سردار جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشورو فرمانده قرارگاه پدافند زیستی درمراسم افتتاحیه اولین دوره کارشناسی ارشد پدافند آسیب های شیمیایی در دانشگاه بقیه الله ضمن تبریک هفته ی بسیج یادآور شد : مقام معظم رهبری پدافند غیرعامل را به مصونیت بخشی به بدن تشبیه کرده اند که از درون انسان را در برابر تهدیدات مصون می کند و مصونیت را نیز اینگونه تعریف کرده اند که "اگر دشمن اقدامی بکند اثری از آن نبیند" و در جایی دیگر فرموده اند که "این مصونیت باید در کل پیکره کشور در جامعه و دستگاه های اجرایی عملیاتی شود".
* انتظارات مقام معظم رهبری از پدافند غیرعامل *
جلالی ادامه داد: در اینجا پدافند غیرعامل به نوعی بی اثر کردن اثر تهدید بر کشور تعریف شده یعنی آسیب ناپذیری در برابر تهدیدات درکشور را نیز به سه بخش تقسیم بندی کرده و فرمودند کل پیکره کشور یعنی تمام زیر ساخت ها اعم از فیزیکی و غیر فیزیکی، جامعه هم که همان مردم هستند و سرمایه های انسانی، نخبگان و مسئولین و دستگاه ها که همان نظام اجرایی کشور است که به نوعی مردم و کشور را اداره می کنند ، لذا مصون سازی کشور در برابر تهدید انتظار مقام معظم رهبری از پدافند غیرعامل است که مسئولیت مهم و سنگینی بر عهده ما گذاشته اند.
* ساماندهی کشور در برابر تهدیدات غیر متعارف *
فرمانده قرارگاه پدافند زیستی گفت:مجمع تشخیص مصلحت نظام در قالب سیاست های کلی نظام از سال 86 تلاش کرد که این سیاست ها آماده شود و در سال 89 توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد. در بند پنجم این سیاست ها بر ساماندهی کشور در برابر تهدیدات غیر متعارف تاکید شده که عموماً شیمیایی، هسته ای و میکروبی هستد و براساس این مصوبه و سیاست ها که توسط ایشان به سه قوه ابلاغ شد ستاد کل نیروهای مسلح که سازمان پدافند غیرعامل در زیر مجموعه آن کار میکند به نوعی خود را مکلف دانست که این سازماندهی و ساختار را انجام دهد.
*تشکیل قرارگاه پدافند شیمیایی*
سردار جلالی گفت در همین راستا قرارگاهی با عنوان پدافند شیمیایی در جهت مدیریت بر کل فرآیند پیامدهای تهدیدات شیمیایی بر کشور در سازمان تشکیل شده است و موضوع تهدید شیمیایی با سه منشا ؛ حوادث شیمیایی، نشت صنعتی (که یک منشا آن هم می تواند حوادث تروریستی شیمیایی باشد) و حوادث جنگی شیمیایی را رصد می کند، در شرایط فعلی دسته اول ممکن است وجود داشته باشد و عدم آمادگی بخش های مختلف نسبت به این موضوع می تواند برای کشور آسیب ایجاد کرده و مباحث جدی را در پیش داشته باشد.
* تبدیل مفهوم پدافند شیمیایی به سند راهبردی *
فرمانده قرارگاه پدافند زیستی اظهار داشت: جمعی از متخصصین را در این حوزه که هم تجربه خوبی داشتند در طیف درمان و همچنین در طیف صنعتی کسانی که از منابع پر خطر و شیمیایی در کشور اطلاع دارند را جمع کرده و تلاش کردیم که مفهوم پدافند شیمیایی را به نوعی از نظر علمی تبدیل به یک سند راهبردی کنیم.
*تصویب سند پدافند شیمیایی کشور*
وی گفت:چون با سه گرایش صنعتی، عملیاتی و درمانی به مسئله نگاه می شود ، جمع کردن این سه نگاه در یک سند کار نسبتاً سختی بود و دیدگاه ها و رویکردهای متفاوتی را بر این موضوع حاکم می کرد و لذا با پیگیری های که بعد از جلسات کارشناسی در قرارگاه انجام شد ،این موضوع را جمع بندی کرده و توانستیم سند پدافند شیمیایی کشور را به تصویب برسانیم ، این سند، جهت گیری ها، اهداف، رویکردها و سیاست ها و اهداف کلان این موضوع را کاملاً مشخص کرده تا معلوم شود چه کارهایی برای مصون سازی کشور در برابراین سه منشا شیمیایی باید انجام پذیرد.
* تولید نیازمندی های صنعتی در حوزه پدافند شیمیایی*
وی در ادامه گفت:این سند طبیعتاً یک چرخه از اقدامات را در برمی گیرد از پایش تهدید ، کشف آسیب پذیری ، بررسی و نهایی کردن تهدیدات در این حوزه ، امداد و نجات، رفع آلودگی، درمان، پاکسازی ، کاهش آسیب پذیری مصون سازی و در نهایت ایجاد آمادگی است،بحمداله توانسته ایم در حوادثی که در حوزه شیمیایی اتفاق می افتد و شاید پاسخ درستی به آن داده نمی شد یک مجموعه ای داشته باشیم که بتواند این کار را به طور کامل و صحیح انجام دهد و تمام نیازمندی های صنعتی مان را اعم از تولید ماسک و لباس ، حمام ایستگاه رفع آلودگی و هرگونه تجهیزات لازم را تولید کند.
