توافق بر سر برنامه اقدام جامع مشترک میان ایران و کشورهای موسوم به پنج بعلاوه یک و اتحادیه اروپا بازتاب گسترده ای در عرصه بین الملل داشته و عمده سران کشورهای جهان از توافق هسته ای با ایران استقبال کرده اند.
به نقل از منابع مختلف خبری، در این میان استقبال کشورهای همسایه ایران
بویژه همسایگان جنوبی از این توافق، بازتاب گسترده ای به همراه داشت. دولت
های عراق، کویت، عمان، مصر، و امارات از کشورهای عربی هستند که سران آنها
توافق هسته ای را به دولتمردان جمهوری اسلامی تبریک گفته اند.
حیدر
العبادی نخست وزیر عراق با صدور بیانیه ای توافق هسته ای میان ایران و شش
قدرت جهانی را به ملت ایران تبریک گفت. وی با بیان اینکه «با اهمیت و
خوشبینی بالایی روند این پرونده را پیگیری می کردیم و آرزو می کنیم که این
توافق امنیت، رفاه و صلح و ثبات برای ایران، جهان و منطقه به ارمغان
بیاورد»، افزود: این توافق بهترین انتخاب از میان انتخاب های سخت و دشوار
برای همه بود. همسایگان ایران امیدوارند که جمهوری اسلامی در برگرداندن صلح
و ثبات به خاورمیانه نقش مثبتی ایفا کند.
شیخ صباح الاحمد
الجابرالصباح امیرکویت نیز با ارسال پیام های جداگانه ای برای آیت الله
خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی و دکتر حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی
ایران، توافق هسته ای میان ایران و 5+1 را به ایشان تبریک گفت.
امیر
کویت ابراز امیدواری کرده است که این توافق به برقراری و تقویت ثبات و
امنیت در منطقه و بکارگیری امکانات، توان و تلاش ها برای توسعه و پیشرفت
کشورهای منطقه و ملت های آن کمک کند.
در همین راستا شیخ نواف الاحمد
الصباح ولیعهد و نیز شیخ جابر مبارک الاحمد الصباح نخست وزیر کویت نیز با
ارسال پیام های جداگانه به مقام معظم رهبری و دکتر روحانی این توافق تاریخی
را به ایشان تبریک گفته و برای آنان آرزوی صحت و سلامتی کرده اند.
در
امارات متحده عربی نیز رییس این کشور همسایه جنوبی در پیامی برای دکتر حسن
روحانی دستیابی به توافق هسته ای میان ایران و شش قدرت جهانی را به رییس
جمهوری کشورمان تبریک گفت.
شیخ خلیفه بن زاید آل نهیان در این پیام ابراز امیدواری کرده است که این توافق به تقویت امنیت و ثبات منطقه خاورمیانه کمک کند.
همچنین
شیخ محمد بن راشد آل مکتوم معاون رییس کشور، نخست وزیر امارات و حاکم
امارت دبی و شیخ محد بن زاید آل نیهان ولی عهد ابوظبی و معاون فرمانده کل
نیروهای مسلح این کشور، پیام های تبریک مشابهی برای همتایان ایرانی خود
فرستادند.
در بحرین نیز دبیر کل زندانی «جمعیت الوفاق ملی اسلامی»
این کشور در صفحه شخصی و رسمی خود در توییتر یک پیام تبریک گذاشته که در آن
تأکید کرده است: گفت وگو مناسبت ترین راه برای حل مشکلات و اختلافات است.
شیخ
علی سلمان مبارز بحرینی از داخل زندان افزوده است: موفقیت مذاکرات هسته ای
ایران و قدرت های جهانی دلیلی بر آن است که هر قدر گفت وگو جدی و برابر
باشد، همه برنده خواهند بود و در مقابل زبان استکباری و ظالمانه، نتیجه ای
جز ویرانی نخواهد داشت.
از سوی دیگر ترکیه، پاکستان و افغانستان از دیگر همسایگان ایران نیز از توافق هسته ای استقبال کرده اند.
