میزگرد فعالیت‌های شبکه‌های اجتماعی در ایران

در این میزگرد، تحلیلگرانی همچون دانیل کالینگرت معاون اجرای خانه آزادی، پائولو سوترو مدیر موسسه برزیل در مرکز ویلسون، مریم معمارصادقی از ایرانیان مقیم آمریکا و مدعیان حقوق بشر علیه ایران، مایکل ساموی از مدیران سابق شرکت یاهو و لوئیز دانیل پالاسیوس از دانشگاه نیویورک حضور داشتند.

خانم معمارصادقی در این نشست ادعاهایی درباره آزادی اینترنت در ایران مطرح کرده و آن را بسیار وخیم دانسته است. وی گفته که فعالیت‌های مدنی در ایران به علت ترس فعالان مدنی از تهدیدهای دائمی حکومت ایران، همچنان محدود باقی مانده است.

وی ادعا کرده که هم‌اکنون در ایران حتی یک روزنامه مستقل یا اتحادیه کارگری مستقل وجود ندارد و به همین سبب، فضا برای فعالیت فعالان اجتماعی در جهت اصلاحات اساسی، بسیار محدود است. او ریشه فرار مغزها از ایران را نیز به همین ادعا ربط داده است.

با این حال او تاکید کرده که توسعه شبکه‌های اجتماعی در ایران سبب کنار رفتن چنین محدودیت‌هایی در ایران همچون سایر نقاط جهان شده است. وی برخی تحولات مثبت در داخل ایران را به توسعه شبکه‌های اجتماعی نسبت داده که سبب گسترش فضای آزادی بیان به رغم تلاش نظام برای کنترل فعالیت‌های مدنی شده است.

وی مصداق این تحولات مثبت را رشد استفاده از وبلاگ‌ها و شبکه‌های اجتماعی توسط فعالان اجتماعی همچون محمد نوریزاده، نسرین ستوده و جعفر پناهی دانسته است.

معمارصادقی درباره نوریزاده گفته است: او سابقا نویسنده روزنامه کیهان بود اما پس از انتخابات سال 1388 به یکی از بزرگترین مخالفان جمهوری اسلامی تبدیل شد و نامه‌های سرگشاده‌ای منتشر کرد و خواستار احیاء حقوق بهایی‌ها شد.

مریم معمارصادقی

معمارصادقی نمونه دیگر را انتشار فیلم یک دانشجوی بهایی در شبکه‌های اجتماعی خوانده که او در آن فیلم نارضایتی‌اش را از محرومیت از تحصیل در دانشگاه تهران به علت بهایی بودنش با وجود سطح بالای علمی اعلام کرده است. معمارصادقی مدعی شده که فیلم این دانشجوی بهایی با استقبال مردم ایران مواجه شده و به طور گسترده در سطح اینترنت منتشر شده است.

معمارصادقی به ماجرای مجید توکلی نیز اشاره کرده است. توکلی در حوادث پس از انتخابات سال 1388 جزو سران معترضان بود و برای فرار از دست ماموران تلاش کرد با پوشیدن لباس زنانه فرار کند اما در نهایت دستگیر شد. معمارصادقی مدعی است پس از دستگیری توکلی، تعداد زیادی از مردان ایرانی به نشانه اعتراض به نظام و اعلام حمایت از توکلی، تصاویر خود با لباس زنانه را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند.

معمارصادقی کمپین اخیر آزادی‌های یواشکی را نیز نمونه دیگر تحولات موفق ناشی از گسترش شبکه‌های اجتماعی در ایران دانسته است. او مدعی شده که در این کمپین، میلیون‌ها زن ایرانی حمایت خود از کنار گذاشتن حجاب را اعلام کردند.

معمارصادقی استفاده حامیان همجنس‌بازی از شبکه‌های اجتماعی را دیگر مصداق موارد موفق توسعه شبکه‌های اجتماعی در ایران دانسته است.

با وجود مصادیق مورد ادعای فوق، معمارصادقی مدعی شده که حکومت ایران همچنان محدودیت‌های بسیار سنگینی علیه فعالیت‌های اجتماعی اعمال می‌کند و با وجود حمایت گسترده مردم ایران از کنار گذاشتن حجاب یا رفع ممنوعیت همجنس‌بازی،‌همچنان نظام ایران بر سیاست‌هایش در این زمینه تاکید دارد.

وی همچنین مدعی شده که در اثر گسترش حضور حامیان همجنس‌بازی در شبکه‌های اجتماعی و حمایت شبکه‌های ماهواره‌ای از آنها، مخالفت حکومت ایران با فعالیت‌های همجنس‌بازی، ‌اخیرا از لحاظ کلامی و رسانه‌ای، به طور بسیار ناچیزی تعدیل شده است.

مایکل ساموی نیز در این میزگرد درباره نقش شبکه‌های اجتماعی در ایران گفته است: قالب‌های جدید رسانه‌های اجتماعی و فناوری‌های جدید هم به حکومت‌هایی چون ایران ابزارهای جدید جاسوسی و نظارت داده است و هم به شهروندان این کشورها فرصت‌های جدید دور زدن محدودیت‌ها داده است.