رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه ورود هر بیگانهای به مراکز حساس نظامی ایران در هر شرایطی ممنوع است، گفت: اگر توافقنامه هستهای در داخل ایران تصویب شود، این کشور به طور کامل به آن پایبند خواهد بود.
علی اکبر ولایتی درمصاحبهای با شبکه الجزیره در پاسخ به این سوال که آیا توافقنامه هستهای توافقنامه ای برد- برد است و حداقل خواستههای ایران را برآورده میکند،اظهارداشت: «زمانی که از هر توافقنامهای سخن میگوییم، بدیهی است که توافقنامه دو طرف دارد و هر طرفی هم موضع خاص خود، منافع خود و شیوه خاص خود را در گفتگوها برای رسیدن به توافق مشترک دارد.
وی ادامه داد: برای تحقق این مسئله هر طرف باید خواستههای طرف مقابل را درک کند. به همین علت نمیتواند توافقنامهای وجود داشته باشد که خواستههای یک طرف را صددرصد تامین کند. به ویژه که هر طرفی برای تضمین حداکثر منافع خود و حداقل امتیاز دادن تلاش میکند. بر این اساس نمیتوان گفت توافقنامه اخیر یک توافقنامه ایدهآل است و همچنین نمیتوان گفت که توافقنامه بدی است. به طور کلی و به طور نسبی توافقنامه اخیر هستهای، توافقنامه بدی نیست.»
ولایتی در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به بررسی بندهای توافقنامه هستهای در کنگره آمریکا، این توافقنامه از نظر ایران نهایی، قطعی و پذیرفته شده است، افزود: «پارلمان و مراکز تصمیم گیری نهایی در ایران یا آمریکا یا کشورهایی که در مذاکرات مشارکت داشتند باید بین پذیرفتن این توافقنامه یا رد کردن آن یک گزینه را انتخاب کنند. سخن گفتن درباره تعیین شرایط جدید در این توافقنامه بیمعنی است. زیرا اگر یک طرف بخواهد شروطی را در توافقنامه اضافه کند که در مذاکرات اخیر درباره آن بحث نشده است، به معنای آن خواهد بود که همه بار دیگر به مذاکره باز می گردند تا درباره این شرایط جدید بحث و بررسی کنند. این اقدام زمینه را برای دوری باطل و روندی بی پایان فراهم میکند. به همین علت کنگره آمریکا یا مراکز تصمیمگیری در ایران مانند شورای امنیت ملی یا توافقنامه را میپذیرند یا اینکه آن را رد میکنند و هر سخنی از شرایط (جدید) بیمعنی است.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا بندهای مبهم و اختلاف برانگیزی در توافقنامه مانند «بازرسی از مراکز حساس» یا مطرح شدن برنامه موشکی ایران وجود دارد؟ خاطر نشان کرد: «ابتدا تاکید می کنم مسئله موشکها و توان دفاعی ایران اصلا بخشی از مذاکرات نبوده است. ایران هرگز در برابر هر فشاری با دیگران چه آمریکا، چه اروپا یا هر کشور دیگری درباره ماهیت و نوع موشکهایی که باید تولید کند یا در اختیار داشته باشد، یا اینکه چه نوع تجهیزات نظامی دفاعی لازم دارد، مذاکره نکرده است و مذاکره نخواهد کرد.
ولایتی ادامه داد: در ایران به طور مستقل درباره نیازهای خود به تجهیزات نظامی برای دفاع از خاک خود، نظام جمهوری اسلامی، ملت ایران و منافع کشور تصمیم گیری میکنیم. به همین علت در تامین این نوع تسلیحات به جز سلاح هستهای یا سلاحهای کشتار جمعی مانند تسلیحات شیمیایی که در جهان جزو سلاحهای ممنوعه است، تعلل نخواهیم کرد. بر این اساس، مسئله موشکها بخشی از توافقنامه هسته ای با گروه پنج بعلاوه یک نیست و هر سخن دیگری در این باره سخنی بی پایه و اساس است.»