*تحت پوشش قرار گرفتن واحدهای از سپاه و هلال احمر*
جلالی ادامه داد: بخش هایی جهت رفع آلودگی مورد نیاز بود لذا واحدهایی از سپاه و همچنین آتش نشانی که در شهرها مستقر هستند و معمولاً در اتفاقات حضور دارند، تحت پوشش قرارگاه قرار گرفتند تا هم آمادگی لازم را در این زمینه داشته باشند و هم تجهیزات آموزش ها، تمرینات و مانورها را دنبال کنند.
* دانشگاه بقیه الله (عج)با عنوان رفرنس علمی حوزه درمان آسیب های شیمیایی*
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشورگفت:مسئله دیگر، چرخه درمان است که با هماهنگی هایی که با وزارت بهداشت انجام شد مقرر شد مراجعی که در چهار حوزه CBRM که شامل هسته ای، شیمیایی، میکروبی یا پرتویی فعالیت دارند به این موضوع ورود کنند که حوزه شیمیایی دانشگاه بقیه الله (عج)با عنوان رفرنس علمی حوزه درمان، پدافند شیمیایی جای گرفت تا بتواند اقدامات این موضوع را سازماندهی، طراحی و دنبال کند، چرخه درمان از اقدامات اولیه اش که امداد و نجات است تا درمان های بیمارستانی و تخصصی که در این طرح تقسیم به دانشگاه بقیه الله واگذار شده را امسال راه اندازی می کنیم.
*ایجاد رشته گرایش فرماندهی و مدیریت در پدافند شیمیایی *
وی در ادامه گفت:البته موضوع درمان با این دوره به انتها نمی رسد بلکه یک شروعی است و باید اقدامات لازم و مباحث علمی و پروتکل ها دنبال شود تا بتواند پشتیبان و تامین علمی درمان شیمیایی در کشور باشد ، چون کشور در حال گسترش است و بدون رعایت سایر ملاحظات در حوزه صنعت شیمیایی می تواند برای کشور تولید خطرکند گرایش فرماندهی و کنترل برای پایش این مباحث از تهدیدات شیمیایی مورد نیاز است لذا رشته گرایش فرماندهی و مدیریت در پدافند شیمیایی در دانشگاه امام حسین (ع) ایجاد که امیدواریم آن مجموعه نیز کارهای خوبی در این زمینه انجام دهد.
*لزوم ایجاد رشته گرایش صنعتی و مهندسی در موضوع پدافند شیمیایی *
جلالی گفت:گرایش دیگر، گرایش صنعتی و مهندسی در موضوع پدافند شیمیایی است یعنی زیر ساخت های شیمیایی که در کشور تولید می شود، مخازنی که نگهداری می شود و میزان خطرها و استانداردها و مباحث فنی که باید در این موضوع رعایت شود که این هم گرایش جدید با رویکرد مهندسی است ،متاسفانه شاهد هستیم که کارخانجات بسیار پرخطر شیمیایی از جمله مخازن گازی در تصفیه خانه ها که نزدیک مراکز شهری هستند، کارخانجات پتروشیمی ، کارخانجات رنگ سازی، حشره کش سازی ، خطوط انتقال گاز ترش ، خطوط انتقال گاز اتیلن و یا هر نوع رویکردهای شیمیایی که در کشور و در حوزه صنعت در حال شکل گیری و فعالیت است ودر مراکز جمعیتی شکل می گیرد و می تواند برای کشور و مردم بسیار خطرناک باشد چنانچه نتوان آن را سازماندهی کرد در شرایط بروز حادثه می تواند خطر آفرین باشد و لذا ما در کنار توسعه موضوع زیر ساخت های شیمیایی در کشور نیازمند توسعه مفاهیم پدافند شیمیایی طبق استانداردهای ایمنی و سازماندهی حوزه مباحث جلوگیری و درمان در این زمینه هستیم ، کشوری که زیر ساخت های پتروشیمی شیمیایی نسبتاً زیادی دارد طبیعتاً در این حوزه باید قوی باشد تا اقدامات لازم در پیشگیری و کاهش آسیب پذیری انجام بدهد،حوزه مربوط به اقدامات صنعتی و مهندسی هم در واقع یک حوزه جدی در بحث پدافند شیمیایی است که بعد از فرماندهی و مدیریت گرایش درمان انشالله دنبال خواهد شد که بتواند به نتیجه برسد.
* طرح ریزی، سیاست گذاری و برنامه ریزی در قرارگاه پدافند شیمیایی *
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشوردر خاتمه گفت:امیدوارم که اولین دوره دانش پذیری کارشناسی ارشد در این زمینه با جدیت دانشجویان و تلاش اساتید در دانشگاه بقیه الله بتواند به اثرات مجدانه مطلوب و نتایج ارزشمندی برای کشور بیانجامد و در قرارگاه پدافند شیمیایی هم بتوانیم مجموعه اقدامات دیگری که در قالب چرخه پدافند شیمیایی می تواند این اقدامات را کامل کند، طرح ریزی، سیاست گذاری و برنامه ریزی و راهبردی بکنیم به شکلی که بتوانیم خود را به استانداردهای جهانی در حوزه ایمنی و درمان نزدیک کنیم چرا که با توجه به تجربیات دفاع مقدس کشورمان از این نظر دارای اندوخته علمی نسبتاً بالایی است