سال "توليد ملی" و درسي ديگر از ويتنام

سال 1391، سال توليد ملي و حمايت از كار و سرمايه ايراني نامگذاري شده است و بر متوليان اقتصاد كشور است كه در راستاي رهنمودهاي چند سال گذشته و امسال مقام معظم رهبري، راهكارهاي لازم را جهت نيل به اين اهداف در نظر بگيرند و به صورت "برنامه" پياده كنند. بديهي است كه استفاده از الگوي هاي كشورهايي كه گام در راه توسعه نهاده و موفق بوده اند، مي تواند راهگشا باشد.

يكي از كشورهايي كه ظرف دو دهه گذشته گام در راه توسعه اقتصادي گذاشته، ويتنام است. ويتنام كه تا چند دهه پيش الگوي مبارزه عليه امريكا بود در حال حاضر مي تواند الگوي مناسبي براي توسعه باشد.

دولت ويتنام با الگوبرداري از همسايه هاي خود، راه رشد اقتصادي را از طريق آزادسازي آن و جذب سرمايه و كوچك كردن حجم دولت از اوايل دهه نود ميلادي آغاز و گسترش داد.
جذب سرمايه گذاري خارجي به عنوان راه حل مهم حل مساله فقر و بيكاري و ايجاد آرامش در مردم پس از جنگ هاي طولاني، از جمله سياست هاي اعمال شده بود.

آگاهي و اعمال مديريت علمي با استفاده از الگوهاي ارائه شده مجامع جهاني نشان از مسئوليت پذيري و دورانديشي رهبران ويتنام دارد.

در كشور ما و ديگر كشورهاي جهان، ويتنام را بعنوان سمبل مقاومت در برابر تهاجم خارجي مي شناسند.
از اوايل دهه پنجاه ميلادي و پس از خروج ارتش فرانسه از هندوچين و در راستاي تقسيم مناطق جهان به دو حوزه تحت نفوذ كاپيتاليسم و سوسياليسم، بخش شمالي ويتنام تحت حمايت چين و شوروي و بخش جنوبي آن تحت حمايت آمريكا و متحدانش قرار گرفت.
درست به همان طريق كه اروپاي پس از جنگ دوم جهاني به دو قسمت شرقي و غربي تقسيم شد، در شرق آسيا نيز كره و ويتنام به دو بخش شمالي و جنوبي تقسيم شدند.

در همان دوران انديشه هاي سوسياليستي به عنوان تنها راه رهايي بخش، با الهام از پيروزي مائو در چين، در بخش هاي گسترده اي از جهان رواج پيدا كرد.به طوريكه تا اوايل دهه 70 ميلادي به جز ويتنام شمالي و كره شمالي، حكومت هاي كامبوج و لائوس و بخش هايي از فيليپين و حتي هند هم تحت تاثير قرار گرفتند.
اردوگاه غرب به رهبري آمريكا و اروپاي غربي شروع به تقويت اقتصادي و زيرساخت هاي جامعه در كشورهاي تحت حمايت خود كردند به طوريكه كشورهاي ژاپن، كره جنوبي، تايوان، هنگ كنگ و .... به كشورهاي پيشرفته در صنعت و كشاورزي تبديل شدند.

اما در مورد ويتنام مساله تفاوت داشت، حكومت مسستقر در ويتنام جنوبي به دليل فساد و ظلم بيش از حد نتوانست از حمايت هاي جهان آزاد بهره گيرد و پس از سالها جنگ و خونريزي بالاخره سايگون ،پايتخت آن، به تصرف رفقاي شمالي درآمد و نام و ستاره سرخ "هوشي مين" بر آن حك شد.
رهبران ويتنام شمالي كه همزمان با جنگ در كشورشان د،ر پاريس هم به دنبال صلح و جلوگيري از خونريزي بيشتر بودند، پس از پايان نبردها، شروع به بازسازي اقتصاد در هم شكسته خود با رعايت قواعد بازي بين المللي كردند.

آنان بلافاصله عفو عمومي اعلام كرده، گذشته را به بايگاني تاريخ سپرده و با دشمن قبلي شان، آمريكا و اروپاي غربي مذاكراتي را براي بازسازي رابطه سياسي و ايجاد رابطه مفيد اقتصادي آغاز كردند.

توسعه روابط اقتصادي و جذب سرمايه گذاران خارجي، پس از فروپاشي شوروي و اروپاي شرقي سرعت بيشتري گرفت تا جايي كه رهبران ويتنام رابطه نزديكي با مديريت اقتصاد جهاني از جمله بانك جهاني و صندوق بين المللي پول برقرار كردند.
اعتمادسازي بين المللي و بازسازي رواني ـ اجتماعي جامعه ويتنام، باعث جلب سرمايه گذاران بين المللي شده تا جايي كه كمپاني هاي مشهور فعال در توليد لوازم ورزشي، پوشاك، كفش، صنايع غذايي و كشاورزي به منطقه سرازير شدند، كشور در مسیر توسعه قرار گرفت و بيكاري تا حدود زيادي كاهش پيدا كرده است.

ويتنام در سال هاي اخير جزو عمده كشورهاي توليد كننده برنج جهان قرار گرفته و به علاوه در صنايع سنگين مانند كشتي سازي حرف هاي زيادي براي گفتن دارد. در این میان ، اگر وجود منابع قابل توجه نفت را به آن اضافه كنيم خواهيم ديد كه با توجه به حضور آن كشور در سازمان تجارت جهاني چه منافع دراز مدتي برايش قابل تصور است.

آنچه مهم است اين كه ويتنام الگوي توسعه را از تايوان، چين و ژاپن و ديگر كشورهاي شرقي آسيا كپي برداري كرد اما مهمتر آن است كه ايدئولوژي حاكم (سوسياليسم) را در برنامه توسعه اقتصادي دخيل نكرده و اقتصاد كاملا آزاد را سرلوحه برنامه هاي خود قرار داد.

آن كشور بدون سر و صدا و شعار دهي تلاش خود را براي رفع فقر و جهل از مردمش آغاز كرده و 5سال قبل هم پس از سالها تلاش به عضويت سازمان تجارت جهاني WTO درآمد.

 بديهي است كه با سطح رشد هشت و نیم درصد مردم آن به سرعت با فقر فاصله خواهند گرفت.
ويتنام مانند زمان جنگهايش كه مقاومت را به مردم جهان ياد داد، با توسعه اقتصادي اش هم پيام های مهمي ارسال مي كند: "با گذشته نبايد مشغول شد و در آن زندگي كرد. اقتصاد بايد آزاد باشد. يك كشور براي رفع بيكاري و فقر، نيازمند جلب اعتماد عموم دنيا است. نبش قبر گذشته ها و با آن مشغول بودن و ايجاد تنش و تشنج با دنيا و خاك به چشم خود پاشيدن، جلوي ديد ما براي رسيدن به آينده بهتر را خواهد گرفت.