زائری گفت: یکی از مشکلات اصلی ما، مسئولین فرهنگی هستند. مسئول فرهنگی که صبح تا شب در اتاق خودش هست و بولتن میخواند و هیچ ارتباطی با جامعه ندارد، چگونه میخواهد مشکلات فرهنگی را برطرف کند؟ متأسفانه مسئولی که نه نشریه منتشر کرده است، نه فیلم ساخته و نه هیچ کار فرهنگی دیگری انجام داده و خودش میگوید تمام هفته از اتاقش بیرون نمیرود، سرنوشت جامعه را در دست گرفته است.
حجتالاسلام و المسلمین
محمدرضا زائری، استاد حوزه و دانشگاه در برنامه «دیروز، امروز، فردا» با
تأکید بر اینکه این نوع دغدغهها، خیلی کم نیازهای بهروز ما را برطرف
میکند، گفت: باید دستگاه قانونگذار جریانسازی و ریلگذاری کند، ولی
فرهنگ حوزه تشریفات و تشکیلاتی نیست. فرض کنید در مجلس برای مساجد همه کار
کردیم، اگر نمازخوان یا امام جماعت جذاب نداشتیم، چه کنیم؟ در اول انقلاب
جریانی بود که مردم را به مسجد میکشاند، ولی الان دیگر این جریان به
دلایلی این کشش را ندارد.
او افزود: فرض کنید قانون نهی از منکر
تصویب شد، ولی اگر منکری در جامعه به عنوان منکر پذیرفته نشد، چه کنیم. کل
فروش یک کتاب ۲۰۰ نسخه هم نیست و ما برای آن قیصریه را به هم میزنیم، ولی
به این توجه نداریم که زن جنایتکار در دادگاهها با چادر است. به این توجه
نداریم که گداها در خیابان با چادر هستند. مشکلات فرهنگی ما جای دیگری
است. ما از آموزش و پرورش نگرانیم. با وجود این همه نگرانی در مورد آموزش و
پرورش، ببینید بودجهاش چقدر است؟ بودجه انجمن اسلامیهای دانشآموزی ما
را با بودجه نهادهای فرهنگی دیگر مقایسه کنید.
این استاد حوزه و
دانشگاه تصریح کرد: با وجود اینکه دستگاههای دولتی در انجام مسائل فرهنگی
گم هستند و مجموعههای غیردولتی بیشتر کار میکنند، بودجههای زیادی
ناهماهنگ در این حوزه صرف میشود. آخر سال جا داشت تا این دغدغه جدی مورد
توجه قرار بگیرد. فرهنگ مانند هواست و مسألهای ضروری برای جامعه است.
دستگاهها باید خودشان را محاسبه کنند که در این سال ـ که مزین به شعار
فرهنگی است ـ چه کاری انجام دادند؟ ما اگر بخواهیم سیاهنمایی و سفیدنمایی
نکنیم و واقعنمایی کنیم، میفهمیم که وضعیت بد است. وضعیت فرهنگی از
وضعیت هوای خوزستان بدتر است و دستگاههای مسئول در این زمینه از مسأله
ریزگردها مقصرترند.
زائری گفت: یکی از مشکلات اصلی ما، مسئولین
فرهنگی هستند. مسئول فرهنگی که صبح تا شب در اتاق خودش هست و بولتن
میخواند و هیچ ارتباطی با جامعه ندارد، چگونه میخواهد مشکلات فرهنگی را
برطرف کند؟ متأسفانه مسئولی که نه نشریه منتشر کرده است، نه فیلم ساخته و
نه هیچ کار فرهنگی دیگری انجام داده و خودش میگوید تمام هفته از اتاقش
بیرون نمیرود، سرنوشت جامعه را در دست گرفته است.
مدیرمسئول مجله
خیمه افزود: مسئولی میگوید من روزنامه نمیخوانم. لازمه تصمیم درست تحلیل
درست است. کسی که اخبار را دنبال نمیکند و نبض جامعه را در دست نداشته
باشد و اسم دو سایت را نداند، نمیتواند با جامعه ارتباط برقرار کند و در
مورد آنها تصمیم گیرد. حتی مسئولینی که برای تدریس به دانشگاه میآیند،
تحمل نقد دانشجویان را ندارند. فاصله بین مسئولین و واقعیت جامعه از لحن
صحبت مسئولین معلوم است.