ولایتی در پاسخ به سوالی درباره امکان بازرسی از مراکز نظامی ایران بر اساس توافقنامه اخیر و موضع کشورهای غربی در این باره گفت: «صرفنظر از تفسیرها و برداشتهای گروه پنج بعلاوه یک درباره توافقنامه هسته ای، ورود آنها به مراکز نظامی به طور کامل ممنوع است. ورود هر بیگانهای از جمله بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی یا هر بازرس دیگری به مراکز حساس نظامی جمهوری اسلامی در هر شرایطی ممنوع است. این سخن نهایی است.»
مشاور رهبر معظم ایران در امور بینالملل، در پاسخ به سوالی درباره تفاوتها در قطعنامه شورای امنیت و توافقنامه اخیر هستهای در وین گفت: «توافقنامه وین فصل الخطاب است. ما به توافقنامه وین پایبند هستیم. از نظر ما ضرورتی ندارد که هر چه را که شورای امنیت تصویب می کند، بپذیریم. مثالی می زنم که برای ما و شما اهمیت دارد. بدون شک ممکن است شورای امنیت قطعنامههایی به نفع اسرائیل صادر کند. ما این قطعنامهها را نمیپذیریم و آنها را به رسمیت نمیشناسیم. کشورهای عربی و کشورهای اسلامی هم همین کار را خواهند کرد و قطعنامه را به رسمیت نخواهند شناخت. این قطعنامههایی که شورای امنیت تصویب کرده است و با منافع بعضی کشورهایی که این قطعنامه ها را به رسمیت نشناختهاند، کم نیست. جمهوری اسلامی ایران هر قطعنامه بینالمللی را که با منافع راهبردی ما و با حاکمیت ملی ما تناقض داشته باشد، نخواهد پذیرفت. اما درباره توافقنامه وین اگر از سوی طرفهای قانونی در داخل ایران تصویب شود، ایران به طور کامل به آن پایبند خواهد بود.»
ولایتی در پاسخ به سوالی درباره احتمال حمله اسرائیل به ایران برای ناکام گذاشتن اجرای توافقنامه هسته ای وین گفت: «اسرائیل جرات نمی کند به ایران حمله کند. زمانی که این رژیم بخواهد چنین کاری را آغاز کند، شهرهای مهم اسرائیل با خاک یکسان خواهد شد.»
وی در پاسخ به سوالی درباره تاثیر توافقنامه هستهای وین بر روابط دوجانبه تهران و واشنگتن و سخنان مقام معظم رهبری و هاشمی رفسنجانی در این باره خاطر نشان کرد: «در ایران آزادی اندیشه وجود دارد. هر فردی در هر سمتی که باشد مقام رسمی یا غیررسمی می تواند نظر خود را بیان کند. اما اگر مقام رسمی باشد باید به سیاستهای کلی و اصولی کشور که از طرف نهادهای قانونی و در راس آنها رهبر معظم آیتالله سید علی خامنهای ترسیم میشود، پایبند باشد. هر تصمیمی به ویژه درباره این مسایل راهبردی به رهبر معظم بر میگردد. قانون اساسی تاکید میکند رهبر مسئول چنین تصمیمات سرنوشت سازی در داخل و خارج است. به همین علت هر تصمیمی که رهبری اتخاذ کند، تصمیم اساسی خواهد بود که باید پیگیری شود. آنچه را که رهبری در خطبه های عید فطر بیان کرد، موضع رسمی و آشکار ایران است.»
