کانال تلگرام، مطبی که پزشک در آنجا معنی ندارد!

امروزه در فضای مجازی پر شده از پیام‌هایی با مضمون "توصیه‌های پزشکی"  "آیا می دانستید" کدام خوراکی را بخوریم تا فلان بیماری را نگیریم و یا حتی توصیه‌هایی درباره بیماری‌های روانشناختی و روانپزشکی که این‌گونه پیام‌‌ها را همه ما دریافت کرده‌ایم که گاهی این پیام ها را برای یکدیگر شیر می‌کنیم و پست می‌گذاریم و آن ها را لایک می‌کنیم. حتی آنقد به این پیام ها اعتماد می‌کنیم که آنها را برای خود نیز انجام می‌دهیم بدون اینکه به عواقب آن بیاندیشیم.

اما آنچه اهمیت دارد این است که چقدر باید این پیام‌ها را جدی بگیریم و به آن‌ها عمل کنیم و آیا این پیام‌ها از یک منبع مورد اعتماد هستند. خیلی از این پیام‌ها در ظاهر کاملاً صحیح به نظر می‌رسند اما اگر نظر یک پزشک متخصص را درباره هر یک از پیام‌ها بپرسیم نظر کاملاً متفاوتی دارند و آن را نوعی بازی با زندگی و سلامتی می‌دانند.

دکتر پیوندی رئیس دانشکده علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی در خصوص اینکه در چه مواردی می‌توان به این پیام‌ها اعتماد کنیم، می‌گوید: روزانه میلیون‌ها پیام در فضای مجازی با مضامین پزشکی جا به جا می‌شود، اما اینکه کدام پیام درست و قابل اعتماد است باید به منبع خبر توجه کنیم چرا که برخی از منابع خبری مختص پیام‌رسانی‌های پزشکی و اطلاع‌رسانی در این زمینه هستند و می‌توان به پیام‌های ارسالی از سوی آن‌ها اعتماد کرد، اما برخی از پیام‌ها بدون ذکر منبع یا از یک منبع ناشناس منتشر شده‌اند در این صورت نباید آن‌ها را جدی بگیریم.

پیوندی در ادامه گفت: می‌توان گفت تقریباً حدود 10 درصد پیام‌های ارسالی درست هستند و 90 درصد مابقی اشتباه و خطرناک تلقی می‌شوند که درصد قابل توجهی است. باید در نظر داشته باشیم که اگر 1 درصد هم احتمال بدهیم پیام‌ دریافتی اشتباه باشد می‌تواند پیامدهای غیرقابل جبرانی را برای سلامتی افراد درپی داشته باشد. بنابراین توصیه می‌کنیم که مردم به راحتی به این پیام‌ها استناد نکنند و سلامتی خود را به خطر نیاندازند.

دکتر حسن اکبری آسیب‌شناس نیز در خصوص اطمینان از صحت و سقم پیام‌‌های پزشکی در شبکه‌های اجتماعی عنوان کرد: میزان صحت و سقم پیام‌ها به منبع ارسال‌کننده آن بستگی دارد. گاهی فردی که پیام را منتشر می‌کند، تخصص دارد و یا سایتی که پیام را نشر می‌کند سایت معتبری است. در این صورت می‌توان به آن اعتماد کرد. در غیر اینصورت برای تشخیص صحت و سقم خبر و یا پیامی که دریافت کرده‌اید آن را با یک متخصص مرتبط مطرح کنید و نباید قبل از مشخص شدن صحت آن، توصیه را انجام دهیم. چون ممکن است عوارض بدی را در پی داشته باشد. 

دکتر پیام فرح‌بخش متخصص تغذیه در خصوص میزان سلامت پیام‌هایی که در زمینه تغذیه و خواص مواد غذایی پراکنده می‌شود و در اختیار عموم قرار می‌گیرد، بیان کرد: 90 درصد پیام‌هایی که در زمینه مواد غذایی و خواص آن‌ها در حال جابه‌جایی بین افراد است کاملاً اشتباه است و از لحاظ کارشناسی نه تنها درست نیست بلکه می‌تواند خطرات جدی برای فرد به بار آورد. بنابراین توصیه می‌کنیم افراد قبل از اینکه اقدامی در این خصوص داشته باشند هرگونه تغییر در رژیم غذایی و خود درمانی را کنار بگذارند و حتماً زیر نظر پزشک متخصص قرار بگیرند و از مصرف و اقدام خودسرانه که بتواند موجب آسیب‌های جدی برای وی گردد خودداری کند.

بنابراین بهتر است که نه تنها به پیام‌های ارسالی در فضای مجازی که مضمون پزشکی دارند اعتماد نداشته باشیم بلکه از انتشار آن‌ها نیز خودداری کنیم چرا که شاید خود ما موجب آسیب به سلامت دیگری شویم.