این
استاد حوزه و دانشگاه گفت: امام خمینی (ره) جملهای دارند با این مضمون که
برای نشر حقایق الهی باید از آبرو هم گذشت. میدان فرهنگی به کسانی نیاز
دارند که از آبروی خود بگذرند. کسانی برای این انقلاب خون دادند و اکنون
برای آن باید آبرو گذاشت. کار فرهنگی با کار اداری پیش نمیرود. برای برخی
اول جایگاه مهم است، اینکه سر ایتام چه میآید مهم نیست. اینکه جوانان و
زنان ما چه اعتقادی دارند، مهم نیست. به قدری این شکاف زیاد است که
نمیشود گفت مسئولین فرهنگی ما از جامعه خبر دارند. وقتی سند و کتاب و
کاغذ با واقعیت جامعه ارتباطی ندارد، نمیتوان به آن امید داشت. البته من
در زمینه فرهنگ امیدوارم همان طور که در علم نانو و علوم هستهای پیشرفت
کردیم، در حوزه فرهنگ هم دکتر علی محمدی و احمدی روشنهایی داریم که فرهنگ
را پیش میبرند. البته برای مقابله با آنها دیگر ترورشان نمیکنند، بلکه
آنقدر آنها را به مسائل حاشیهای درگیر میکنند که تمام مسأله آنها
مسائل حاشیهای شود که آخر ماه دستمزد کارمندهایشان را چگونه بدهند و پول
کاغذ از کجا بیاورند.
زائری تأکید کرد: در این یک سال، مقام معظم
رهبری به تنهایی کارهایی کرده که وزارت ارشاد انجام نداده است. ببینید
جریان کتاب «من زندهام» و جشنواره مردمی فیلم عمار در جامعه چه کرده است.
اگر مقام معظم رهبری را از بقیه مسئولین فرهنگی جامعه جدا کرد، میبینیم
هیچ عزمی در این زمینه در بین مسئولین فرهنگی نیست. رئیس جمهور آمریکا
زمانی گفته بود سرنوشت جامعه ما در کلاسهای درس رقم میخورد. شما وضعیت
آموزش و پرورش ما را ببینید. معلم باید حقوق کافی داشته باشد. طبق قوانین
اسلام شهروند مومن باید بتواند با هشت ساعت کار، زندگیاش را تأمین کند تا
بعد از آن سراغ دین، فرهنگ و خانواده برود؛ اما زیرساختهای اقتصادی جامعه
ما درست نیست و افراد باید سه شیفت کار کنند و نمیتواند به قرآن و نماز
بیندیشند. شکم گرسنه دین و ایمان ندارد؛ این مبنای روایی ماست، تعارف هم
نداریم.
وی ادامه داد: وقتی فساد و رشوه و ربا کل جامعه را گرفت،
دیگر نمیتوانم از موعظه حرف بزنم، موعظه اثری ندارد. بنده و آقای سالک و
همه سر کاریم. اتفاق دارد در تبلیغات بانکها، در شهرداریها و در زیرمیزی
دادنها میافتد. وقتی تنها یک درصد بودجه برای فرهنگ است که آن هم محقق
نمیشود و مدیر فرهنگی باید برود سازمان برنامه پیش فلان مدیر، موس موس کند
که یک بودجهای بگیرد، باید چه کرد؟ همه ما سر کاریم، تعارف هم نداریم.
این
فعال فرهنگی گفت: ما فکر میکنیم در صداوسیما اگر چیزهایی را بگوییم چه
میشود. ملت همه این مسائل را میدانند. پنجاه سال پیش اگر چیزی از
تلویزیون گفته نمیشد، مردم آن را نمیفهمیدند، نه الان. امروز دیگر این
چیزها و پارازیت و فیلتر جواب نمیدهد. ما تا وقتی بر اساس دیدگاهی که
قرنهاست وجود دارد که حاکمیت با دستور خودش میتواند تأثیرگذار باشد، پیش
میرویم، نمیتوانیم تأثیرگذار باشیم.
