آیا سونامی معضلات اجتماعی در راه است؟

"کارتن خوابی" واژه‌ای است که اگر اندکی اهل دنبال‌کردن اخبار باشید، از آن زیاد شنیده‌اید. ممکن است نخستین تصویری که ازیک کارتن‌خواب به ذهن هریک از ما متبادر شود مردی بی‌خانمان و معتاد باشد اما کارتن‌خوابی در کشور ما دیگر تنها مردان را دربرنمی‌گیرد. شاید چند ایستگاه پایین‌تر از محل زندگیتان، هنگامی‌که شب آرامی را می‌گذرانید، زنانی با هزاران ترس و دلهره با سقف نامطمئن مقوایی شب را به صبح می‌رسانند. برخی از آن‌ها حتا برای این‌که به قول خودشان "خفتشان" نکنند تا بامداد راه می‌روند و برای این بیدارماندن‌های شبانه هزینه‌ی زیادی می‌پردازند....کشیدن شیشه!

بسیاری از همین زنان در همین خیابان‌ها و زیر همین سقف مقوایی زیبایی،  امید و زندگیشان تباه می‌شود، زندگی‌یی که شاید برای به این‌جا رسیدنش، دولت چندان هم بی‌تقصیر نباشد.

زهره طبیب‌زاده نوری، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی عنوان کرده است که شهرداری و بهزیستی مسئول رسیدگی به وضعیت زنان آسیب دیده در تهران هستند اما تقریبا بیش‌تر دستگاه‌های متولی از رسیدگی به وضعیت آن‌ها سرباز می‌زنند و در این شرایط معاونت امور زنان و خانواده  در حوزه‌ی بین دستگاهی وظیفه‌ی رسیدگی به وضعیت زنان و خانواده و مشکلات موجود را برعهده دارد.

آسیب شناسی اجتماعی زنان همواره یکی از معضلات اصلی  درکشور ما بوده است. از گذشته تاکنون از اعتیاد گرفته تا زندگی در خانه‌های مجردی و روسپی‌گری، همیشه پشت غبار مصلحت اندیشی پنهان شده است  و به همین سبب آمار درست و واقعی از آن‌ها و البته میانگین سنی این‌گونه زنان در دست نیست. اما همه می‌دانیم که  زنان کارتن‌خواب این روزها در کشور ما کم نیستند و شوربختانه هرروز هم بر شمار آن‌ها افزوده می‌شود.

براساس گفته‌ی رضا جهانگیری فرد، معاون خدمات اجتماعی سازمان رفاه و مشارکت‌های اجتماعی، میانگین سنی زنان کارتن‌خواب در تهران کاهش داشته است که وی اعتیاد را دلیل اصلی بی‌خانمانی  این‌گونه زنان می‌داند.

اما فاطمه دانشور یکی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران، مسائل اقتصادی را مهم‌ترین دلیل رشد آسیب‌های اجتماعی، از جمله کارتن‌خوابی می‌داند. وی اعلام کرد براساس آخرین آماری که از سال۹۳، به دست او رسیده، ۲۰ هزار کارتن‌خواب در شهر تهران وجود دارند که نسبت به سال گذشته که ۱۵ هزار نفر بوده، یک سوم رشد و نسبت به سال ۹۱ که ۱۲ هزار نفر بوده، دو سوم رشد داشته است. دانشور گفت : "متاسفانه در این بین بروز پدیده زنان کارتن خواب رشد سریعتری دارد به طوری که در جمعیت ۱۲ هزار نفری، ۳ هزار زن و در جمعیت ۲۰ هزار نفری ۵ هزار زن کارتن خواب داریم. برخی از این زنان حتی حاضرند برای 5 هزار تومان تن‌فروشی کنند تا پول موادی که مصرف می‌کنند  به دست بیاورند".

تاکنون آمارهای متفاوتی از زنان کارتن‌خواب اعلام شده است. زمستان گذشته در جریان بازدید معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهوری از یک مرکز نگهداری زنان کارتن‌خواب، اعلام شد که تهران، ۵۰۰ زن کارتن‌خواب دارد که تعداد آنان "به صورت تصاعدی" افزایش پیدا می‌کند. پیش از این و از سوی یک عضو شورای شهر تهران، تعداد زنان کارتن‌خواب پایتخت، ۳ هزار نفر اعلام شده بود.

مصطفی اقلیما رییس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران در این زمینه نیز می‌گوید : اگر  می‌خواهید که مشکل کارتن خوابی که هر سال مطرح می‌شود و به جایی نمی‌رسد حل شود باید برای این‌ها شرایطی فراهم کنیم که خودشان محلی برای زندگی داشته باشند. باید بیکاری و فقر و تورم در جامعه را حل کنیم که به تعداد کارتن‌خواب‌ها اضافه نشود. مهم‌ترین مساله اضافه شدن کارتن‌خواب‌هاست.

کارتن‌خوابی چه به شکل مردانه و چه زنانه معضلی است که با خود مشکلات بسیاری به همراه دارد اما این مشکلات در شکل زنانه‌اش چنان فجایعی به‌وجود می‌آورد که از میان آن‌ها وجود بچه‌های بی‌هویت می‌تواند  بزرگ‌ترین و دلخراش‌ترینش باشد.