وزرای خارجه، خزانهداری و انرژی آمریکا برای ارائه توضیحات درباره برنامه جامع اقدام مشترک در کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا حاضر شدند.
مجلس نمایندگان آمریکا طی روز سهشنبه و روزهای آتی سه جلسه استماع جداگانه درباره جنبههای مختلف روابط با تهران برگزار خواهد کرد. این جلسات آخرین فرصت نمایندگان آمریکایی برای شنیدن سخنان مقامات و کارشناسان آمریکایی قبل از شروع تعطیلات پنج هفتهای آنها خواهد بود.
کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان اولین جلسهاش را امروز (6 مرداد) با حضور جان کری، وزیر خارجه، جک لو، وزیر خزانهداری، و ارنست مونیز، وزیر انرژی، برگزار کرد. این سه نفر در روز 23 جولای (1 مرداد) در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا حاضر شدند.
کری: نمیتوان دانش هستهای ایران را بمباران کرد یا با تحریم از بین برد
جان کری، وزیر خارجه آمریکا، در این نشست گفت: "ما متقاعد هستیم برنامهای که با پنج کشور دیگر به آن دست یافتهایم به آنچه رئیسجمهور اوباما گفته یعنی جلوگیری از دسترسی ایران به بمب هستهای، دست خواهد یافت."
وزیر خارجه آمریکا در ادامه گفت: "بر اساس این قرار داد ایران قبول کرده که 98 درصد از ذخایر غنیشده خود را حذف کند، بخش اعظمی از سانتریفیوژهای خود را برچیند و قلب رآکتور اراک را با بتون پر کند. ایران قبول کرده که تا ابد با بازفراوری پلوتونیوم روی نیاورد."
کری با اشاره به اینکه "ایران قبول کرده که پروتکل الحاقی را بپذیرد" تأکید کرد که "پاسخ ما به نگرانیها این است که ما همیشه یک نظام راستیآزمایی دقیق خواهیم داشت.... بازرسیها غروبی نخواهند داشت."
وی ادامه داد که جامعه اطلاعاتی ما تأیید کرده که اگر ایران از تعهداتش تخطی کند بلافاصله "میتوانیم آن را شناسایی کرده و همه گزینههای خود را برای پرداختن به این امر در اختیار خواهیم داشت."
کری گفت اگر این توافق رد شود هیچگونه جایگزین معتبر دیگری در دسترس نبوده و جبهه متحدی که اکنون وجود دارد از بین خواهد رفت. وزیر خارجه آمریکا در بخش دیگری از سخنان خود گفت که اگرچه توافقنامه برجام "ما را از اعمال دوباره تحریمهایی که بر اساس توافق هستهای برداشتهایم منع میکند اما این به این معنی نیست که تحریمها را درباره چیزهای دیگری اعمال نخواهیم کرد."
وزیر خارجه آمریکا افزود اگر کنگره توافقی را که در وین بدست آوردهایم رد کند "تمام آنچه سعی داشتهایم جلوگیری کنیم رخ خواهند داد" اما آمریکا متحدینی که قبلا با آن بودند را از دست خواهد داد "حتی اگر ما از توافقنامه کنار بکشیم، شرکای ما کنار نخواهند کشید. در عوض آنها از رژیم تحریمهای شدید چند جانبهای که کمک کردند برقرار کنیم، کنار خواهند کشید. ما تنها خواهیم ماند تا این مسیر را خودمان به تنهایی ادامه دهیم و هر محدودیت اقتصادی و فشار ناشی از تحریمها که باقی میماند مطمئنا تهران را مجبور نخواهد کرد مذاکره کند یا امتیازات بیشتری بدهد. آنها در عوض برنامه خود را ادامه خواهند داد و احتمالا (ما را) به رویارویی نظامی مجبور خواهند کرد و ما به این ترتیب بهترین فرصت را که برای حل این مشکل از طرق صلح آمیز داشته ایم، از دست خواهیم داد."
