عربستان در رقابت منطقه‌ای با ایران شکست خورد

نیویورک تایمز در گزارشی به قلم "کارول جیاکومو" به تحلیل قدرت دیپلماتیک ایران و عربستان در منطقه خاورمیانه و حتی فراتر از آن، در مسائل بین الملل پرداخت. در این گزارش تاکید شده است عربستان به حدی خود را بر روی عداوت و مخالفت با ایران متمرکز کرده که از موضوعات بسیار دیگری غافل مانده است.

نیویورک تایمز می‌نویسد: عربستان و مقامات خاندان پادشاهی این کشور هرگز دشمنی خود را با ایران پنهان نکردند. ریاض تقریبا در تمام موارد منطقه‌ای و بین المللی نظری متفاوت با تهران دارد. درحالیکه نقش ایران در حل بحران سوریه پررنگ‌تر از هر زمان دیگری شده، عربستان بنای ناسازگاری را با کشورهای حاضر در مذاکرات صلح سوریه گذاشته است. مقامات آل سعود پس از تعلل کشورهای غربی برای سرنگونی دولت "بشار اسد،" رئیس جمهور سوریه، "باراک اوباما،" رئیس جمهور آمریکا، را به باد انتقاد گرفتند. ریاض اجتناب آمریکا از برکناری دولت اسد را بزرگترین و بدترین اشتباه استراتژیک و دیپلماتیک اوباما خواند. در این شرایط ایران که در اغلب مسائل خاورمیانه حضوری پررنگ دارد، به شیوه‌ای منطقی وارد عمل شد و نشان داد می‌تواند یک شریک دیپلماتیک خوب برای پایان دادن به بحران 5 ساله سوریه باشد.

این نشریه آمریکایی در ادامه نوشت: ریاض جهت‌گیری تک بعدی درباره مسائل خاورمیانه در پیش گرفته است و هر اقدامی که انجام می‌دهد به نوعی با ایران در ارتباط است. این تمرکز افراط‌گونه بر ایران موجب شده است مقامات ریاض حضوری مثبت و فعال را در دیگر موضوعات روز جهان از دست بدهند. عربستان مشکلات متعددی در خانه دارد. حملات تروریستی زیادی در استان‌های شرقی این کشور روی می‌دهد که همگی به حملات تروریستی گروه‌های افراطی علیه اقلیت شیعه عربستان مربوط می‌شود. بی‌توجهی به این گونه حملات بر تعداد قربانیان در میان شیعیان عربستان افزوده و علاوه بر افزایش نارضایتی‌های داخلی، امنیت عربستان را هم با چالش جدی مواجه کرده است.

دولت عربستان اقدامات بسیار کم و ناکافی در جهت کاهش تنش‌های داخلی این کشور انجام داده است. ریاض به اعتراض اقلیت شیعه درمورد نژادپرستی در عربستان کوچکترین توجهی ندارد و در مقابل خود را با درخواست برکناری بشار اسد، ادامه تجاوز نظامی به یمن و مخالفت‌های پیاپی با ایران سرگرم کرده است. 

موضوعات حل نشده بسیاری در عربستان وجود دارد که بارها از سوی غرب مورد انتقاد قرار گرفته است. حکم اعدام "محمد النمر،" نوجوان مبارز، که در تظاهرات ضد دولتی حضور داشت و سرکوب شدید مخالفان داخلی ازجمله موارد مورد انتقاد غرب علیه ریاض است. با توجه به فضای بسته و محدودی که در عربستان حاکم است، برخی منتقدان غربی آل سعود موضوع تغییر ساختار سیاسی این کشور را مطرح می‌کنند و خواستار برچیده شدن نظام پادشاهی و حکومت موروثی در این کشور هستند.

از سوی دیگر عربستان به حدی درگیر خنثی کردن فعالیت‌های سیاسی و نظامی ایران در منطقه شده است که به کلی از کاهش بهای جهانی نفت و زیان اقتصادی سنگین ریاض از این بابت غافل مانده است. عربستان برای از میان برداشتن گروه شیعه انصارالله در یمن چنان نیازمند اعتبار مالی است که با پایین آمدن بهای جهانی نفت نیز حاضر به کاهش تولیدات نفتی نشد و در حال چوب حراج زدن به منابع انرژی خود است. در این میان شاهزادگان سعودی بر سر تصاحب قدرت با یکدیگر رقابت سختی را آغاز کرده‌اند. شاهزادگان بانفوذ تلاش می‌کنند شرایط سرنگونی حکومت پادشاه کنونی را فراهم کنند و همین جنگ قدرت، ریشه‌های آل سعود را از داخل می‌پوساند.