دکتر حمید امین اسماعیلی در گفتوگو با خبرنگار فناوری ایسنا با اشاره به برنامههای جهاد دانشگاهی در زمینه توسعه فناوری افزود: فعالیتهای پژوهشی جهاد دانشگاهی اغلب مرتبط با توسعه فناوری بوده و از این رو این فعالیتها نوعا تحقیقات کاربردی و توسعهای است که ارتباط نزدیک با تولید و توسعه فناوری دارد.
وی با بیان اینکه این نهاد در حال اجرای سال اول برنامه توسعه پنجم خود است، اظهار داشت: در این برنامه مقرر شده است که این نهاد به دنبال تدوین و فروش فناوری در داخل و خارج کشور، دستیابی به جایگاه سازمان برتر در بهره برداری از نتایج تحقیقاتی، تاسیس شرکتهای دانشبنیان زایشی (Spin off) و تاسیس و ایجاد سه قطب علم و فناوری در سطح منطقه و یک قطب بین المللی باشد.
اسماعیلی، افزایش پنج درصدی تعداد نوآوران سازمان و ایجاد شبکههای همکاری فعالیتهای پژوهشی و فناورانه در داخل سازمان را از دیگر اهداف برنامه پنجم جهاد دانشگاهی ذکر کرد.
برنامههای جهاد دانشگاهی در زمینه ارتباط با صنعت
وی با تاکید بر اینکه ارتباط و همکاری فنی و تخصصی با صنعت یکی از کارکردهای همیشگی فعالیتهای پژوهشی و فناورانه جهاد دانشگاهی بوده است، ادامه داد: سوابق همکاری بسیار خوبی میان این نهاد با سازمانها و بنگاههای صنعتی برقرار است که از آن جمله میتوان به همکاری با وزارتخانههای نفت، نیرو، جهاد کشاورزی،شهرداری، مسکن،علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین نهادهای خصوصی و عمومی فعال در بخش صنعت اشاره کرد.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی با اشاره به جزئیات این همکاری خاطرنشان کرد: دستور کار اصلی جهاد برای این همکاریهای صنعتی آن است از یک سو وارد حوزههایی از کار شود که خلا فعالیتهای فنی و تخصصی در آنها جدی است و از سوی دیگر حوزه کاری مورد نظر حوزهای استراتژیک برای کشور باشد. علاوه بر آن این سازمان قدرت و توان پاسخگویی به نیازها را به نحو بالقوه یا بالفعل داشته باشد.
وی با بیان اینکه جهاد دانشگاهی بر آن است که این همکاریها را توسعه دهد، گفت: در حال حاضر همکاری با دستگاههایی نظیر وزارتخانههای نفت، صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی، صنایع ریلی و شهرداریها در اولویتهای کاری جهاد دانشگاهی است.
امین اسماعیلی خاطر نشان کرد: در هر زمینهای تلاش میشود نیازهای فنی و تخصصی اصلی نهادهای مذکور را ابتدا شناسایی کنیم و سپس برای حل و فصل آن پیشنهادهای عملی و مشخص به آنها ارائه میشود.
به گفته وی این پیشنهادها معمولا در قالب برنامهها یا پروژههای همکاری ارائه شده و در صورت تفاهم اجرای آن در دستور کار قرار میگیرد.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی با اشاره به تعداد طرحهای مشترک با صنعت، اظهار داشت: در حال حاضر جهاد دانشگاهی بیش از 300 قرار داد پژوهشی و فناوری با نهادهای یادشده در دست اجرا دارد که تقریبا تمامی آنها در حوزههای مهم و استراتژیک کاری آنها است.
مهمترین پروژههای تحقیقاتی جهاد دانشگاهی
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی به بیان برخی از پروژههای تحقیقاتی این نهاد پرداخت و گفت: واحدهای مختلف این نهاد انقلابی دانش بنیان، در حال حاضر پروژههای تحقیقاتی با صنعت نفت، گاز و پتروشیمی با هدف رفع نیازهای تخصصی و فنی این صنعت را در دست اجرا دارند.
وی طراحی و ساخت متههای حفاری دندانهای و دکلهای حفاری نفت در خشکی را از جمله این پروژهها نام برد و افزود: طراحی و ساخت دستگاه لوله مغزی سیار، بازوهای بارگیری نفت خام، تجهیزات کنترل کننده آلایندههای صنعتی هوا و طراحی سامانه پیشگیری از تشکیل رسوب در کف مخازن نفتی از جمله طرحهای اجرا شده از سوی محققان جهاد دانشگاهی بوده است.
