تلاش محققان ایرانی در مسیر پاک‌سازی آب‌های آلوده‌ با استفاده از نانوذرات

یکی از اساسی‌ترین دغدغه‌های فعلی بشر آلودگی‌های موجود در آب‌ها و دستیابی به بهترین بازده در فرایند تصفیه آب‌های آشامیدنی و پساب‌های صنعتی است. اگرچه مقادیر زیادی از ترکیبات آلی یا فلزی در پساب‌های صنعتی وجود دارد، اما تصفیه‌ آلودگی‌های میکروبی در تهیه‌ آب آشامیدنی به ویژه در مناطق دوردست که تأمین آب آشامیدنی سالم در آن‌ها با دشواری مواجه است، ضرورت دوچندانی دارد.

پژوهشگران دانشگاه تربیت مدرس با هدف تولید نانوجاذبی برای حذف آلاینده‌های آلی و معدنی از آب‌های آلوده، در طرحی به اصلاح سطح و پوشش‌دهی نانو‌ذرات مغناطیسی آهن پرداختند. در این پژوهش سعی شده تا با اصلاح سطح این نانوذرات ضمن ایجاد پایداری، با انتخاب پوشش مناسب بتوان این نانومواد را برای جذب گونه‌ خاصی از مواد انتخاب‌ کرد.

به گفته‌ میثم صفری مجری طرح، اخیراً نانوذرات مغناطیسی در زمینه‌ استخراج گونه‌های مختلف آلی و معدنی مورد توجه واقع شده‌اند. این نانوجاذب‌ها قدرت جذب و تصفیه کنندگی قابل توجهی دارند که ناشی از نسبت سطح به حجم بالای این ذرات است. به عبارتی این ویژگی‌ها منجر به ایجاد ظرفیت جذب بالای آن‌ها در مقایسه با جاذب‌های عادی و متداول شده است.

وی در ادامه به دیگر مزیت‌های استفاده از نانوجاذب‌های مغناطیسی اشاره کرد و افزود: «فرایند جداسازی نانوجاذب‌های مغناطیسی از فرایند تصفیه به راحتی و تنها با بکارگیری یک میدان مغناطیسی خارجی صورت می‌گیرد. بدین ترتیب نیازی به مرحله‌ جداگانه‌ صاف کردن و یا استفاده از سانتریفیوژ جهت بازیابی نانوجاذب نیست. این مسأله فرایند جداسازی و بازیابی جاذب را ساده‌تر، سریع‌تر و کم هزینه‌تر می‌کند.»

پوشش‌دهی و اصلاح سطح نانو ذرات مغناطیسی با استفاده از ترکیبات الی و فلزی انجام شد و در ادامه به منظور حذف آلاینده‌های زیست محیطی از آب‌های آلوده صنعتی و کشاورزی مورد استفاده قرار گرفت.

این طرح در قالب پایان نامه‌ دکترای میثم صفری و با همکاری دکتر یدالله یمینی از دانشگاه تربیت مدرس در حال انجام است. این پایان نامه‌، به عنوان یک پایان نامه‌ مورد نیاز صنعت در ستاد ویژه‌ توسعه‌ فناوری نانو پذیرفته شده است. آیین نامه‌ حمایت از پایان نامه‌های مورد نیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.