جمهوری خواهان آمریکا از ابعاد غیر هسته‌ای توافق ایران نگران هستند

 «ارنست مونیز» وزیر انرژی آمریکا دیروز شنبه در مصاحبه ای اختصاصی با «فرید زکریا» مجری شبکه خبری «سی. ان. ان» بار دیگر به دفاع از جزئیات توافق وین پرداخت و نظام تعریف شده برای بازرسی از مراکز هسته ای ایران را تایید کرد.

شما می دانید که نظر کنگره نسبت به توافق هسته ای ایران چگونه است. فکر می کنم سناتور«مارکو روبیو» بود که توافق را بسیار ناقص توصیف کرد. این باعث می شود که از شما بپرسم آیا می توانستید به توافقی برسید که مورد تایید جمهوری خواهان کنگره آمریکا باشد؟

من گمان می کنم که ابعاد هسته ای این توافق قویتر از حد انتظار است و واقعا برنامه هسته ای ایران را برای مدت طولانی سخت تحت فشار قرار می دهد. همانطور که در جلسه استماع شنیده اید، بسیاری از اعتراضات از این بابت است که در  تحریم های اقتصادی ایران تخفیف داده خواهد شد. آنها نگرانی هایی درباره ابعاد غیر هسته ای توافق دارند و اینکه ایران از این منابع چه استفاده ای خواهد کرد.

اصلی ترین ایرادی که از توافق هسته ای ایران گرفته می شود از این قرار است که انتظار می رفت که تعداد بیشتری از سانتریفیوژها از دور خارج شود که به زعم برخی نظیر «آلن کوپرمن» این اتفاق نیافتاد. ضمنا خواسته مهمتر آن بود که سانتریفیوژها کلا تخریب شوند که این اتفاق نیافتاد و طبق توافق سانتریفیوژهای ایران فقط از دور خارج می شوند.  بنابراین ایران ممکن است هنوزهزاران سانتریفیوژ داشته باشد و هر وقت که بخواهد می تواند به سرعت آنها را وارد دور کند. به این ترتیب سناریوی شما درباره گریز هسته ای عملا غیر منطقی است و ایران سریعتر از آنچه که شما می گویید می تواند به مواد شکاف پذیر برای ساخت بمب دست پیدا کند. به نظر شما آیا جایی برای این اعتراض وجود دارد؟

به نظر من این اعتراض وارد نیست چرا که مسئله بازسازی سانتریفیوژها و تاسیسات هسته ای ایران بخشی از محاسبات مربوط به گریز هسته ای است که دانشمندان ما آن را انجام داده اند و باید اضافه کنم که این مذاکرات مورد حمایت کامل مهندسین و دانشمندان ارشد هسته ای آمریکا قرار گرفته است.

اعتراض مهمی که بیش از همه به آن پرداخته می شود این است که ایران ۲۴ روز فرصت دارد که خود را برای بازرسی از یک سایت مشکوک آماده کند. پیش از همه می خواستم این موضوع را روشن کنید که وقتی «بن رودز» معاون مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت که بازرسین آژانس هرزمانی که بخواهند از هر مکانی بازدید می کنند، وی به ویژه به سایت های شناخته شده ایران اشاره داشت. آیا این حقیقت دارد که قابلیت دسترسی به مراکزی که به عنوان سایت های هسته ای ایران معرفی شده اند – نطنز، اراک و فوردو-  به صورت روزانه میسر است؟

این درست است. بازرسین آژانس انرژی اتمی می توانند به صورت روزانه به سایت های نام برده دسترسی داشته باشند. اما روند ۲۴ روزه ای که به آن اشاره شده در ارتباط با سایت های اعلام نشده ای است که جامعه بین المللی و آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره آنها تردید دارد.