وی در نیروی نظامی درخواست کرده سلاحی که تأسیسات هستهای ایران را میتواند هدف قرار دهد طراحی کند اما "ما واقعیت این است که ایران تجربهای گسترده در زمینه فناوری چرخه سوخت هستهای دارد. ما نمیتوانیم با بمباران دانش، ایران را از بین ببریم. همچنین ما نمیتوانیم با وضع تحریم این دانش را از بین ببریم. به خاطر داشته باشید که تحریمها رشد مداوم برنامه هستهای ایران را متوقف نکرد تا جایی که ایران آنقدر اورانیوم غنی شده با غنای پایین ذخیره کرده بود که اگر بیشتر از آن غنیسازی میشد، میتوانست برای تولید حدود ده بمب اتمی کافی باشد."
وزیر خارجه آمریکا با اشاره به اینکه "نگرانیهای اسرائیل" را میفهمد تأکید کرد که توافق هستهای با ایران رژیم صهیونیستی و سایر کشورهای منطقه را امنتر میکند.
وی تأکید کرد که در تمام جبههها به فشار برای عقب راندن ایران ادامه خواهیم داد.
کری در پاسخ به سؤالی درباره برنامه موشکی بالستیک ایران گفت "ما توانستهایم تحریمهای تسلیحاتی را به مدت پنج سال و تحریمهای موشکی را به مدت هشت سال ادامه دهیم." این در حالی است که ایران "به صورت مشروعی استدلال میکرد" که قطعنامه 1929 شورای امنیت بیان داشته که اگر ایران به پای میز آمده آید تمام تحریمها برداشته خواهد شد "آنها نه تنها وارد مذاکره شدهاند بلکه که به توافق هم دست یافتند."
وزیر خارجه آمریکا در ادامه در پاسخ به سؤالی درباره سپاه پاسداران و دسترسی این نهاد به داراییهای آزاد شده گفت: "سپاه پاسداران با این توافق مخالف است و معتقد است که ایران در آن بازنده شده است." وی افزود: "سپاه احساس میکند پوشش و چتر هستهای را دارد از دست میدهد. وقتی چتر هستهای بالای سپاه نیست ما میتوانیم بیشتر نظارت کنیم."
وزیر خارجه آمریکا در ادامه با بیان اینکه واشنگتن به اعمال فشار به سپاه پاسداران و نیروی قدس سپاه ادامه میدهد، گفت: "ما نیروی قدس را از لیست (تحریمهای آمریکا) خارج نمیکنیم. هیچ چیز مانع اعمال فشار بر فعالیتهای ثباتزدای ایران نخواهد بود."
وزیر خارجه آمریکا همچنین گفت که در طول مذاکرات هستهای نیز تحریمهای ایران ادامه یافت و "60 نهاد حقیقی و حقوقی را به لیست تحریمها اضافه کردیم."
کری در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد که دسترسی به پارچین بر اساس توافقهایی که بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی بدست آمده، ارائه خواهد شد. وی همچنین تأکید کرد که "هیچ کشوری بازرسیهای هر زمان و هر مکان را نمیپذیرد. هرگز هم بحث چنین بازرسیهایی نبوده، بلکه با دسترسیهای مدیریتشده داریم."
وزیر خارجه آمریکا تأکید کرد که نه وی و نه سوزان رایس، مشاور امنیت ملی آمریکا، ترتیبات محرمانه بین ایران و آژانس را که برای حل مسائل گذشته (ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای) منعقد شدهاند را مشاهده نکرده است.
وی تأکید کرد که توافق بین ایران و آژانس ارتباطی به برجام ندارد و بنابراین دولت آمریکا نمیتواند این توافق را برای بازبینی به کنگره ارائه دهد.
کری در ادامه در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر ادامه تلاشهای آمریکا برای تغییر حکومت در ایران گفت: "در حال حاضر تمرکز ما بر به عقب راندن اقدامات ثباتزدای ایران و تهدید این کشور علیه اسرائیل و متحدان ما در منطقه و ایجاد ائتلاف امنیتی جدیدی در منطقه است."
وزیر خارجه آمریکا در پاسخ به سوال نمایندهای درباره اختیار رئیسجمهور آتی آمریکا برای لغو برجام گفت: "وی قطعا میتواند این کار را بکند اما من معتقدم که اگر این توافق به صورت کامل و خوب اجرایی شود هیچ رئیسجمهور آتی این کار را انجام نخواهد داد."
