وب پنهان حدود ۵۰۰ برابر بزرگ‌تر از محتوای ظاهری اینترنت است؛ فضایی که محققان و حتی خلاف‌کاران دنیا برای تبادل اطلاعات ویژه خود از آن استفاده می‌کنند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پایداری ملی، وب پنهان، وب عمیق و بسیاری از نام‌های دیگر به بخشی از اینترنت اطلاق می‌شود که از جانب سایت‌های جستجوگر و بسیاری از کاربران مخفی می‌مانند.
تقریباً هم‌زمان با پیدایش اینترنت این بخش پنهان از آن هم وجود داشته است اما در سال‌های اخیر به دلیل فعالیت‌های تبهکارانه گسترده در این بخش از اینترنت نام آن بر سر زبان‌ها افتاده است.
اینترنت به دو بخش ظاهری و پنهان تقسیم می‌شود و تمام آن چیزی که ما به عنوان اینترنت می‌شناسیم بخش ظاهری آن است اما در پس این ظاهر جذاب، اقیانوسی از داده‌های مخفی قرار دارد که عموم مردم از آن خبر ندارند.
جستجو در سایت‌های متداول این کار مانند گوگل و بینگ مثل این است که توری را به قصد صید به اقیانوس بیندازیم شاید صید خوبی انجام دهیم ولی بخش اعظم اقیانوس از دسترس ما برای صید خارج می‌شود. بیشتر اطلاعات و داده‌های اینترنت چنان در عمق قرار دارند که سایت‌های جستجوگر از پیدا کردن آنها عاجز هستند.
تخمین یا اندازه‌گیری حجم وب پنهان غیرممکن است؛ به این دلیل که بیشتر اطلاعات در این بخش از وب، قفل یا رمزگذاری شده‌اند.
بر اساس مطالعات گسترده محققان در سال ۲۰۰۷ حجم اطلاعات وب پنهان حدود ۷/۵ پتابایت است (هر پتابایت برابر با ۱۰۲۴ ترابایت است) تخمین زده شده است و اخیراً موسسه Bright Planet اعلام کرده که وب پنهان حدود ۵۰۰ برابر بزرگ‌تر از محتوای ظاهری اینترنت است.
وقتی که بدانید گوگل می‌تواند به تنهایی حدود هشت میلیارد صفحه وب راجستجو کند، آن‌موقع شاید ابعاد غول‌آسای وب پنهان را راحت‌تر درک کنید.
در وب پنهان برای اینکه سایت‌ها مخفی بمانند از روش‌های زیادی استفاده می‌شود. صفحه وب پویا، صفحه وبی است که شکل آن ثابت اما محتوای آن متغیر باشد و بتوان آن را با توجه به معیارهای جست‌وجوی کاربر تغییر داد.
این‌گونه صفحه‌ها از پیش وجود ندارند و به‌هنگام درخواست کاربر روی سرور ساخته می‌شوند و به سمت کاربر فرستاده می‌شوند. درواقع با توجه به درخواست کاربر، داده‌ها روی سرور ترجمه می‌شوند و برای کاربر فرستاده می‌شوند.
در وب پنهان سایت‌ها هیچ لینکی به سایت‌های دیگر ندارد و این کار در مخفی نگه داشتن آنها مؤثر است. سایت‌هایی نیز هستند که فقط با داشتن نام کاربری و رمز عبور می‌توان به آنها وارد شد.
نرم افزارهای مخصوصی نیز برای ورود به دنیای وب پنهان وجود دارد. با این برنامه‌ها، آی پی کامپیوتر از چندین سرور در جهان عبور داده می‌شود تا هویت فرد استفاده کننده مخفی بماند. به همین دلیل با اجرای این برنامه می‌توان از سایت‌های وب پنهان بازدید کرد.
مهمترین جنبه وب پنهان خریدهایی است که در آن انجام می‌شود. در نگاه اول، خرید در وب پنهان مانند سایت‌های خرید محبوب و متداولی مانند eBay است با همان قالب و روش خرید و دیگر مسائل ولی فقط یک تفاوت کوچک با eBay دارد.
سایت‌های خرید در وب پنهان فقط مخصوص کالاهای غیرقانونی هستند؛ از پاسپورت جعلی گرفته تا بهترین اسلحه‌ها. سایت silk road یکی از معروف‌ترین سایت‌های وب پنهان محسوب می‌شود؛ سایتی کاملا مشابه با eBay که البته این سایت مدتی پیش توسط FBI مسدود شد ولی صدها سایت مانند آن وجود دارند. از طریق این سایت در آمریکا هرگونه ماده مخدری خرید و فروش می‌شد.
این سایت مانند eBay فقط به عنوان واسطه‌ای بین فروشندگان و خریداران عمل می‌کرد و از هر خرید درصد کوچکی را می‌گرفت. بعد از خرید هم خریداران می‌توانستند زیر لینک فروشنده نظر خود را بگذارند. صاحب این سایت توانست فقط با گرفتن درصدی از هر معامله ۸۰ میلیون دلار درآمد داشته باشد تا اینکه سال پیش از طریق وب پنهان به حساب یک آدم‌کشی حرفه‌ای پولی را برای کشتن دو نفر واریز کرد اما این آدم‌کش حرفه‌ای مامور FBI بود و همین باعث دستگیری صاحب این سایت شد.
در بعضی از سایت‌ها نحوه ساخت مواد منفجره را آموزش می‌دهند و در بعضی دیگر گروه‌های تروریستی قرارهای خود را هماهنگ می‌کنند. در سایتی دیگر می‌توان با پرداخت ۶۰۰۰ یورو پاسپورت انگلیسی خرید.
وب پنهان باعث شده گروه‌های تروریستی در سراسر جهان به‌راحتی و بدون نظارت دولت‌ها با هم در ارتباط باشند البته همیشه خلاف‌کارها به سراغ وب پنهان نمی‌روند و بعضی محققان هم از این سرزمین مخفی استفاده می‌کنند. شاید این سؤال پیش بیاید که چه نیازی به این همه دردسر است وقتی که می‌توان هر اطلاعاتی را با استفاده از سرچ در گوگل به دست آورد اما همیشه کار به همین راحتی نیست. به‌خصوص وقتی دنبال اطلاعاتی باشید که به این راحتی‌ها به دست نیاید.
تمام اینترنت را مثل یک کتابخانه بزرگ در نظر بگیرید اگر در پی اطلاعات پیچیده‌ای باشید آن را در همان اول کتابخانه و روی برگ کوچکی پیدا نخواهید کرد بلکه باید میان انبوهی کتاب به جستجوی آن اطلاعات بروید. در واقع سایتی مانند گوگل همچون یک راهنمای خوب کتابخانه بسیار مفید است اما بخشی از کتابخانه وجود دارد که پر از کتاب‌های ممنوعه است. کتاب‌هایی که فقط راهنمایی مخفی در کتابخانه می‌تواند شما را بین آنها راهنمایی کند. کتاب‌هایی که پاسخ بسیاری از پرسش‌ها در آن قرار دارد.
در واقع بعضی محققان و دانشمندان نیز برای یافتن داده‌های موردنظر خود از وب پنهان استفاده می‌کنند؛ داده‌هایی که به راحتی در دسترس نیستند البته در حال حاضر بیشترین استفاده‌ای که از دنیای وب پنهان می‌شود همان کارهای زیرزمینی و خلاف‌کاری است.