ولایتی در پاسخ به سوالی درباره امکان مذاکره ایران با دیگر طرفها درباره مسایل منطقه از جمله مبارزه با تروریسم گفت:« راجع به هر کشوری در منطقه، دولت های این کشورها هستند که تصمیم گیری میکنند چه میخواهند. این مسئله شامل سوریه، عراق، لبنان و هر کشور عربی یا اسلامی یا غیراسلامی می شود. دولت و ملت در هر کشوری صاحب رای و تصمیم گیرنده هستند. اما اگر یک دولت یا ملتی تصمیم بگیرد از ما کمک بخواهد، ما این کار را انجام خواهیم داد و کمک خواهیم کرد. اما مسئله اساسی آن است که هیچ کشوری چه ایران چه غیرایران، آمریکا یا عربستان سعودی یا هر کشور اروپایی حق ندارد در امور دیگر کشورها بدون درخواست روشن دولت های قانونی این کشورها دخالت کند. به عنوان مثال به دخالت های عربستان سعودی در یمن نگاه کنید. چهار ماه است که حملات هوایی و ویرانی یمن و یمنی ها ادامه دارد که این مسئله با خواست ملت یمن تناقض دارد. درباره داعش ما و کشورهای منطقه منافع مشترکی داریم. زیرا اگر داعش آزاد گذاشته شود تا هر کاری می خواهد انجام دهد، امروز در عراق است و فردا ممکن است در قطر و پس فردا در امارات باشد. به همین علت عجیب است که بعضی از کشورهای عربی منطقه که همسایه عراق و سوریه هستند، از مقابله با داعش حمایت نمی کنند. این گروه هیچ کسی را مستثنی نمی کند. اخبار ثابت میکند آنها در ریاض پایتخت عربستان هم حملاتی انجام دادند، هر چند که بخشی از کمک مالی به داعش از سوی بعضی طرفها در عربستان تامین می شود. همه باید بدانند که هر کشوری که به داعش مانند ترکیه، عربستان یا امارات کمک میکند، روزی مجبور خواهد شد با تروریسم این یاغی مقابله کند. بر کسی پوشیده نیست که همه خطر داعش را احساس میکنند. زمانی که اردوغان رئیس جمهور ترکیه به تهران سفر کرده بود، در دیدار با رهبر معظم با صراحت تاکید کرد ترکیه این گروه را جزو اسلام یا از مسلمانان نمیداند.»
ولایتی درباره اتهامات به ایران در مورد حمایت از گروه های شبه نظامی که عامل ارتکاب جنایت هایی مشابه داعش در منطقه هستند و موضع گیری سازمان عفو بینالملل در این باره، گفت:« اول اینکه حرف این سازمانهایی که خود را بینالمللی میدانند، مرجع نیست. این سازمانها نقش قاضی، وکیل و قوه مجریه را با هم اجرا میکنند و در اصل ساخته آمریکا و غرب هستند. درست است که این سازمان ها گاهی گزارش های محدودی درباره آمریکا و غرب منتشر می کنند، اما این مسئله به معنای آن نیست که آنها از سیاستهای آمریکا پیروی نمیکنند. به همین علت از نظر ما این سازمانها مراجع قانونی و قضایی مناسبی نیست. دوم اینکه جنایت جنایت است و تخلف تخلف است و صرفنظر از اینکه چه کسی آن را مرتکب میشود بدون شک محکوم است. هر فرد یا گروهی که اقداماتی بر خلاف معیارهای انسانی، اخلاقی و متون دینی در حق مردم، یک شخص یا یک ملت انجام دهد، ایران آن را محکوم می کند و علیه آن موضع گیری میکند و با آن مخالف است.
وی افزود: این مسئله در مورد همه صادق است چه داعش و چه دیگران. آمریکا هم ما را متهم میکند که از تروریسم و تروریستها در منطقه حمایت می کنیم. ما از آنان سوال می کنیم این تروریستها چه کسانی هستند؟ پاسخ آنان فقط به حزبالله محدود است. آیا حزبالله لبنان حزب تروریستی است؟ حزب الله افتخاری برای ماست و از موجودیت خود و از موجودیت مسلمانان و از موجودیت عربها و لبنانیها دفاع می کند. حزبالله نخستین طرفی است که اسرائیل را واقعا شکست داد. ما افتخار میکنیم از حزبالله حمایت میکنیم. در حالی که آمریکا این حمایت را حمایت از تروریسم تصور میکند. ابتدا باید نشست تروریسم و تروریست را تعریف کرد. به اعتقاد من، کسی که از کشور خود دفاع میکند، تروریست نیست.»
مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بین الملل در ادامه در پاسخ به سوالی درباره درخواست دولت انگلیس از ایران برای تغییر سیاست هایش در منطقه به ویژه در سوریه پس از امضای توافقنامه هسته ای و نیز حضور نظامی ایران در سوریه گفت: « ابتدا به شما میگویم انگلیس تاریخ سیاهی درباره منطقه و ملت هایش دارد. به همین علت هیچ مقام انگلیسی حق ندارد به ما بگوید چه کاری باید انجام دهیم یا انجام ندهیم. هر زمان که انگلیسی ها بر انجام کاری تاکید می کنند، باید خلاف آن را انجام دهیم. باور ما این است. اگر در سوریه بنا بر راه حل سیاسی باشد، همه کسی که کمک نظامی به هر یک از طرف های بحران در این کشور دارد، باید این کمک ها را به طور کامل متوقف کند.