محمد
سیمسک، وزیر دارایی ترکیه، در حساب توییتری خود نوشته که این توافق خبر
بسیار خوبی برای اقتصاد ترکیه است و بی شک موجب رشد روابط دوجانبه میان
ایران و ترکیه خواهد شد.
اشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان نیز در
اطلاعیه ای ابراز اطمینان کرده که توافق هسته ای به صلح و ثبات و امنیت در
منطقه کمک خواهد کرد.
دولت پاکستان نیز از توافق هسته ای استقبال و
ابراز امیدواری کرده که این توافق به کامل شدن خط لوله گازی که این کشور را
به ایران متصل می کند، کمک کند.
دولت آمریکا سال هاست که با برنامه پاکستان برای واردات گاز طبیعی از تهران مخالفت کرده است.
کمی
آنطرف تر در دهلی نو نیز ویکاس سواراپ سخنگوی وزارت امور خارجه هند، توافق
هسته ای ایران را یک رویداد خوشایند دانست و خاطرنشان ساخت که هند همیشه
اعلام کرده بود که مسأله هسته ای ایران باید به صورت صلح آمیز و از طریق
مذاکره حل شود.
اما استقبال دبیرکل سازمان ملل متحد از توافق هسته
ای با ایران بازتاب گسترده ای در رسانه های جهان به همراه داشت؛ بان کی
مون، توافق هسته ای با ایران را رویدادی تاریخی و بااهمیت خوانده است.
دبیرکل
سازمان ملل روز سه شنبه 14 ژوئیه (23 تیر) پس از پخش اعلامیه توافق هسته
ای در نیویورک، با صدای بلند گفته که این تأییدی است بر کارآیی گفت وگو در
جهان.
بان کی مون افزود: می دانم که کار عظیمی برای توافق صورت
گرفته است؛ من عزم شرکت کنندگان در توافق و شجاعت رؤسای دولت ها و دیپلمات
ها را تحسین می کنم.
دبیرکل سازمان ملل ابراز امیدواری کرده که این توافق به صلح و امنیت در منطقه و سراسر جهان کمک کند.
اتحادیه اروپا که در حصول توافق اتمی تلاش زیادی کرده بود نیز از این توافق به گرمی استقبال کرده است.
دونالد
توسک رییس نوبتی شورای اروپا در بروکسل گفته که اگر تمام نکات این توافق
به اجرا درآید، نقطه عطفی در روابط ایران با جامعه بین المللی خواهد بود.
توسک ابراز امیدواری کرده که توافق، راه را برای همکاری تازه میان ایران و اتحادیه اروپا هموار سازد.
اما
این توافق، برای برخی نیز نه تنها خوشایند نیامده، بلکه آنان را چنان
عصبانی کرده که استیصال و درماندگی خود را به هیچ وجه نتوانستند کتمان
کنند. در همین راستا رژیم صهیونیستی و محافل کلیمی این توافق هسته ای را
تقویت جمهوری اسلامی می دانند.
نخست وزیر رژیم اشغالگر قدس در
نخستین واکنش به توافق هسته ای ایران با قدرت های ششگانه جهان موسوم به
گروه 1+5، آن را به زعم خود یک خطای تاریخی خوانده است.
بنیامین
نتانیاهو از نیت شوم خود خبر داده که از تمام امکانات برای جلوگیری از
اجرای این توافق و برنامه هسته ای ایران استفاده خواهد کرد.
وی پس از اعلام توافق با بیان اظهارات عجیبی مدعی شده که با این توافق، راه ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای هموار شده است.
به باور نتانیاهو بسیاری از محدودیت هایی که تاکنون وجود داشته، برداشته شده است.
محافل و سازمان های یهودی نیز همصدا با نخست وزیر این رژیم از توافق قدرت های بزرگ با ایران انتقاد کرده اند.
رونالد
لاودر رییس کنگره جهانی یهودیان، به این واقعیت اذعان داشته که توافق در
عمل ایران را به عنوان قدرت اتمی به رسمیت شناخته است.
وی ابراز
نگرانی کرده که امضای توافق نه تنها از رشد هسته ای جمهوری اسلامی جلوگیری
نمی کند، که در مقابل به اقتصاد ایران توان تازه ای می بخشد.