زائری در ادامه گفت: انقلاب
ما انقلاب ارزشها بود. انقلاب ذاتا تحول فرهنگی بود. دیروز ولنتاین بود،
گزارشی داریم که دیروز افرادی به فروشگاه میرفتند و ۴ میلیون تومان پول
شکلات میدادند تا به دوست دختر یا دوست پیرشان هدیه کنند. باید دید در
جامعه ما چه خبر است؟ در دوره اول مجلس، نمایندگان یک ریال هم خرج تبلیغات
نمیکردند اما الان میلیاردی خرج میکنند، باید دید در جامعه چه خبر است؟
باید بپذیریم وزارت ارشاد مشکل نیست. مشکل مجوز دادن وزارت ارشاد به یک
خواننده زن نیست. فرد میتوانند آهنگ همان خواننده را در اینترنت گوش
دهد. اتفاقات دارد در تبلیغات بازرگانی میافتد. جوانی که باید با قناعت
زندگی خود را آغاز کند با تبلیغات به او القا میکنیم که باید آشپزخانهات
۳۰۰ میلیونی باشد. عامل اصلی قضیه تجمل گرایی است. ما در مورد این موضوع
حساس نیستیم اما برای یک نوار کاست کفن میپوشیم و بیرون میآییم.
زائری
در پاسخ به اینکه صدا و سیما از لحاظ بودجهای مجبور است که تبلیغات کند،
گفت: آیا قانونگذار نمیتواند بگوید که به ازای هر تبلیغ اشرافیگری یک
تبلیغ ضد اشرافیگری پخش کنید؟
زائری در ادامه گفت: متأسفانه
مسئولان سعه صدر ندارند. از یک طرف دزد آمده و خانه را میزند و ما این
گونه نشستهایم. دختر در پارک است، پسر معتاد و بیکار است، سن فحشا پایین
آمده و... بعد مسئول فرهنگی به من میگوید، لبخند بزن. امیرالمومنین وقتی
میبیند چه اتفاقی در جامعه میافتد، فریاد میکشند. مسئول فرهنگی ما وقتی
با این اوضاع خوابش میبرد یا بیخیال است یا رگ ندارد. به مسئول فرهنگی
که به فکر بنز و محافظش است، دیگر نمیشود حرفی زد. باید قبول کنیم که در
میدان جنگ هستیم.
وی گفت: اولین راهکار این است که کمیته بحران
تشکیل دهیم. اکنون فرهنگ در حالت پایداری نیست. در حوزه فرهنگ همه دخالت
میکنند. امروز متولی فرهنگ کسی است که من باید بروم جلویش گردن کج کنم که
برگهای را امضا کند؛ این فاجعه است. وقتی کارها درست واگذار نشد، وقتی
کار به آدم ناشایست سپرده شد، فرهنگ نابود میشود. بعضی چیزها به کروات و
چفیه ربطی ندارد؛ اگر آدم تخصص نداشت به درد نمیخورد. وقتی من ماشینم خراب
میشود و کنار خیابان با زن و بچه میایستم و کسی کمکم نمیکند، دیگر فرقی
ندارد او (آن متخصص) در ماشینش گوگوش گوش دهد یا حاج منصور ارضی.
حجتالاسلام و المسلمین محمدرضا زائری، استاد حوزه و دانشگاه در برنامه «دیروز، امروز، فردا» با تأکید بر اینکه این نوع دغدغهها، خیلی کم نیازهای بهروز ما را برطرف میکند، گفت: باید دستگاه قانونگذار جریانسازی و ریلگذاری کند، ولی فرهنگ حوزه تشریفات و تشکیلاتی نیست. فرض کنید در مجلس برای مساجد همه کار کردیم، اگر نمازخوان یا امام جماعت جذاب نداشتیم، چه کنیم؟ در اول انقلاب جریانی بود که مردم را به مسجد میکشاند، ولی الان دیگر این جریان به دلایلی این کشش را ندارد.
او افزود: فرض کنید قانون نهی از منکر تصویب شد، ولی اگر منکری در جامعه به عنوان منکر پذیرفته نشد، چه کنیم. کل فروش یک کتاب ۲۰۰ نسخه هم نیست و ما برای آن قیصریه را به هم میزنیم، ولی به این توجه نداریم که زن جنایتکار در دادگاهها با چادر است. به این توجه نداریم که گداها در خیابان با چادر هستند. مشکلات فرهنگی ما جای دیگری است. ما از آموزش و پرورش نگرانیم. با وجود این همه نگرانی در مورد آموزش و پرورش، ببینید بودجهاش چقدر است؟ بودجه انجمن اسلامیهای دانشآموزی ما را با بودجه نهادهای فرهنگی دیگر مقایسه کنید.
