اجرای راهبرد نفتی دولت یازدهم برای پاسداشت منافع ملی

در این بین مخازن مشترک واقع در خشکی در همجواری کشور عراق قرار دارد و سایر مخازن در خلیج فارس و دریای عمان واقع اند. اما مشکلی که در خصوص این میادین مشترک وجود دارد اتمام عملیات توسعه در کشور همسایه و نیمه تمام بودن عملیات توسعه ای ایران در بخش ایرانی این میادین است.

این درحالی است که کشورهای رقیب برای برداشت از این میادین منتظر به پایان رسیدن عملیات توسعه بخش ایرانی نخواهند ماند و هر روز حجم ذخایر بدون آنکه ایران نفت از مخزن مشترک برداشت کند کمتر می شود. از این رو دولت یازدهم با توجه به اینکه مخازن مشترک نیز عمر محدودی دارند در برنامه های توسعه ای کشور تجدید نظر کرده است و محور توسعه را در میادین نفتی بر توسعه میادین مشترک متمرکز کرده است تا سهم 7 درصدی این میادین را در تولید نفت کشور ارتقا دهد.

ضمن آنکه برنامه های اقتصادی دولت یازدهم الزام دیگری نیز در بخش نفتی کشور به وجود آورده است و آن هم رسیدن ظرفیت تولید نفت خام کشور به بیش از پنج میلیون و 700 هزار بشکه تا 4 سال دیگر است. از این رو می توان گفت اهداف توسعه جدید صنعت نفت کشور در کنار محوریت میادین مشترک مأموریت بسیار دشواری را برای صنعت نفت ترسیم کرده است. اخیراً نیز در راستای این تصمیم یعنی تسریع در توسعه میادین مشترک بیژن زنگنه وزیر نفت دستوری مبنی بر انتقال دستگاه های حفاری از میادین نفتی مستقل به مشترک صادر کرده است که نوید دهنده تحقق اهداف صنعت است. بر این اساس برخی دستگاه های حفاری از جمله دستگاه های حفاری 83 و 86 فتح که در شرکت مناطق نفت خیز جنوب کار می کردند، به میدان مشترک آزادگان جنوبی منتقل شدند. همچنین دولت یازدهم توسعه برخی از میادین را که به دلیل درصد پیشرفت کم در اولویت پایین قرار دارند کنار گذاشته است و سرمایه ها را بر توسعه میادین مشترک با پیشرفت بالا متمرکز کرده است که در این میان می توان به اولویت دهی به میادین مشترک غرب کارون در دولت یازدهم اشاره کرد.

میادین مشترک غرب کارون در اولویت نخست

بر اساس هدف گذاری انجام شده تا سال 97 تولید نفت خام از میدان های مشترک غرب کارون به ٧٠٠ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت و دولت برای تحقق این مهم تا سال 97 بیش از 21 میلیارد دلار در این میدان ها سرمایه گذاری خواهد کرد. در این خصوص مشتاقعلی گوهری، معاون بررسی و امکان سنجی اقتصادی و مالی طرح های مدیریت برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران در گفت و گو با «ایران» اظهار کرد: توسعه میادین نفتی غرب کارون از جمله آزادگان شمالی و آزادگان جنوبی و یاران اولویت نخست طرح های توسعه ای صنعت در بخش نفت است بدین منظور ترتیباتی را اتخاذ کرده ایم که به طور میانگین سالانه 7 میلیارد دلار در این میادین از محل منابع صندوق توسعه ملی و فرصت های پدید آمده در بند «ق» بودجه و... سرمایه گذاری شود.