کنگره
یهودیان اروپا نیز از امضای توافق هسته ای ابراز نگرانی کرد. موشه کانتور،
رییس سازمان یادشده گفته که ایران در مذاکرات از نرمش بی اندازه قدرت های
جهانی برخوردار شد و در تمام نکات، امتیازات زیادی گرفت.
در همین
حال و در مقابل کارشکنی های صهیونیست ها، فرانک والتر اشتاین مایر وزیر
امور خارجه آلمان، بدبینی و انتقاد دولت اسرائیل را رد کرده است.
او تصریح کرده که اگر جزییات توافق اعلان شود، اطمینان دارم که اسرائیل هم با آن موافقت نشان خواهد داد.
اشتاین مایر تأکید کرده که در سایه این توافق، منطقه و سراسر جهان به ثبات و امنیت بیشتری می رسد.
وزیر امور خارجه آلمان در وین گفت: امروز روز تاریخی خوبی برای همه کسانی است که آرزو دارند کشمکش ها با گفت وگو حل شود.
او افزود: توافق هسته ای با ایران می تواند علامتی مثبت برای خاورمیانه باشد.
وزیر
امور خارجه آلمان ابراز امیدواری کرده که شاید توافق هسته ای بتواند فصلی
تازه در خاورمیانه باز کند و به فضای پرآشوب این منطقه، بارقه امید بدمد.
اشتاین
مایر تأکید کرده که با این توافق دچار توهم نمی شود و می داند نیروهایی در
هر دو طرف سعی می کنند از اجرای کامل آن جلوگیری کنند.
او در عین حال ابراز امیدواری کرده که شاید این توافق، نخستین گام بزرگ در رسیدن به خاورمیانه ای باثبات باشد.
آنگلا
مرکل صدر اعظم آلمان نیز در همین راستا از توافق هسته ای با ایران به
عنوان یک موفقیت مهم استقبال کرده و از تمام طرف ها خواست که هرچه سریع تر
مفاد این توافق را به اجرا بگذارند.
در همین ارتباط در آلمان اعلام شد که زیگمار گابریل، وزیر اقتصاد آلمان، بزودی عازم ایران می شود.
خبرگزاری آلمان خبر داده که گابریل از روز یکشنبه تا سه شنبه 19 تا 21 ژوئیه (28 تا 30 تیر) در تهران و اصفهان خواهد بود.
رییس
حزب سوسیال دموکرات و معاون صدراعظم آلمان، به موازات گفت وگو با مقامات
ارشد ایرانی، در صدد تحکیم مناسبات تجاری و اقتصادی دو کشور است.
او از یک هیأت بلندپایه اقتصادی در آلمان دعوت کرده در سفر ایران همراهش باشند.
بیشتر احزاب و گروه های سیاسی آلمان توافق حاصله در وین را نموداری از پیروزی دیپلماسی دانسته و از آن استقبال کرده اند.
مسؤولان
دو حزب سبزها و چپ های آلمان از تدبیر باراک اوباما و حسن روحانی، رؤسای
جمهوری آمریکا و ایران، در جهت حل مناقشه هسته ای از راه گفت وگو ستایش
کردند؛ آنها ابراز امیدواری کرده اند که این توافق بتواند گامی در
برگرداندن آرامش به خاورمیانه باشد.
در همین حال، مرکز کلیسای کاتولیک جهان از توافق اتمی میان ایران و قدرت های بزرگ استقبال کرد و آن را بسیار مثبت خواند.
فدریکو
لومباردی سخنگوی واتیکان گفته که پیشوای مسیحیان کاتولیک همیشه بر راه حل
صلح آمیز برای مناقشه هسته ای ایران تأکید داشته و اکنون از به نتیجه رسیدن
مذاکرات بسیار خرسند است.
در همسایگی واتیکان، نخست وزیر ایتالیا
نیز به دنبال توافق هسته ای در وین، با انتشار یاداشتی ضمن ابراز خرسندی،
این توافق را امید جدیدی برای صلح منطقه ای خواند.
«متئو رنتزی» گفت: ایتالیا با تعهدی فعالانه و با هر ابزاری از این روند با هدف رسیدن به یک خاورمیانه باثبات، پشتیبانی می کند.