مونیز: برنامه هستهای ایران در تمام حوزهها عقب رانده شدهاند
ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا، نیز پس از کری سخنانش بیان کرد. وی گفت: "برجام مانع دستیابی ایران به سلاح هستهای می شود و تدابیر راستیآزمایی قوی فراهم میکند که به ما زمان کافی میدهد اگر ایران از شروط تخطی کرد، به آن پاسخ دهد و هیچ یک از گزینههای روی میز ما را حذف نمیکند."
وی گفت: "کارشناسان هسته ای آمریکا در وزارت انرژی در تمام مدت مذاکرات مشارکت داشتند. فهرست آزمایشگاه ها و سایت هایی که حمایت کردند طولانی است، از جمله آزمایشگاه ملی آرگان، آزمایشگاه ملی لاورنس لیورمور، ازمایشگاه ملی لوس آلاموس، آزمایشگاه ملی اوک ریج، آزمایشگاه ملی پاسیفیک نورث وست، آزمایشگاه ملی سندیا، آزمایشگاه ملی ساوانا ریور، مجتمع امنیت ملی Y-12 و کارخانه کانزاس سیتی."
وی افزود: "نقش این کارشناسان هستهای در ارزیابی و توسعه پیشنهادهای فنی در حمایت از هیات آمریکایی ضروری بود. در نتیجه کار آنها، اطمینان دارم قید و بندهای فنی این توافق محکم است و وزارت انرژی آماده مساعدت در اجرای آن است."
وزیر انرژی آمریکا در ادامه گفت: "این توافق آشکارا اهداف رئیس جمهور را پوشش میدهد: راستی آزمایی منحصراً صلح آمیز بودن برنامه هستهای ایران، و اگر خلافش ثابت شود زمان کافی را برای واکنش به آن فراهم میکند. برجام زمانی را که ایران لازم دارد مواد شکافتپذیر کافی برای تولید نخستین دستگاه انفجاری تولید کند، از دو تا سه ماه کنونی به دست کم یک سال افزایش می دهد."
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت که اگرچه برنامه هستهای ایران متوقف نشدهاند اما "در تمام حوزهها عقب رانده شدهاند."
در بخش دیگری از این نشست، یکی از نمایندگان در مورد نحوه تأمین بودجه بازرسیهای آژانس از ایران سوال کرد، که کری پاسخ داد بخشی از آن را آمریکا و بخشی را دیگر کشورها تأمین میکنند.
وزیر خارجه آمریکا در مورد بازرسان که بر اساس توافق هستهای، هیچیک از آنها نباید از کشورهایی باشند که ایران با آنها روابط دیپلماتیک ندارد، افزود: "اما آموزش تمام بازرسان با ما خواهد بود و این بخشی از سهم ما است."
وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه در پاسخ به سوالی در مورد شعارهای مطرحشده در ایران، برای نابودی اسرائیل، مدعی شد که این نظر و اظهارات لفظی گروههایی در ایران است. او در مورد شعار مرگ بر آمریکا نیز، گفت: "نشانهای وجود ندارد که تهران به دنبال نابودی واشنگتن باشد."
لو: سایر تحریمهای قوی تجاری آمریکا علیه ایران باقی میمانند
جک لو، وزیر خزانهداری، آمریکا گفت که برجام امنیت ملی این کشور و متحدین آن را تأمین میکند. وی با بیان اینکه "این تحریم ها قوی ترین روش تحریمی در دنیا را به وجود میآورد" مدعی شد که "همین تحریمها رهبران ایران را پای میز مذاکره آورد."
وزیر خزانهداری آمریکا افزود: "برای اینکه به آثار این تحریمها پی ببرید، کافی است در نظر بگیرید که امروز اقتصاد ایران بیست درصد کوچکتر از آنچیزی است که اگر ایران سیر رشد (اقتصادی) پیش از سال 2012 میلادی را ادامه میداد، به آن میرسید. این بدین معنا است که حتی اگر ایران به همان نرخ رشد اقتصادی پیش از سال 2012 بازگردد، تا سال 2020 میلادی طول میکشد تا تولید ناخالص داخلی این کشور به سطحی برسد که بدون تحریمها، پارسال میتوانست به آن برسد. تحریمهای ما از سال 2012 میلادی تاکنون فقط صد و شصت میلیارد دلار هزینه در زمینه درآمدهای نفتی برای ایران داشته است."