امین اسماعیلی از موفقیت واحدهای جهاد دانشگاهی در طراحی و تولید نمونه پودر میکروبی برای رفع آلودگیهای نفتی مایع و جامد و طراحی و ساخت نیروگاه هیبریدی خبر داد و خاطر نشان کرد: در بخش حوزههای زیر مجموعه وزارت صنعت،معدن و تجارت موفق به طراحی و ساخت الکتروفیلترهای کارخانههای سیما و مس، پهبادهای جت هدف، سامانههای هوشمند خودرویی (CVT) و سیستم رانش قطارهای شهری و بین شهری شدند.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی به دستاوردهای جهاد دانشگاهی در حوزه کشاورزی اشاره کرد و افزود: دستیابی به دانش فنی تولید کودهای زیستی و تجاری سازی آن و دستیابی به تولید تنظیم کنندههای رشد گیاه و تجاری سازی آن از جمله دستاوردهای محققان جهاد دانشگاهی در حوزه کشاورزی است ضمن آنکه اقدام به تدوین دانش فنی خط تولید پودر ژل آلوئه ورا در مقیاس نیمه صنعتی شده است.
وی اضافه کرد: دستیابی به پروتکلهای ریز ازدیادی تجاری گلهای مهم نظیر "آنتوریوم"، "ژربرا"، "لیلیوم"، "میخک"، "بنفشه آفریقایی" و "کاکتوس" از دیگر موفقیتهای جهاد دانشگاهی در این حوزه بوده است.
وضعیت بودجههای پژوهشی جهاد دانشگاهی
معاون پژوهشی و فتاوری جهاد دانشگاهی با بیان اینکه منابع مالی پژوهش و فناوری از دو بخش تامین میشود، گفت: کمکهای دولتی یکی از این منابع است که در قالب کمک به پژوهشگاهها، پژوهشکدهها، پارک و مراکز رشد و واحدهای جهاد دانشگاهی برای انجام پژوهشها و تدوین و انتقال فناوری اختصاص مییابد.
وی، درآمدهای حاصل از حوزههای پژوهش و فناوری را دومین منبع مالی این نهاد ذکر کرد که عمدتا در قالب قراردادهای منعقده انجام کار پژوهش و فناوری با نهادهای مختلف سامان مییابد.
امین اسماعیلی جمع درآمدهای منابع پژوهشی سالانه جهاد دانشگاهی را حدود 300 میلیارد تومان ذکر کرد و ادامه داد: حدود یک سوم این منابع از طریق کمکهای دولتی و مابقی از طریق درآمدهای اختصاصی سازمان در حوزه پژوهش و فناوری استحصال میشود.
تلاش برای افزایش عملکرد مراکز رشد جهاد دانشگاهی
وی افزایش بهره وری مراکز رشد از طریق ارائه مشاورههای مالی، فنی و مدیریتی، جذب واحدهای فناوری نوآور و افزایش شرکتهای دانش بنیان عضو مراکز را از جمله اقدامات جهاددانشگاهی برای افزایش عملکرد مراکز رشد وابسته به جهاد دانشگاهی عنوان کرد.
امین اسماعیلی افزود: علاوه بر آن تاسیس مراکز رشد جدید در مناطق مستعد جغرافیایی و جذب واحدهای زایشی از جهاد دانشگاهی در مراکز رشد در دستور کار قراردارد.
یافتههای جهاد دانشگاهی در حوزه پزشکی و سلامت
اسماعیلی همچنین به بیان دستاوردهای این نهاد در حوزه سلامت پرداخت و از تولید سلولهای "اپتیلیوم" رنگدانهدار شبکیه از سلولهای بنیادی جنینی انسانی خبر داد و اظهار داشت: این روش برای درمان نابینایی به کار برده میشود.
وی ارائه روشی برای درمان روماتسیم را از دیگر یافتههای این نهاد نام برد و اظهار داشت: محققان جهاد دانشگاهی با استفاده از سلولهای بنیادی مزانشیمی مشتق از مغز استخوان روشی را برای درمان بیماران مبتلا به آتروز ناشی از بیماریهای روماتیسم ارائه کردند.
معاون پژوهشی و فناوری جهاد دانشگاهی درمان سوختگیهای ناشی از قرنیه با استفاده از سلولهای بنیادی "لیمبوس" را از دیگر یافتههای پژوهشگران این نهاد ذکر کرد و گفت: تولید سلولهای کبدی از سلولهای بنیادی و پیوند به مدل حیوانی آسیب کبدی از دیگر نتایج محققان در حوزه سلامت است.
وی با بیان اینکه این محققان اقدام به تهیه و ارزیابی سیستم جدید دارو رسانی هدفمند بر پایه نانو ذرات برای درمان سرطان پستان کردند، اظهار داشت: به کارگیری نانو ذرات نقاط کوانتومی در تشخیص زودهنگام سرطان شایع تخمدان و پستان از دیگر دستاوردهای جهاددانشگاهی در این حوزه است.