این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: با وجود اینکه دستگاههای دولتی در انجام مسائل فرهنگی گم هستند و مجموعههای غیردولتی بیشتر کار میکنند، بودجههای زیادی ناهماهنگ در این حوزه صرف میشود. آخر سال جا داشت تا این دغدغه جدی مورد توجه قرار بگیرد. فرهنگ مانند هواست و مسألهای ضروری برای جامعه است. دستگاهها باید خودشان را محاسبه کنند که در این سال ـ که مزین به شعار فرهنگی است ـ چه کاری انجام دادند؟ ما اگر بخواهیم سیاهنمایی و سفیدنمایی نکنیم و واقعنمایی کنیم، میفهمیم که وضعیت بد است. وضعیت فرهنگی از وضعیت هوای خوزستان بدتر است و دستگاههای مسئول در این زمینه از مسأله ریزگردها مقصرترند.
زائری گفت: یکی از مشکلات اصلی ما، مسئولین فرهنگی هستند. مسئول فرهنگی که صبح تا شب در اتاق خودش هست و بولتن میخواند و هیچ ارتباطی با جامعه ندارد، چگونه میخواهد مشکلات فرهنگی را برطرف کند؟ متأسفانه مسئولی که نه نشریه منتشر کرده است، نه فیلم ساخته و نه هیچ کار فرهنگی دیگری انجام داده و خودش میگوید تمام هفته از اتاقش بیرون نمیرود، سرنوشت جامعه را در دست گرفته است.
مدیرمسئول مجله خیمه افزود: مسئولی میگوید من روزنامه نمیخوانم. لازمه تصمیم درست تحلیل درست است. کسی که اخبار را دنبال نمیکند و نبض جامعه را در دست نداشته باشد و اسم دو سایت را نداند، نمیتواند با جامعه ارتباط برقرار کند و در مورد آنها تصمیم گیرد. حتی مسئولینی که برای تدریس به دانشگاه میآیند، تحمل نقد دانشجویان را ندارند. فاصله بین مسئولین و واقعیت جامعه از لحن صحبت مسئولین معلوم است.
وقتی کار به آدم ناشایست سپرده شد، فرهنگ نابود میشود
این استاد حوزه و دانشگاه گفت: امام خمینی (ره) جملهای دارند با این مضمون که برای نشر حقایق الهی باید از آبرو هم گذشت. میدان فرهنگی به کسانی نیاز دارند که از آبروی خود بگذرند. کسانی برای این انقلاب خون دادند و اکنون برای آن باید آبرو گذاشت. کار فرهنگی با کار اداری پیش نمیرود. برای برخی اول جایگاه مهم است، اینکه سر ایتام چه میآید مهم نیست. اینکه جوانان و زنان ما چه اعتقادی دارند، مهم نیست. به قدری این شکاف زیاد است که نمیشود گفت مسئولین فرهنگی ما از جامعه خبر دارند. وقتی سند و کتاب و کاغذ با واقعیت جامعه ارتباطی ندارد، نمیتوان به آن امید داشت. البته من در زمینه فرهنگ امیدوارم همان طور که در علم نانو و علوم هستهای پیشرفت کردیم، در حوزه فرهنگ هم دکتر علی محمدی و احمدی روشنهایی داریم که فرهنگ را پیش میبرند. البته برای مقابله با آنها دیگر ترورشان نمیکنند، بلکه آنقدر آنها را به مسائل حاشیهای درگیر میکنند که تمام مسأله آنها مسائل حاشیهای شود که آخر ماه دستمزد کارمندهایشان را چگونه بدهند و پول کاغذ از کجا بیاورند.
زائری تأکید کرد: در این یک سال، مقام معظم رهبری به تنهایی کارهایی کرده که وزارت ارشاد انجام نداده است. ببینید جریان کتاب «من زندهام» و جشنواره مردمی فیلم عمار در جامعه چه کرده است. اگر مقام معظم رهبری را از بقیه مسئولین فرهنگی جامعه جدا کرد، میبینیم هیچ عزمی در این زمینه در بین مسئولین فرهنگی نیست. رئیس جمهور آمریکا زمانی گفته بود سرنوشت جامعه ما در کلاسهای درس رقم میخورد. شما وضعیت آموزش و پرورش ما را ببینید. معلم باید حقوق کافی داشته باشد. طبق قوانین اسلام شهروند مومن باید بتواند با هشت ساعت کار، زندگیاش را تأمین کند تا بعد از آن سراغ دین، فرهنگ و خانواده برود؛ اما زیرساختهای اقتصادی جامعه ما درست نیست و افراد باید سه شیفت کار کنند و نمیتواند به قرآن و نماز بیندیشند. شکم گرسنه دین و ایمان ندارد؛ این مبنای روایی ماست، تعارف هم نداریم.
