بازندگان اصلی توافق هسته‌ای کدام اند؟/ آمادگی غرب برای گفت‌و‌گوهای تجاری با ایران/ آمریکا به دولت‌های منطقه تضمین‌های نظامی می‌دهد

احتمال تغییر چهره سیاسی خاورمیانه در پی توافق هسته ای، معرفی بازندگان اصلی توافق هسته ای ایران، آمادگی کشورهای اروپایی برای مذاکرات تجاری با ایران، انتقادها در آمریکا و رژیم اسرائیل از توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 و تلاش آمریکا برای دادن تضمین های نظامی به دولت های منطقه، از جمله مهمترین موضوعاتی است که سرخط مطالب امروز مطبوعات جهان را به خود اختصاص داده است.  

به گزارش پایداری ملی به نقل از «تابناک»، اخبار و تحلیل ها پیرامون توافق هسته ای ایران، همچنان بخش مهمی از مطالب مطبوعات و رسانه های بین المللی را از آن خود کرده است. در این زمینه، خبرگزاری «شین هوا» توافق هسته ای ایران را آغاز تغییر چهره سیاسی خاورمیانه دانسته است. این خبرگزاری می نویسد، در حالی که پس از 18 ماه مذاکره، ایران با قدرت های جهانی درباره برنامه هسته ای خود به توافق رسیده، احتمال آغاز دوره ای جدید که سبب تغییر چهره سیاسی منطقه خاورمیانه شود، وجود دارد. در این مطلب، از رژیم اسرائیل و عربستان به عنوان مخالفان توافق هسته ای ایران نام برده شده است. نخست وزیر اسرائیل این توافق هسته ای را یک اشتباه تاریخی خوانده و وعده داده اسرائیل همواره از خود دفاع خواهد کرد؛ اما دولت عربستان، رویکرد واقعی خود را نسبتاً و تلویحی ابراز کرده است.

*****

شبکه خبری «ان تی وی» آلمان نیز در گزارش خود درباره توافق هسته ای ایران، تل آویو و ریاض را بازندگان این توافق معرفی کرده است. در این گزارش به نقل از میشائیل لودرس، استاد علوم سیاسی آلمانی آمده، رژیم اسرائیل و عربستان سعودی، بازندگان توافق اتمی ایران هستند و در مقابل، ایرانی که مخالف و حریف اصلی آنان محسوب می شود، برنده بزرگ این توافق بود. پس از پایان یافتن تحریم ها، ایران به شدت به لحاظ اقتصادی توسعه خواهد یافت و از منظر سیاسی نیز وزن و جایگاه خود را ارتقا خواهد داد و این ها دسترسی ها و مزیت هایی است که اسرائیلی ها و سعودی ها سال هاست می خواستند از تحققش جلوگیری کنند. لودرس اشاره می کند که کشورهای عضو گروه 1+5 از دیدگاه عربستان و رژیم اسرائیل حمایت نکردند و در آن سهیم نشدند. این کشورها پیشنهاد مصالحه با ایران را امضا کردند و این لحظه ای تاریخی بود.

*****

خبرگزاری «آسوشیتدپرس» در یکی از مطالبی که امروز منتشر کرده، تمرکز خود را بر تعامل غرب با ایران در دوره پس از توافق معطوف کرده و می نویسد، اکنون زمان گفت و گو درباره مسائل تجاری با ایران است. این خبرگزاری می نویسد، هرچند کاهش تحریم ها علیه ایران ممکن است ماه ها زمان نیاز داشته باشد، مقامات بازرگانی و سیاسی در تلاش برای بهره برداری از بازار وسیع و پر منفعت ایران، هیچ فرصتی را از دست نمی دهند. آلمان قصد دارد روز یکشنبه هیأت بلندپایه ای تجاری را عازم ایران کند. اسپانیا نیز یک سفر برنامه ریزی شده مشابه را در دستور کار خود دارد و دیپلمات ارشد فرانسه نیز در انتظار سفر به ایران است. همچنین به تعداد خودروهای اروپایی و کالاهای لوکس در تهران افزوده خواهد شد. شرکت های هواپیمایی در دبی به سرعت در تلاش برای تأمین نیازهای روزافزون ایران هستند. 

*****

با وجود این، مخالفان توافق هسته ای در داخل و خارج از آمریکا همچنان به مخالفت های خود ادامه می دهند. پیتر روسکام، عضو مجلس نمایندگان آمریکا در مطلبی که در روزنامه «تایمز اسرائیل» منتشر کرده، توافق هسته ای ایران را اشتباه تاریخی دولت اوباما خوانده است. این عضو مجلس نمایندگان در مطلب خود ادعا کرده که تحریم ها سبب رساندن ایران به لبه پرتگاه فروپاشی اقتصادی و موجب کاهش تولید ناخالص داخلی، کاهش صادرات نفت ایران و افزایش تورم در این کشور شده بود و این موضوعات، باعث می شد ایران آماده امتیاز دادن در موضوع هسته ای باشد. با این حال، دولت اوباما تصمیم گرفت، روند مذاکره مبتنی بر حسن نیت را با ایران در پیش بگیرد. اکنون تهران از منافع ناشی از رفع تحریم ها بدون اینکه تأسیسات و سانتریفیوژهایش را برچیند، 150 میلیارد دلار به دست خواهد آورد.

*****

یائیر لاپید، از جمله رهبران احزاب مخالف دولت نتانیاهو در رژیم اسرائیل نیز ضمن موضع گیری درباره توافق هسته ای ایران، خواستار آن شده که یک کمیته تحقیق، وظیفه بررسی دلایل شکست سیاست خارجی تل آویو در این موضوع را بر عهده بگیرد. به نوشته سایت خبری «آروتز شوا»، لاپید اظهار داشته: «این یک شکست تمام عیار است و باید کمیته ای برای تحقیق درباره اینکه چگونه چنین شکستی برای راهبرد خارجی اسرائیل به وجود آمد، تشکیل شود». در مقابل، تزاچی هنگبی، رئیس کمیته امنیت و روابط خارجی پارلمان رژیم اسرائیل ضمن انتقاد از اظهارات لاپید گفته: «برخی به جای حفظ اتحاد اسرائیل در برابر عقب نشینی هایی که در برابر ایران صورت گرفته، حمله به نخست وزیر نتانیاهو را ـ که بیش از هر رهبری در جهان، سبب وضع تحریم های دشوار علیه ایران و مجبور کردن آنها به حضور در پای میز مذاکره شد ـ انتخاب کرده اند». 

*****

در نهایت، شبکه خبری «الجزیره» نیز در گزارشی ضمن پرداختن به نگرانی های برخی دولت های منطقه از توافق هسته ای ایران، از تلاش آمریکا برای دادن تضمین های بیشتر به این دولت ها خبر داده است. در این گزارش آمده، تشکیلات کاخ سفید پس از ارایه ضمانت های سیاسی درباره توافق هسته ای با ایران، این بار درصدد برآمده تا ضمانت های نظامی هم به متحدان خود در منطقه ارائه کند. اشتون کارتر وزیر دفاع آمریکا از روز یکشنبه به سرزمین های اشغالی، اردن، عربستان سعودی و عراق سفر می کند. هدف از این سفرها، کاهش هراس کشورهای منطقه، به ویژه کشورهای عرب منطقه خلیج فارس است که بیم آن دارند ایران دخالت های خود در منطقه را افزایش دهد. در این میان، کارتر تأکید کرده توافق هسته ای، تأثیری عمیق بر روابط آمریکا و متحدانش بر جای نمی گذارد.