وی افزود: ترکیه به تروریست ها کمک می کند. آمریکا به صورت علنی اذعان می کند اردوگاههایی را برای بعضی گروههای تروریستی که آنها را میانه رو می خواند ایجاد کرده است. آیا می توان تروریسم را بین میانه رو و تندرو تقسیم کرد؟ تروریسم تروریسم است. در سوریه دولتی وجود دارد که هنوز قانونی و شرعی است. بزرگترین دلیل در این مورد آن است که عضو سازمان ملل است و در این سازمان نماینده دارد. اگر یک کشور عضو سازمان ملل از کشور دیگر درخواست کمک کند، درخواست قانونی است. ما بر اساس درخواست دولت قانونی در سوریه، به آنجا رفتیم. اما کسانی که از کره، سوئیس، آلمان، فرانسه وانگلیس به ترکیه آمدند و پول و سلاح دریافت کردند و به سوریه برای مشارکت در جنگ علیه رئیس جمهور بشار اسد رفتند، چه؟ بعد از همه اینها نخست وزیر انگلیس می آید و به ما می گوید بیایید به راه حل سیاسی دست پیدا کنیم.
ولایتی ادامه داد: من با صراحت به معاون وزیر امور خارجه سوئیس گفتم ما از راه حل سیاسی در سوریه حمایت میکنیم و آن را می پذیریم، به شرط آنکه همه در این کشور سلاح های خود را بر زمین بگذارند و جنگ را متوقف کنند. اعزام تروریستها به سوریه به صورت دستههای دهها و صدها نفره از مرزهای ترکیه، اردن و عراق را متوقف کنید و هر کسی که غیرسوری است چه از منطقه و چه از خارج آن از این کشور خارج شود. این مسئله شامل همه (افراد خارجی) میشود تا فقط دولت سوریه و ملت سوریه باقی بماند. پس از آن همه زیر نظر سازمان ملل سر میز گفتگو بنشینند تا گام بعدی را مشخص کنند. این حق سوریها و دولت سوریه است که از نظر ما همچنان قانونی است. اما انگلیسی ها طرف های خاص خود را دارند و آقای کامرون آنچه را که در دل خود داشته فاش کرده است. ما ملزم نیستیم چنین توصیهای را بپذیریم.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا نظام سوریه و شخص بشار اسد همچنان برای ایران خط قرمز است؟ افزود: «تا زمانی که رئیس جمهور بشار اسد در راس قدرت در سوریه قرار دارد، برای ما خط قرمز است. اما اگر روزی فرا برسد که ملت سوریه بدون هر نوع دخالت خارجی تصمیم بگیرد دولت یا رئیسجمهور خود را تغییر دهد، این مسئله به خودشان بر میگردد. البته به این شرط که هیچ کسی چه آمریکا یا ترکیه یا انگلیس یا دیگر کشورها دخالت نکند.»
ولایتی در پاسخ به سوالی درباره بحران یمن و تاثیر آن بر روابط ایران و عربستان سعودی خاطر نشان کرد:« ما در گذشته نگفتهایم که از عراق حمایت می کنیم، زیرا عمق راهبردی کشور ماست. ما این کار را به درخواست رسمی و مستقیم دولت عراق انجام دادیم. هیچ کشوری حق ندارد کشور دیگر را عمق راهبردی خود بداند. عراق عمق راهبردی کشور ما نیست، عراق به طور خلاصه دوستی است که از ما درخواست کمک کرد و ما کمکی را که می خواست به آن کردیم. ما میگوییم یمن هم عمق راهبردی عربستان سعودی نیست. یمن کشور مستقلی است که حق حاکمیت ملی عمق تاریخی و تمدن خود را دارد. من تاکید میکنم هیچ سرباز ایرانی یا هواپیماهای ایرانی در یمن وجود ندارد. حتی زمانی که یک هواپیمای حامل کمک های انسانی به یمن ارسال کردیم، عربستان سعودی اجازه ورود آن را نداد. در مقابل شاهد آن هستیم که هواپیماهای عربستانی هر روز مناطق مختلف یمن را بمباران می کنند. چرا عربستان این کار را انجام می دهد؟ ایران چه کاری در یمن انجام داده است که عربستان چنین رفتاری انجام می دهد؟ اگر آقای (عبدربه منصور) هادی رئیس جمهور قانونی یمن بود، فرار نمی کرد و کشورش را ترک و رها نمی کرد. اکنون به شما می گویم به اعتقاد من اگر آقای هادی بخواهد به صنعا بازگردد، حوثی ها و آقای علی عبدالله صالح غیرممکن است مانع او شوند. در گذشته برای ماندن او در صنعا میانجیگری کردند و از او خواستند تا در صنعا بماند و رئیسجمهور باشد.»