وی ادامه داد: وقتی فساد و رشوه و ربا کل جامعه را گرفت، دیگر نمیتوانم از موعظه حرف بزنم، موعظه اثری ندارد. بنده و آقای سالک و همه سر کاریم. اتفاق دارد در تبلیغات بانکها، در شهرداریها و در زیرمیزی دادنها میافتد. وقتی تنها یک درصد بودجه برای فرهنگ است که آن هم محقق نمیشود و مدیر فرهنگی باید برود سازمان برنامه پیش فلان مدیر، موس موس کند که یک بودجهای بگیرد، باید چه کرد؟ همه ما سر کاریم، تعارف هم نداریم.
این فعال فرهنگی گفت: ما فکر میکنیم در صداوسیما اگر چیزهایی را بگوییم چه میشود. ملت همه این مسائل را میدانند. پنجاه سال پیش اگر چیزی از تلویزیون گفته نمیشد، مردم آن را نمیفهمیدند، نه الان. امروز دیگر این چیزها و پارازیت و فیلتر جواب نمیدهد. ما تا وقتی بر اساس دیدگاهی که قرنهاست وجود دارد که حاکمیت با دستور خودش میتواند تأثیرگذار باشد، پیش میرویم، نمیتوانیم تأثیرگذار باشیم.
زائری در ادامه گفت: انقلاب ما انقلاب ارزشها بود. انقلاب ذاتا تحول فرهنگی بود. دیروز ولنتاین بود، گزارشی داریم که دیروز افرادی به فروشگاه میرفتند و ۴ میلیون تومان پول شکلات میدادند تا به دوست دختر یا دوست پیرشان هدیه کنند. باید دید در جامعه ما چه خبر است؟ در دوره اول مجلس، نمایندگان یک ریال هم خرج تبلیغات نمیکردند اما الان میلیاردی خرج میکنند، باید دید در جامعه چه خبر است؟ باید بپذیریم وزارت ارشاد مشکل نیست. مشکل مجوز دادن وزارت ارشاد به یک خواننده زن نیست. فرد میتوانند آهنگ همان خواننده را در اینترنت گوش دهد. اتفاقات دارد در تبلیغات بازرگانی میافتد. جوانی که باید با قناعت زندگی خود را آغاز کند با تبلیغات به او القا میکنیم که باید آشپزخانهات ۳۰۰ میلیونی باشد. عامل اصلی قضیه تجمل گرایی است. ما در مورد این موضوع حساس نیستیم اما برای یک نوار کاست کفن میپوشیم و بیرون میآییم.
زائری در پاسخ به اینکه صدا و سیما از لحاظ بودجهای مجبور است که تبلیغات کند، گفت: آیا قانونگذار نمیتواند بگوید که به ازای هر تبلیغ اشرافیگری یک تبلیغ ضد اشرافیگری پخش کنید؟
زائری در ادامه گفت: متأسفانه مسئولان سعه صدر ندارند. از یک طرف دزد آمده و خانه را میزند و ما این گونه نشستهایم. دختر در پارک است، پسر معتاد و بیکار است، سن فحشا پایین آمده و... بعد مسئول فرهنگی به من میگوید، لبخند بزن. امیرالمومنین وقتی میبیند چه اتفاقی در جامعه میافتد، فریاد میکشند. مسئول فرهنگی ما وقتی با این اوضاع خوابش میبرد یا بیخیال است یا رگ ندارد. به مسئول فرهنگی که به فکر بنز و محافظش است، دیگر نمیشود حرفی زد. باید قبول کنیم که در میدان جنگ هستیم.
وی گفت: اولین راهکار این است که کمیته بحران تشکیل دهیم. اکنون فرهنگ در حالت پایداری نیست. در حوزه فرهنگ همه دخالت میکنند. امروز متولی فرهنگ کسی است که من باید بروم جلویش گردن کج کنم که برگهای را امضا کند؛ این فاجعه است. وقتی کارها درست واگذار نشد، وقتی کار به آدم ناشایست سپرده شد، فرهنگ نابود میشود. بعضی چیزها به کروات و چفیه ربطی ندارد؛ اگر آدم تخصص نداشت به درد نمیخورد. وقتی من ماشینم خراب میشود و کنار خیابان با زن و بچه میایستم و کسی کمکم نمیکند، دیگر فرقی ندارد او (آن متخصص) در ماشینش گوگوش گوش دهد یا حاج منصور ارضی.