مدیرکل آژانسبینالمللی انرژی اتمی میگوید ایران در اجرایی کردن توافقات برنامه اقدام مشترک بسیار فعال بوده است ولی آژانس نمیتواند تضمین بدهد که همه فعالیتهای هستهای ایران صلحآمیز است.
«یوکیو آمانو» در گفتوگو با شبکه خبری «سیان ان» آمریکا که روز گذشته (سهشنبه) انجام گرفت، به سئوالهای مجری برنامه در زمینه وضعیت برنامههای هستهای ایران و نقش آژانس بینالمللی هستهای پاسخ داد.
خبرنگار سیانان در ابتدا نقش آمانو در تمدید را جویا شد و پرسید: به دنبال توافق مقدماتی سال گذشته، غرب به طور موقت برخی تحریمها علیه ایران را کاسته و در عوض ایران نیز برخی از فعالیتهای حساس هستهای خود را کاهش داده است. آیا این مورد در ادامه نیز به همین منوال پیش خواهد رفت و اینکه بگویید در مرحله بعدی چه اتفاقی خواهد افتاد؟ نقش شما در تمدید مذاکرات چه بود؟
مدیر کل آژانس در پاسخ به این سوال گفت:« آژانس بینالمللی هستهای خواهان اجرای طرح اقدام مشترک است. البته ما امید داشتیم تا گروه 1+ 5 با ایران به توافق برسند اما باید گفت که این مسئله محتاج زمان است. آژانس بینالمللی هستهای بیش از 10 سال است که در این باره مشغول فعالیت بوده اما ما قادر نیستیم تا نسبت به تمامی فعالیتهای انجام شده در ایران و مسالمت آمیز بودن آنها تضمینی دهیم. ما 2 مشکل داریم. یک مشکل عدم همکاری کامل ایران با آژانس و ارائه اطلاعات درباره ابعاد احتمالی فعالیتهای نظامی آنها میباشد. مشکل دیگر این است که ایران به ما اجازه نمیدهد از ابزارهای تایید دیگر که «پروتکل الحاقی» نامیده میشود بهره جوییم.توافق همچنان حاصل نشده و توپ در جریان بازی حرکت میکند و البته اخبار خوب نیز وجود دارند. ما از ایران میخواهیم تا باما همکاری کاملی داشته باشد به طوریکه بتوانیم نسبت به فعالیت مسالمت آمیز هستهای این کشور اطمینان بخشی کاملی ارائه دهیم.»
خبرنگار سیان ان در ادامه با طرح سئوال دیگری پرسید که ایرانیها آشکارا عنوان میکنند برنامههایشان صلحآمیز میباشد اما شک و تردیدهایی نسبت به تاکتیک دفع وقت از سوی ایران و در عین حال ادامه برنامه غنی سازی با اهداف نظامی وجود دارند. آیا مدارکی در این باره و در زمینه مکان مخفی در ایران که شما نیز هیچ اطلاعی از آن ندارید وجود دارد؟
آمانو در پاسخ به این سئوال گفت:«وظیفه آژانس بینالمللی هستهای تایید واقعیات است.به همین خاطر ما از ایران میخواهیم تا به طور کامل برای روشن شدن اطلاعات در این زمینه همکاری کند و همچنین از این کشور میخواهیم تا به ما اجازه دهد تا از ابزار راستیآزمایی قدرتمندتر (پروتکل الحاقی) استفاده کنیم.»
خبرنگار سیانان در ادامه پرسید،اما شما اطلاعاتی در دست ندارید، پس قادر نخواهید بود تا نسبت به آنچه که ایرانیها انجام میدهند اطمینان داشته باشید.اینطور نیست؟
آمانو در پاسخ به این سئوال نیز افزود:«هم اکنون ما قادر نیستیم تا نسبت به تمامی فعالیتهای انجام شده در ایران و صلح آمیز بودن آنها تضمینی دهیم. اگر توافق جامع حاصل شود، آنگاه این امر به آژانس بینالمللی هستهای کمک خواهد کرد تا به وظیفه خود عمل کند اما این مسئله نیاز به زمان دارد.»
خبرنگار سیانان در ادامه اینگفتوگو واکنش دبیر کل آژانس بینالمللی نسبت به فرآیند غنی سازی اورانیوم در ایران را جویا شد و پرسید بر حسب فرآیند غنی سازی اورانیوم که در حال اجرا میباشد و شما نیز از آن مطلع هستید، به طور قطعی چه نظری درباره میزان فعلی غنی سازی ایران دارید؟
دبیرکل آژانس بینالمللی هستهای در پاسخ به این سئوال گفت:«ایران در حال اجرای طرح اقدام مشترک است و ما میتوانیم آن را تایید کنیم که ایرانیها با افتخار به تعهدهای خود پایبند هستند و ما میتوانیم هر ماه نسبت به این مسئله تضمین دهیم. اما مشکل اینجاست که قادر نیستیم بگوییم که تمامی فعالیتهای هستهای ایران صلح آمیز هستند یا نه. بنابر این نمیتوانیم مسالمتآمیز بودن برنامههای هستهای ایران را تأیید کنیم.»
در انتهای این مصاحبه خبرنگار شبکه سیان ان از آمانو پرسید اگر فرض گرفته شود نیاز به دسترسی به مکانهای هستهای ایران داشته باشید، شما خواهان چه نوع دسترسی هستید؟
آمانو در پاسخ به این سئوال نیز اظهار داشت:«دسترسی به تاسیسات هستهای ایران، افراد و اسناد بسیار مهم هستند. اینها به ما کمک میکند تا درک بهتری نسبت به این موضع داشته باشیم.به همین دلیل توافق جامع مهم است اما در برهه کنونی ما در این مرحله قرار نگرفتهایم.با این وجود نیاز است تا به فعالیت ادامه دهیم. ما از ایران میخواهیم تا همکاری کاملی با آژانسبینالمللی هستهای داشته باشد به طوری که قادر باشیم نسبت به فعالیتهای هستهای ایران با اهداف صلح آمیز تضمین دهیم.»