«یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مصاحبه با شبکه «سی بی اس» علیرغم ابراز خوشبینی درباره پیشرفتهای کنونی در مذاکرات هستهای ایران و ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) تأکید کرد که ایران هنوز به نگرانیهای پیشین آژانس درباره ابعاد احتمالی نظامی برنامه هستهای خود در گذشته پاسخ نداده است.
وی ادامه داد علیرغم آنکه طرفین مذاکره در آگوست ۲۰۱۳ به توافق رسیدند تا در زمینه این موضوعات شفافسازی کنند، «پیشرفتها در این زمینه از آن زمان تاکنون محدود شده است».
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی ابراز امیدواری کرد که با توافق جامع هستهای که هماکنون تحت بحث قرار دارد «ما بتوانیم شفافسازی در این زمینه را تسریع بخشیم. یکی از مشکلات یا دلایلی که ما نمیتوانیم اطمینان دهیم که همهچیز اهداف صلحآمیز دارد، این است که ما نمیتوانیم یک ابزار راستیآزمایی قدرتمند را اجرایی کنیم. اجرای پروتکل الحاقی برای اطمینان حاصل کردن از فعالیتهای هسته ای ایران، ضروری است.
آمانو ادامه داد، بیانیه «مؤلفهها» (تفاهم لوزان) تأکید دارد که «ایران با اجرای پروتکل الحاقی آژانس بینالمللی انرژی اتمی که شامل تأسیسات اعلام شده و اعلام نشده میشود، موافقت کرده است.»
آمانو درباره احتمال عدم همکاری ایران درباره ابعاد احتمالی نظامی برنامه هستهای اش در گذشته گفت: نادیده گرفتن این موضوع یک گزینه نیست. آنها میدانند که من این موضوع را نادیده نمیگیرم. ما امیدواریم که ایران تا جای ممکن شفافسازی کند و ما به تلاشهای خود ادامه میدهیم.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت که آژانس بین ۴ تا ۱۰ بازرس دارد و بعد از نهایی شدن توافق در ایران مستقر خواهند شد.
آمانو ادامه داد که یکی از دشوارترین موضوعات، تأسیسات پارچین است و گفت: ما درخواست دسترسی به پارچین را مطرح کردیم زیرا بخشی از ابعاد احتمالی نظامی است. ما شروع به درخواست درباره دسترسی به پارچین کردیم اما تاکنون ایران اجازه دسترسی نداده است. ما از طریق نظارت از راه دور یعنی نظارت از طریق ماهواره، فعالیتهای زیادی را مشاهده کردیم و نگرانیم که قابلیت راستیآزمایی ما تحت تأثیر منفی این اقدامات قرار گیرد. ما میخواهیم به این سایت برویم و و میخواهیم آن را بازدید کنیم.
هیأتهای دیپلماتیک ایران و کشورهای موسوم به گروه 1+5 پنجشنبه (13 فروردین ماه) اعلام کردند به تفاهمی بر سر چارچوب توافق نهایی رسیدهاند که قرار است زیربنای ادامه رایزنیها تا ضربالاجل خودخوانده 30 ژوئن (9 تیرماه) باشد.