وی در ادامه تأکید کرد که اگرچه برخی از تحریمهای ایران باقی خواهند ماند اما برخی از مهمترین و قویترین تحریمهای آمریکا به مانند "تحریم تجاری اولیه آمریکا به قوت خود باقی خواهند ماند و تحریمهای مرتبط با حمایت از تروریسم ... و حقوق بشر به قوت خود باقی خواهند ماند."
وی گفت: "با وجود این [لغو تحریمها بر اساس برجام]، شماری از تحریمهای مهم پابرجا خواهد بود. تحریمهای تجاری اساسی ما همچنان اشخاص را در آمریکا از سرمایهگذاری در ایران، واردات و صادرات اکثر کالاها و خدمات یا معامله با اشخاص حقیقی و شرکت ها در ایران منع خواهد کرد."
لو افزود: "فرضاً بانک های ایران قادر نخواهند بود (معامله ها با) دلار آمریکا را از طریق نیویورک تسویه کنند ، در زمینه حساب کارگزاری با مؤسسات مالی آمریکا ارتباط داشته باشند یا با بانک های آمریکا به توافق مالی برسند. به بیان دیگر، ایران باز هم اجازه دسترسی به بزرگترین بازار مالی و بازرگانی دنیا را نخواهد داشت."
وزیر خزانهداری آمریکا همچنین گفت که تحریمهای سپاه پاسداران، سپاه قدس و برخی از مقامات ایرانی به قوت خود باقی خواهند ماند. "ما هیچ گونه کاهش تحریم برای اینگونه فعالیت ها در نظر نگرفته ایم و سپاه پاسداران یا هیچ یک از مقامات ارشد یا زیرمجموعه های آن را از فهرست تحریم ها خارج نخواهیم کرد. باید تأکید کنم که تحریم های ثانویه اعمال شده کنگره همچنان ضمیمه این فهرست خواهد شد تا بازدارندگی مضاعف در سطح بین المللی ایجاد کند. فرضاً هر بانک خارجی که با بانک صادرات ایران یا ماهان ایر معامله مالی کند یا زمینه چنین معامله ای را تسهیل کند، با خطر قطع دسترسی خود به نظام مالی آمریکا روبرو خواهد شد."
لو نیز به مانند کری اذعان کرد که اگر آمریکا مسیر خود را تغییر داده و خواهان اعمال تحریمهای بیشتر شوند کشورهای متحد آمریکا از این امر تبعیت نخواهند کرد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت که 50 تا 58 میلیارد دلار از داراییهای مسدود شده ایران به صورت پول است "20 میلیارد دلار از داراییهای ایران پیشتر در معاملات با چین مصرف شدهاند."
رویس: همیشه از دستاوردهای هستهای ایران غافلگیر شدهایم
اد رویس، رئیس شورای روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، در ابتدای این نشست با تکرار ادعاهای قبلی خود در نقد برنامه جامع اقدام مشترک گفت: "ما در گذشته همیشه از دستاوردهای هستهای ایران غافلگیر شدهایم. ایران تمامی توافقهای قبلی را که امضاء کرده نقض کرده است. ایران در گذشته جامعه جهانی را فریب داده. سوال این است که ایا ایران اعتماد جهانی را به دست آورده است؟"
وی در بخش دیگری از سخنانش مدعی شد: "ما در شرایطی بودیم که می توانستیم فروپاشی اقتصادی را بوجود بیاوریم اما دولت این مسیر را تغییر داد."
پس از رویس، الیوت انگل، عضو ارشد کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، با اشاره به رژیم بازرسیها و دسترسیهای پیشبینی شده در برجام از دو عضو ارشد دولت اوباما پرسید طی مدتی که بین درخواست آژانس برای دسترسی و اجازه ایران وجود دارد [حداکثر 60 روز] چگونه میتوان تضمین کرد که ایران سایتهای مورد نظر را پاکسازی نکرده و از تعهداتش تخطی نکرده است.
این نماینده دموکرات میگوید به نظر می رسد توافق هسته توافق خوبی نیست.