در این سوی اروپا، ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه نیز گفته که با حصول توافق، جهان نفس راحتی می کشد.
به
گفته او، روسیه با تمام قوا تلاش می کند که مواد این توافق به اجرا گذاشته
شود و امیدوار است که تمام طرفها به تعهدات خود عمل کنند.
پوتین
اضافه کرده که اکنون ایران می تواند زیر نظارت بین المللی و با حذف گام به
گام تحریم ها، به برنامه هسته ای خود در جهت صلح آمیز ادامه دهد.
در
همین پیوند، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه هم گفته که توافق و
برداشته شدن تحریم های اقتصادی، راه همکاری نظامی ایران و روسیه را هموار
می کند.
او افزوده که امیدوار است با حصول توافق، آمریکا در برنامه خود برای استقرار سیستم پدافندی در شرق اروپا تجدیدنظر کند.
اما
در انگلیس دیوید کامرون، نخست وزیر این کشور در لندن توافق هسته ای را به
مثابه گامی تاریخی ستود و اجرای سریع و کامل آن را خواستار شده است.
فیلیپ هموند، وزیر امور خارجه انگلیس نیز گفت: امیدواریم با این توافق، روابط ایران با همسایگان و جامعه جهانی بهبود یابد.
او تصریح کرده که از ایران انتظار داریم نقشی شفاف و سازنده در منطقه به عهده گیرد؛ به ویژه در مبارزه با گروههای مسلح و تکفیری.
بشار
اسد رییس جمهوری سوریه نیز در نامه هایی به رهبر و رییس جمهوری ایران،
توافق هسته ای را پیروزی بزرگ برای دیپلماسی ایران دانسته و آن را نقطه
عطفی در تاریخ ایران، منطقه و جهان خوانده است.
او ابراز امیدواری کرده که ایران به حمایت خود از مبارزات حق طلبانه خلق های منطقه ادامه دهد.
در
ایالات متحده آمریکا نیز انتشار خبر این توافق بازتاب های گسترده ای به
همراه داشت. از جمله هیلاری کلیتنون وزیر خارجه سابق اوباما و نامزد ریاست
جمهوری آینده آمریکا حصول توافق هسته ای میان ایران وکشور های 5+1 را لحظه
ای بسیار بااهمیت و گامی مهم در جهت رفع نگرانی ها در مورد برنامه هسته ای
ایران خواند.
همچنین باب منندز سناتور آمریکایی مخالف توافق، با
انتشار بیانیه ای ضمن اشاره به موفقیت های تیم هسته ای ایران، از توافقنامه
روز سه شنبه به عنوان دروازه ای بسوی مشروع ساختن ایران به عنوان کشوری
هسته ای یاد کرد و افزود: خط قرمز های ما در پی این توافق به چراغ سبز برای
ایران تبدیل شده است.
توماس پیکرینگ سفیر سابق آمریکا در سازمان
ملل متحد نیز توافق هسته ای میان ایران و گروه 5+1 را توافقی خوب خواند و
گفت: گرچه برخی قانونگذاران آمریکایی از هم اکنون نسبت به آن واکنش نشان
داده اند اما باید امیدوار بود که حتی در کنگره هم افراد منطقی وجود دارند
تا با خواندن متن توافقنامه موضع خود را تغییر دهند.
حتی رونالد
ترامپ، نامزد انتخاباتی حزب جمهوری خواه در انتخابات آتی ریاست جمهوری این
کشور که ازجمله مخالفان این مذاکرات به شمار می رفت، با اذعان به این
واقعیت که ایرانی ها مذاکره کنندگان عالی هستند، از آنچه که ناتوانی دستگاه
دیپلماسی آمریکا در دستیابی به برخی خواسته های خود برشمرد، انتقاد کرد.
آلن
ایر، سخنگوی فارسی زبان وزارت خارجه ایالات متحده نیز توافق حاصله میان
ایران و شش قدرت جهانی را «مرضی الطرفین» خواند و گفت: این توافق برای
آمریکا، ایران، منطقه و برای کل دنیا خوب است.