جدال آیپک با نومحافظه‌کاران بر سر ایران

اختلافات بر سر لایحه مصالحه آمیز کورکر - کاردین که به کنگره اجازه رای گیری در مورد توافق ایران را می دهد و هفته گذشته به اتفاق آراء در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا به تصویب رسید، افزایش یافته است. در این لایحه که توسط باب کورکر (جمهوری خواه - تنسی) و بن کاردین (دموکرات - مریلند) طراحی شد، در مقایسه با لایحه پیشنهادی کورکر مواضع نرم تری اتخاذ شده است. با توجه به حمایت دموکرات ها از این لایحه، کاخ سفید احتمالا با تصویب آن کنار خواهد آمد و از اعتراض بیشتر و تهدید به وتوی لایحه خودداری خواهد کرد.

با این حال، به نظر می رسد مخالفان جمهوری خواه ایران در کنگره به دنبال اعمال اصلاحاتی بر این لایحه هستند که به طور قطع بار دیگر آن را با تهدید وتو مواجه خواهد ساخت. سناتور تام کاتن (جمهوری خواه - آرکانزاس) که به یکی از چهره های مخالف ایران تبدیل شده است، در این روند پیشرو بود. کاتن وعده داد چندین اصلاحیه برای این لایحه معرفی می کند که تایید هرگونه توافقنامه هسته ای ایران را از سوی کنگره عملا غیرممکن خواهد ساخت. چند سناتور جمهوری خواه دیگر نیز وعده های مشابهی داده اند.

اما مسئله جالب توجه این است که آیپک از مصالحه پیشنهادی کورکر - کاردین حمایت می کند. گروه لابی اسرائیل در آمریکا احتمالا این لایحه را اولین قدم برای فروپاشی توافقی می داند که از ابتدا با آن مخالف بوده است. با توجه به این مسئله، منطق پشت حمایت آیپک از لایحه کورکر - کاردین احتمالا این است که از این لایحه به عنوان پیش زمینه استفاده و سپس برای جلب حمایت دموکرات ها از موضع مخالف دیپلماسی اسرائیل تلاش کند و بدین ترتیب کنگره را به رای دادن علیه توافقنامه نهایی وادار کنند.

بلومبرگ ویو نیز مطلبی را تحت عنوان «آیپک در مقابل جمهوری خواهان طرفدار اسرائیل» منتشر کرد، اما شاید استفاده از عنوان «آیپک در مقابل نومحافظه کاران» برای مجادله های کنونی مناسب تر باشد و نباید فراموش کرد که ایدئولوژی های شکست خورده نومحافظه کاران عامل اصلی همه این تلاش ها بودند.

کاتن توسط بیل کریستول تحلیلگر سیاسی نومحافظه کار آموزش دیده و اکنون کریستول از لایحه کورکر - کاردین انتقاد کرده است. کریستول این لایحه مصالحه آمیز را «در بدترین شرایط گمراه کننده و در بهترین شرایط بی خطر» توصیف و از کورکر و از «گروه لابی طرفدار اسرائیل- آیپک» در پی حمایت از این لایحه انتقاد کرد.

کریستول به عنوان شیوه ای برای جلوگیری از درگیری، «کاشتن دندان در لثه های لایحه» را خواستار شد و گفت: «شاید بدین ترتیب بتوان احتمال وقوع جنگ های آتی را در خاورمیانه کاهش داد.» کریستول خود پیشتر آغاز جنگ علیه ایران را خواستار شده بود! کاتن نیز به نوبه خود با هر گونه توافق قابل دستیابی با ایران خالصانه مخالفت کرد و گفت به دنبال یک «توافق بهتر» با ایران نیست. گرینه جایگزین وی نیز برای توافق، جنگ با ایران بود که آن را از جنگ با عراق ساده تر می دید.

اما علت مخالفت نومحافظه کاران با لایحه مصالحه آمیز کورکر - کاردین، مصالحه آمیز بودن آن نیست، بلکه این مخالفت به طرف مصالحه که دموکرات ها هستند، مربوط می شود. می توان گفت نومحافظه کاران سال هاست که دریافته اند دموکرات ها و به ویژه دموکرات های لیبرال در زمینه سیاست خارجی پر سر و صدا تر از آن عمل می کنند که بخواهند متحدان خوبی باشند. بسیاری از آنها به این دلیل از دموکرات ها انتقاد می کنند که برای جنگ های خارجی به اندازه کافی هیجان زده نمی شوند.

بدین ترتیب، نومحافظه کاران و نزدیکترین متحد آنها یعنی تی پارتی که راست افراطی و طرفدار اسرائیل هستند، با هر عقیده و اقدام دموکرات ها مخالفت می کنند. این تمایل به مخالفت در تی پارتی و نو محافظه کاران تا اندازه ای پیش می رود که حتی جمهوری خواهان میانه رو و آیپک نیز از در امان نیستند. نومحافظه کاران می خواهند آیپک را با همه ثروت و قدمت آن، به سمت جمهوری خواهان بکشند.

به نظر می رسد آیپک از این روند ترسیده است و جای تعجب هم ندارد: این روند به ضرر آنها خواهد بود. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل با مداخله ناگهانی و بی مورد خود در مناظرات آمریکایی ها بر سر ایران، دموکرات ها را به دشمن خود تبدیل کرد.

در مورد مسئله هسته ای ایران، هر گونه تلاش از سوی نومحافظه کاران و آیپک برای فروپاشیدن مذاکرات، احتمالا به ضرر آنها خواهد بود. اگر هر یک از اصلاحات آسیب رسان به مذاکرات به لایحه کورکر - کاردین اضافه شود، حتی دموکرات های مخالف ایران نیز ابراز ناراحتی و شرایطی را فراهم می کنند که تهدید وتوی رئیس جمهور عملی باشد.

لازم به ذکر است که دلایلی که «حمایت و طرفداری از اسرائیل» خوانده می شوند، بر هم زدن توافق با ایران به بهانه حمایت از اسرائیل، بخشی از دکترین نومحافظه کاران است که تنها جمهوری خواهان به آن توجه می کنند. کریستول و همکارانش به دنبال پیروزی در جنگ هستند و در مورد ایران، این پیروزی به معنای آغاز جنگی واقعی علیه ایران خواهد بود.