نظام فکری و اندیشه‌ای سپاه زائیده جوشش‌های درونی است /سپاه در حین نبرد روش‌های نوین را توسعه می‌دهد

سردار سرتیپ پاسدار حسین سلامی جانشین فرمانده کل سپاه در گفت‌وگو یی با اشاره به روند طی شده توسط سپاه در طول انقلاب اسلامی گفت:‌ سپاه در طول حیات خود مسیر سختی را تا امروز طی کرده و در حقیقت این مسیر را ابتدا ایجاد و بعد طی کرده است. 

وی افزود: سپاه در طول انجام رسالت‌ها و مسئولیت‌های پاسداری خود از صحنه‌های بسیار سخت، پیچیده، پرمانع و به ظاهر غیر قابل عبور گذشته است و این موضوع دستاوردها و تجربیات عملی و علمی ارزشمندی برای سپاه به همراه داشته است. 

سردار سلامی ادامه داد: اعتقاد سپاه این بوده و هست که هیچوقت قدرت‌های بزرگ و دشمنان ما راهبردها، تدابیر، دستورالعمل‌ها، دستور کارها،‌ دکترین‌ها و اندیشه‌های غلبه بر خودشان را به ما یاد نمی‌دهند و هیچ دشمنی این کار را نمی‌کند و ابزارهای غلبه بر خودش را به ما نمی‌دهد. بنابراین ما که وظیفه‌مان پاسداری از انقلاب اسلامی در مقابل دشمنان پیچیده، بزرگ و صاحب تجربه و ابزار و ثروت و نفوذ و قدرت است، بایستی تفکر، اندیشه، استراتژی، دانش و بینش نبرد را خودمان تولید کنیم. 

جانشین فرمانده کل سپاه گفت: یعنی ما باید بر منابع درون‌زای تفکر، اندیشه و باورهای خودمان تکیه کنیم و ابزارهای نبرد را خودمان تولید کنیم. اگر ما قدرت را مجموعه ابزار، تدبیر،‌ دانش و اراده فرض کنیم هر سه رأس هندسه قدرت را باید خودمان تولید کنیم. بنابراین همه آنچه که به عنوان منظومه و نظام فکری و اندیشه‌ای سپاه مطرح می‌شود زائیده جوشش‌های درونی سپاه است. 

وی در ادامه این گفت‌وگو خاطرنشان کرد: به عنوان مثال دفاع مقدس آیینه تمام‌نمایی از ظهور یک تفکر جدید هم در عرصه راهبردی و هم در سطح عملیاتی، تاکتیکی، فنی و تکنیکی در جهان است. یعنی ما در یک نبرد نابرابر با ائتلاف بزرگی از قدرت‌های جهانی و به نمایندگی از همه آنها در سطوح عملیاتی و تاکتیکی با ارتش بعث صدام مواجه شدیم. 

سردار سلامی تأکید کرد: اگر ما می‌خواستیم بر قاعده‌های رایج و معمول نظامی تکیه کنیم مطمئنا جنگ را می‌باختیم اما سپاه از بدو ورود در جنگ بر جوشش‌های فکری درون‌زای خود تکیه کرد و قاعده‌های نبرد را ساخت. 

جانشین فرمانده کل سپاه، اظهار داشت: یعنی همه تاکتیک‌ها و تدابیر عملیاتی، ابتکار عمل‌ها و نوآوری‌ها محصول ذهنی سپاه بود. اگر عملیات‌هایی که سپاه انجام داده را مطالعه کنید متوجه می‌شوید غالبا عملیات‌هایی است که در اندیشه و تفکر کلاسیک، غیرممکن نشان داده می‌شود. 

وی ادامه داد: اما سپاه سبک نبرد را کاملا تغییر داد و یک اندیشه جدید را وارد میدان کرد. سپاه در حین نبرد روش‌های نوین را توسعه می‌دهد و ابتکار عمل را وارد مرحله اجرا و عمل می‌کند. از طرفی ساختارهایی که سپاه تشکیل می‌دهد با ساختارهای معمول متفاوت است و تفکراتی را به میدان می‌آورد که دشمن هرگز برای آن آمادگی ندارد. یعنی سپاه همواره نوآوری‌ها و ابتکاراتش را وارد عرصه نبرد می‌کند. 

