر نظامی، انحرافی پیدا نکرده است. بعد از ۱۲ سال به دنیا اعلام کردند که پرونده گذشته ایران به طور کامل بسته شده است؛ ما از این پس به آینده می‌نگریم.
وی با تاکید بر اینکه می‌توان با استدلال و منطق، دنیای بزرگ امروز را به منطق و راه حق و مسیر درست کشاند، گفت: می‌توان در دنیای امروز مشکلات عظیم و پیچیده را با مذاکره حل و فصل کرد.
روحانی افزود: اگر ما می‌توانیم با قدرت‌های بزرگ جهانی، برجام را خلق کنیم، می‌توانیم از این مدل برای حل دیگر معضلات و مشکلات نیز استفاده کنیم. پای میز با هم سخن گفتن و با هم مذاکره کردن، مشکلات را حل می‌کند.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه گروهک‌های تروریستی به نفع کسی یا کشوری نیست، گفت: فکر نکنیم اگر با رهبر کشوری مخالف هستیم، با بمب و موشک می توانیم رهبری آن کشور را عوض کنیم. باید بدانیم آینده کشورها به دست ملت‌ها و مردم آن کشور است. هیچ خارجی نمی‌تواند برای آینده حکومت یک ملتی تصمیم بگیرد. همه بیاییم در برابر قدرت ملت‌ها سر تواضع فرو بیاوریم.
مبارزه با تروریسم با تضعیف حکومت مرکزی کشوری امکان پذیر نیست
وی تاکید کرد: مگر امکانپذیر است که در یک کشوری مرکز آن حکومت را تضعیف کنیم و مدعی مبارزه با تروریسم باشیم، آیا شدنی و امکانپذیر است؟ اگر ما امروز می‌خواهیم به ندای پیامبر اسلام (ص) پاسخ مثبت دهیم، همه باید در حد خودمان، عالمان، بزرگان و فرهیختگان در این شرایط باید فریاد وحدت، پایان خشونت، معرفی اسلام رحمانی و سیره پیامبر(ص) برای جهانیان را سر دهیم و در نهایت برای آینده دنیای اسلامی که به نفع همه ملت‌های اسلام می‌باشد، دست به دست هم دهیم.
روحانی گفت: ما قبل از دیگران باید تجربه علمی خود را تقدیم یکدیگر کنیم. ما قبل از دیگران باید روابط اقتصادی را با دنیای اسلام برقرار کنیم. ما قبل از دیگران باید به فکر فقرای دنیای اسلام باشیم. ما قبل از دیگران باید چهره اسلام را بتوانیم در قالب گفتمان به جهانیان معرفی کنیم. این کار گرچه دشوار است، اما هم شدنی است و هم وظیفه دینی است.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه امام (ره) بزرگوار ما، ما را دعوت به وحدت کرده است، گفت: امام خمینی (ره) این هفته را هفته وحدت اسلامی نامگذاری کرد؛ هفته‌ای که میتواند همه مذاهب و فرق اسلامی را تحت نام و سیره پیامبر(ص) به هم نزدیک و نزدیک‌تر کند. در این هفته مقام معظم رهبری بر وحدت و بر نزدیکی دنیای اسلام تاکید کردند. ما تنها هفته وحدت نداریم، بلکه همه روزهای ما، روزهای وحدت باشد.
وی تاکید کرد: با وحدت و اتحاد ما، دشمنان اسلام از اهدافشان دور خواهند شد و با وحدت و اتحاد می‌توانیم امت واحده اسلامی را بسازیم.