مأموریت فرانسه برای خدمت به اسراییل

«لوران فابیوس»، وزیر خارجه فرانسه روز جمعه همتایان آمریکایی، آلمانی و انگلیسی خود را به همراه فدریکا موگرینی، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به پاریس دعوت کرد تا درباره مذاکرات هسته‌ای با ایران و محتوای توافق  احتمالی با کشورمان به رایزنی بپردازند. این مذاکرات در غیاب وزیران خارجه روسیه و چین برگزار شد.

در همین حال فابیوس پیش از این نشست در گفت‌وگو با رسانه‌ها اظهار داشته بود که برای دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران، کارهای بسیاری باید انجام شود و شرایط هنوز مهیا نیست. ما از دستیابی به یک توافق محکم و قوی طرفداری می‌کنیم، اما در حال حاضر مشکلاتی وجود دارد.

به گفته وی، اگرچه تاکنون پیشرفتهایی در مذاکرات به وجود آمده است، اما درباره ابعاد تعهداتی که ایران می‌پذیرد، مدت زمان آن و چگونگی نظارت بر اجرای آن هنوز مشکلاتی وجود دارد و کار بیشتری باید انجام شود. وزیر خارجه فرانسه می‌گوید که تعهدات پیشنهاد شده از سوی ایران، کافی نیستند.

این در حالی است که به نظر می‌رسد مذاکرات هسته‌ای در مونتروی سوئیس بیش از هر زمان دیگری ایران و گروه 1+5 را به یک توافق سیاسی که مقدمه تدوین توافق جامع هسته‌ای است، نزدیک کرده است. مونتروی سوئیس پس از هفته‌ها مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا، شاهد نشست گروه 1+5 در سطح معاونان بود.

از سوی دیگر همراهی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و وزیر انرژی آمریکا در دو دور اخیر مذاکرات برای حل بن بستها و اختلافات فنی، دو نشانه‌ای هستند که مذاکرات هسته‌ای حداقل چند گام به جلو حرکت کرده است و به گفته عباس عراقچی، بحثهای جدی در مورد سازوکار لغو تحریمها ادامه دارد.

 فرانسه در صدد مقابله با توافق

در چنین شرایطی، مانع تراشی لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه در مورد محتوای توافق احتمالی با ایران و دعوت او از سه وزیر خارجه دیگر برای مذاکره بیانگر آن است که فرانسه یک بار دیگر در صدد مانع تراشی در مقابل توافق در دسترس و بر هم زدن آن مانند سال گذشته است.

آبان ماه سال پیش نیز در حالی که تدوین پیش نویس یک توافق هسته‌ای با ایران در ژنو تقریباً نهایی شده و در آستانه امضا قرار‌داشت، این وزیر خارجه فرانسه بود که با علامت اسراییل، میز مذاکرات را ترک کرد و مانع از حصول توافق شد. اینک نیز بویژه پس از سخنرانی نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در کنگره آمریکا و بی اعتنایی دولت اوباما به مخالفتهای این رژیم با یک توافق هسته‌ای با ایران، یک بار دیگر فرانسه در نقش پیشین خود برای جلوگیری از توافق با ایران ظاهر می‌شود.

ظاهراً نتانیاهو نیز ریسک نکرده و همه چیز را به ظرفیت کنگره آمریکا و مخالفان توافق هسته‌ای با ایران در واشنگتن واگذار نکرده تا بعد از امضای توافق شاید مانع از اجرای آن شوند و آلترناتیوی به اسم فرانسه را در افول روابطش با رئیس جمهور آمریکا در گروه 1+5 تدارک دیده است.

اما فابیوس در شرایط موجود از چه ظرفیتی برای تغییر نظر گروه 1+5 بویژه وزیر خارجه آمریکا برخوردار است و بر هم زدن فضای موجود به چه قیمتی برای این کشور و دوستانش در گروه 1+5 تمام خواهد شد؟

 تروئیکا در حاشیه

«احمد بخشایش اردستانی» معتقد است: این مخالف خوانی مأموریتی است که نتانیاهو بر عهده فرانسه گذاشته است، زیرا وی در نمایش واشنگتن و سخنرانی در کنگره آمریکا ناکام بود و نتوانست بر افکار عمومی دنیا و گروه‌های داخلی آمریکا و به اکثریت رساندن مخالفان با توافق هسته‌ای اثر بگذارد.

این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس می‌افزاید: به نظر می‌رسد توافق بر سر مسایل فنی به نهایت خودش رسیده و آنچه باقی مانده، توافق سیاسی است و فرانسه در این شرایط می‌خواهد با تهدید به برهم زدن توافق، حداکثر امتیاز‌گیری از ایران را داشته باشد و یا توافق را به تأخیر بیندازد.

وی درباره ظرفیت فرانسه می‌افزاید: با این حال به نظر نمی رسد که آمریکا یک بار دیگر زیر بار چنین چیزی برود، زیرا آنها بیش از یک سال است که برای این توافق تلاش کرده‌اند، ضمن اینکه مذاکرات در ماه‌های اخیر بیشتر بین ایران و آمریکا بوده و واشنگتن خیلی اروپایی‌ها را در این مسیر مداخله نداده و به حاشیه رانده است و فرانسه هم به تنهایی ظرفیت برهم زدن توافق را ندارد.

وی تصریح می‌کند: آمریکایی‌ها حداکثر فشار را وارد کرده‌اند و می‌دانند که نتیجه‌ای ندارد و ممکن است حتی برعکس نتیجه دهد، بنابراین نخواهند گذاشت فرانسه و اسراییل بازی را خراب کنند.

 اروپا نگران نظم آینده

دکتر «حسن لاسجردی» هم دیدگاه مشابهی در این زمینه دارد و تأکید می‌کند که کشورهای اروپایی تلاش می‌کنند نقش خودشان را در گروه 1+5 حفظ کنند و بگویند که تأثیر گذاری دارند، اما مذاکرات در یک سال گذشته نشان می‌دهد که کشورهای اروپایی در عمل به حاشیه رانده شده‌اند، بنابراین برای آنکه در آستانه یک توافق بگویند، آنها هم جایگاهی دارند؛ یا بازی را به هم می‌زنند و یا  حرفی را بیان می‌کنند که در مجموع در مسیر ایجاد مانع برای توافق ببین ایران و آمریکاست.

این تحلیلگر مسایل سیاسی می‌گوید: آنچه در پاریس رخ داد، البته تفاوتهایی هم با رفتار سال گذشته فرانسه داشت، زیرا مذاکرات روند مثبتی را طی می‌کند، بنابراین به نظر می‌رسد اروپایی‌ها نگران نقش آفرینی خود در آینده توافق هسته‌ای با ایران هستند، زیرا در صورت توافق با ایران،  فضا و نظم جدیدی از مناسبات بین‌الملل را شاهد خواهیم بود.

به گفته وی، اروپا به دلیل تجربه بحران اقتصادی و مشکلات ناشی از آن نگاه ویژه‌ای به توافق با ایران و فرصت روابط با کشورمان را دارند، بنابراین با شوک دادن به مذاکرات می‌خواهند قدرت و                نقش آفرینی خودشان را در تقسیم فرصتها و موقعیتها به ایران و آمریکا نشان دهند. وی می‌گوید: آنها شاید مذاکرات را از لحاظ روانی دچار شوک کنند، اما بعید است که بتوانند زیر میز بزنند و مذاکرات را متوقف کنند.