وی در پاسخ به این سوال که مهمترین گام ها برای حل بحران یمن چیست؟ افزود:« اول باید همه دخالت های خارجی در یمن متوقف شود. دوم اینکه باید انتخاباتی زیر چتر بین المللی و با نظارت سازمان ملل برگزار شود. منظور من انتخابات آزاد و سالم است. هر چه مردم یمن انتخاب کنند شرایط جدید را ترسیم خواهد کرد.»
ولایتی در پاسخ به این سوال که آیا بین ایران و جنبش حماس اختلافاتی وجود دارد؟ گفت:«نه بین ما هیچ اختلافی وجود ندارد. من خودم را دوست آقای خالد مشعل میدانم. هر بار او به تهران می آید با او دیدار میکنیم چه با حضور رهبر معظم یا دیدارهای دوجانبه جداگانه. ما دوست هستیم و دوستی ما همچنان ادامه دارد. هیچ اختلاف واقعی با جنبش حماس نداریم. آنها (درباره سفر به عربستان سعودی) خودشان میدانند چه میکنند. ما به آنها نمیگوییم چه کاری باید انجام دهند. ما دوست حماس هستیم. دوستی ما اجازه نمیدهد در امور داخلی آنها دخالت کنیم. آنها میتوانند به عربستان یا هر جا دیگری بروند. ما تاکید میکنیم جنبش حماس یک جنبش اصیل مقاومت است. حماس قویترین جنبش مقاومت فلسطینی است که توانست از نوار غزه در برابر حملات اسرائیل دفاع کند و ما ارزش زیادی برای این مسئله قائل هستیم و آن را تحسین میکنیم. ما با جنبش جهاد اسلامی هم اختلافی نداریم. هیچ اختلاف یا تنشی با دکتر رمضان (عبدالله شلح) وجود ندارد و او دوست نزدیک ماست. ما اخیرا دیدارهای متقابلی داشتیم. زمانی که به بیروت سفر کردم با دکتر رمضان از جهاد اسلامی و آقای عماد العالمی از جنبش حماس دیدار کردم و هیچ اختلافاتی وجود ندارد.»
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره امکان گفتگوی مستقیم بین ایران و کشورهای عربی برای حل پرونده های منطقه افزود:« اگر نظر شخصی من را بخواهید من معتقدیم ملتهای عربی نزدیکترین ملتها به ما ایرانیها هستند. ما مشکلی با همسایگان عرب خود نداریم. بسیاری از کشورهای عربی دوست ما هستند. در هر صورت باید سر یک میز نشست تا بتوانیم به تفاهم برسیم. البته این مسئله به معنای آن نیست که ما انتظار داریم سیاستهای عربستان سعودی به طور کامل مطابق سیاستهای ما شود. اما زمینههای مشترکی وجود دارد که به ما امکان میدهد تا با یکدیگر گفتگو کنیم. اجازه بدهید به توافق برسیم که جهان اسلام در برابر هر نوع دخالت و تعرض خارجی مصون باشد. کشورهای ما در برابر تجاوز صهیونیستها باید مصون باشد. کشورهای اسلامی باید قدرتمند باشند. ما در ایران به این منظور آماده هستیم. آمادگی داریم همه تجربیات خود حتی در زمینه هسته ای را در کشورهای همسایه قرار دهیم. جمهوری اسلامی تفرقه را نمیپذیرد و ما معتقدیم اختلافات ساختگی است و بیگانگان نقش اساسی در آن دارند. اگر این نقش پایان یابد، هیچ اختلافی بین هر یک از ما باقی نخواهد ماند.»