انتقال 11 دستگاه دکل حفاری به میادین مشترک

از سوی دیگر در جهت تسریع توسعه این میدان ها حیدر بهمنی مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران در گفت و گو با «ایران» از انتقال 11 دکل حفاری از میادین مستقل به میادین مشترک آزادگان شمالی و جنوبی و یاران خبر داد و گفت: فقط 13 دکل حفاری شرکت ملی حفاری اکنون در این سه میدان متمرکز شده است. همچنین قائم مقام مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران با بیان اینکه هم اکنون پیشرفت طرح حفاری در این میدان بیش از 36 درصد ارزیابی می شود اظهار کرد: هر چند هنوز قراردادی رسمی میان شرکت مهندسی و توسعه نفت و شرکت ملی حفاری ایران امضا نشده اما ضرورت اولویت و شتاب بخشی به میدان های مشترک سبب شده تا 7 دستگاه حفاری را در میدان آزادگان جنوبی مستقر کنیم. به گفته تاکایدی، هم اکنون دستگاه های حفاری 26، 27، 32، 33، 65، 81 و 89 فتح در طرح توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی مشغول عملیات حفاری هستند. دستگاه های حفاری 83 و 86 فتح نیز پیش از این در محدوده عملیاتی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب به عنوان متقاضی حفاری، مشغول ارائه خدمات بودند که به دلیل اهمیت توسعه میدان های مشترک مبنی بر دستور وزیر نفت، به میدان آزادگان جنوبی انتقال داده شدند. تاکایدی با بیان اینکه هم اکنون همه این دستگاه های حفاری در مراحل انتهایی حفاری نخستین چاه خود هستند، یادآوری کرد: پیش از این نیز با استفاده از ناوگان عملیاتی این شرکت، 2 حلقه چاه برای شرکت چینی CNPCI حفاری و تکمیل شده بود. به گفته تاکایدی، طرح حفاری در میدان آزادگان جنوبی به صورت EPDS انجام می شود، در این طرح تمامی مراحل اجرایی از جمله طراحی، مدیریت، اجرا، تأمین کالا و مواد و ارائه خدمات فنی و جانبی حفاری از سوی شرکت ملی حفاری ایران ارائه می شود ضمن اینکه برای حفظ محیط زیست و جلوگیری از انتشار آلودگی، همه دستگاه های حفاری فعال در میدان مشترک آزادگان جنوبی به سیستم پیشرفته مدیریت پسماند مجهز هستند.

میدان مشترک گازی پارس جنوبی اولویت نخست گاز

دولت یازدهم در بخش گاز نیز میادین مشترک گازی بخصوص میدان مشترک گازی پارس جنوبی را در اولویت توسعه قرار داده و تمام انرژی و منابع مالی کشور را متوجه این میدان کرده است تا از عقب افتادگی ایران در استحصال گاز از این میدان بکاهد. پارس جنوبی حدود هشت درصد گاز جهان و نیمی از ذخایر گاز ایران را در اختیار دارد. در این میدان مشترک حدود 14 هزار میلیارد مترمکعب گاز و 19 میلیارد بشکه میعانات گازی وجود دارد. اما متأسفانه در حالی طرح های توسعه ای کشور رقیب یعنی قطر در این میدان به اتمام رسیده که ایران فقط از 10 فاز از 24 فاز این میدان گاز برداشت می کند. با وجود این دولت یازدهم با اتخاذ برنامه توسعه ای جدید و در اولویت قرار دادن فازهایی با پیشرفت بالا در صدد است تا از زیان متوجه کشور بکاهد. بر این اساس قرار است تا پایان سال 5 فاز دیگر یعنی فازهای اولویت دار 12، 15 الی 18 نیز به بهره برداری کامل برسد. به این ترتیب حجم تولید گاز از پارس جنوبی تا پایان سال جاری با افزایش 100 میلیون متر مکعب در روز به روزانه 430 میلیون مترمکعب و تا پایان سال 96 به 750 میلیون مترمکعب در روز می رسد. این مهم در دست یافتن کشور به اهداف توسعه ای خود در بخش گاز یعنی رسیدن حجم تولید گاز کشور به یک میلیارد متر مکعب در روز نقش بسزایی خواهد داشت.