سردار سلامی با اشاره به توان نیروی انسانی در سپاه گفت: در سپاه انسان‌هایی وجود دارند که قادر به تحمل سختی‌ها، پیچیدگی‌ها و مخاطرات تاکتیک‌های ابتکاری برای عبور از دشمنان فوق‌العاده برتر را دارند. وی افزود :سپاه انسان‌هایی را طراحی می‌کند که شجاعت و اعتماد به نفس مواجهه با دشمن را در میدان ذهن و قلب دارند، یعنی قلب‌های شجاع و ذهن‌های نوآور در ترکیب با انسان‌های شهادت‌طلب و فداکار و به همراه ابزارهایی که عموما یا در حین نبرد توسعه پیدا می‌کنند و یا متفاوت از ابزارهای دشمن است، پیروزی‌های پی در پی را به دنبال دارد و سرنوشت جنگ را به نفع نظام رقم می زند. 

جانشین فرمانده کل سپاه تصریح کرد: در این میدان سپاه توانست با خلق دانش‌های جدید و ابتکاراتی که آزموده شده‌اند و از آنها می‌توان به عنوان نظریات جدید در جنگ‌ها بهره برد، پیروز میدان شود. 

سردار سلامی در خصوص ورود سپاه به عرصه پژوهش و تجربه نگاری گفت: از دوران دفاع مقدس، سپاه ایده بسیار خوبی را پیاده‌سازی کرد و آن این بود که در تمام سطوح فرماندهی از فرماندهی تیپ به بالا، راویانی را در کنار فرماندهان گذاشت که تمام وقایع و موارد صحنه‌های نبرد را اعم از مرحله تصمیم‌سازی، تجزیه و تحلیل، تصمیم‌گیری و هدایت و اجرا ثبت و ضبط می‌کردند. 

وی افزود: این کار توسط ضبط صوت و دفترچه یادداشت صورت می‌گرفت و این راویان همه مکالمات را چه در جلسات و چه هدایت عملیات و گفت‌وگوی فرماندهان و بیسیم‌ها ضبط کرده‌اند و این موارد در مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ به کتب بسیار ارزشمند و مستندی تبدیل شده است که امروز انتشار آنها در حفظ سرمایه‌های معنوی و دستاوردهای دانشی و تفکر و اندیشه سپاه در جنگ گنجینه ارزشمندی محسوب می‌شود. 

سردار سلامی تأکید کرد: البته در کنار این‌ها از اسناد مکتوب مثل طرح‌های عملیاتی دستورالعمل‌ها، مکاتبات فرماندهان و کالک‌ها و نقشه‌های عملیاتی هم استفاده می‌شود و روند تحولات جنگ را در سطوح مختلف بازنویسی و منتشر می‌کند تا برای تحقیق و پژوهش در مورد جنگ مورد استفاده علاقمندان قرار بگیرد. 

جانشین فرمانده کل سپاه گفت: در این راستا فقط در حدود بیش از 50 جلد کتاب قطور روزشمار جنگ وجود دارد که تحولات را به صورت روزانه از سطح سیاسی تا سطوح میدانی دنبال می‌کند. همچنین اطلس های مختلف عملیات‌های جنگ و کتب تحلیلی و پژوهش بسیاری به چاپ رسیده است و این کار هنوز ادامه دارد. 

سردار سلامی در ادامه خاطرنشان کرد: سپاه تجربه‌ تجربه‌نگاری را از دوران دفاع مقدس در اختیار دارد و با این تجربه حدود 7 سال پیش معاونتی تحت عنوان «معاونت دانش و پژوهش» تشکیل شد و موضوع تولید دانش در سپاه و تبدیل تجربه به دانش و تشکیل کانون‌های اندیشه‌ورزی جدید و تبدیل اندیشه‌های حاصل از تجربیات، تفکرات و بهره‌گیری از اندیشه‌های رهبری و ترکیب همه آنها با دانش‌های روز دنیا و توسعه ساختاری دانش امروز یک شرایط و موقعیت مناسبی را هر چند که در مراحل نخست کار است، برای سپاه ایجاد کرده است. 

وی ادامه داد: امروز همه پاسداران در سپاه این امکان را دارند که یافته‌ها، اندیشه‌ها، تجزیه‌ تحلیل‌ها و تجربیات خود را به یک شبکه منتقل کنند و آن شبکه در چرخه تولید دانش خود این تجربیات را تجزیه تحلیل کند و تجربیات اثبات شده و موفقی را که قابلیت تبدیل به دانش و نظریه دارند را احصا کند تا در مراکز دانشگاهی و آموزشی خود به کار گرفته شود و یا توسط فرماندهان در میدان عمل اجرا شود و در مجموع تبدیل به یک سلسله دانش‌های کاربردی شوند. 

جانشین فرمانده کل سپاه در پایان اظهار داشت: اصل رویکرد سپاه به این مسئله بیشتر به این متکی است که سپاه نمی‌تواند قواره‌ها، فرم‌ها و محتواهای عمل و الگوهای رفتار خود را از منبع خاصی جز منابعی که بالاصاله به آنها معتقد است، تبیین و تدوین کند.