نیازمند به روزرسانی راهبردهای دفاعی مبتنی بر تحول فناوری هستیم

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پایداری ملی، جلسه هم اندیشی با اساتید و نخبگان دانشگاهی آذربایجان شرقی در حوزه پدافند غیرعامل با حضور سردار دکتر غلامرضا جلالی؛ رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور، استاندار آذربایجانی شرقی و جمعی از مسئولان، مدیران، اساتید و پژوهشگران استان برگزار شد.

سردار جلالی در این مراسم به تبیین مفاهیم پدافند غیرعامل و رسالت آن در شناسایی تهدیدات، واکاوی مفهوم تهدید، راهبردهای تهدید و چگونه اثرات آن بر کشور پرداخت و اظهار داشت: پدافند غیرعامل به دنبال آسیب شناسی و شناخت آسیب پذیری‌های اساسی است که امکان اثرگذاری تهدیدات بر آنها وجود دارد. اندرکنش آسیب پذیرها و تهدیدات، پیامد شناسی و کنترل پیامدها نیز موضوع دیگری است که پدافند غیرعامل به بررسی آن می پردازد.

هنر پدافند غیرعامل خنثی سازی تهدید بدون استفاده از تجهیزات نظامی است

وی با بیان اینکه هنر پدافند غیرعامل این است که بدون استفاده از ادوات و تجهیزات نظامی بتواند ضمن خنثی سازی تهدیدات و کاهش آسیب پذیریها، تداوم کارکرد و خدمات رسانی دستگاه ها به مردم را تضمین کند، افزود: چالشی که در مسیر پدافند غیرعامل وجود دارد، مواجهه با تهدیدات انسان ساخت است که ویژگی بارز آن خصومت و دشمنی بوده که استفاده از تاکتیک، راهبرد، سیاست، ساختار، برنامه و ... را به دنبال دارد. نکته دیگر در این نوع تهدیدات بکارگیری فناوری است که این امر ماهیت تهدید را دانش محور، پویا و سیال می سازد.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه در بکارگیری فناوری هم خدمت و سرویس وجود دارد و هم تهدید، توضیح داد: مثال بارز این موضوع فناوری سایبری است که با توجه به مزایای بیشمار آن، امروز به یکی از جنبه های تهدید هم تبدیل شده است. این در حالیست که تا چند سال پیش کسی گمان نمی‌کرد روزی برسد که فناوری سایبری بتوان به عنوان ابزار برای اعمال تهدید شناخته شود.

نیازمند به روزرسانی راهبردهای دفاعی مبتنی بر نگاه دانشگاهی هستیم

وی با بیان اینکه به همان میزان که بر منافع و مزایای فناوری سایبری اضافه شده، راهبردهای تهدیدی آن نیز ارتقا یافته و پیچیده‌تر می‌شود، تصریح کرد: متناسب با این تهدیدات باید راهبردی فعال و پویا برای دفاع تدارک دیده شود.

سردار جلالی با بیان اینکه اساسا با بررسی رویکردها و راهبردهای آفندی فناوری متوجه می‎شویم که نظریه این راهبردها ابتدا در دانشگاه‌ها خلق می‌شود، اظهار داشت: طبیعتا نظریات پدافندی و دفاعی نیز باید محصول دانشگاه ها و مراکز علمی باشد.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه نمی توان به راهبردهای دفاعی گذشته اتکا کرد چرا که این راهبردها مربوط به تهدیدات گذشته است، توضیح داد: وقتی تهدید و فناوری هر دو دستخوش تغییر شده است، اساسا همه رویکردهای دفاعی گذشته نیز باید بازبینی و به‌روز شود.

گام اول پدافند غیرعامل شناسایی و ارزیابی دارایی‌هاست

وی با بیان اینکه گام اول پدافند غیرعامل شناسایی و ارزیابی دارایی‌هاست، تصریح کرد: ابتدا باید ماهیت دارایی مشخص شود، چرا که با توجه به ماهیت و جنس آن (فیزیکی، معنوی، انسانی، ترکیبی و ...) راهبرد دفاعی تغییر می‌کند. پس از آن باید اهمیت و وزن دارایی (حساس، مهم و حیاتی) بودن دارایی مشخص شود. آیا دارایی ما هوشمند است یا نه. اگر هوشمند است از چه نوع هوشمندی برخوردار است. همچنین باید مشخص شود که دارایی ما سیستمی است یا سلولی. دارا بودن ظرفیت خطر نیز موضوعی دیگری است باید مورد توجه قرار داد.

ورورد فناوری نو بدون پیوست دانشی و الزامات پدافند غیرعامل مخاطره آمیز است

سردار جلالی با اشاره به اینکه واقعیت این است که دانشگاه‌های ما در برخی رشته‌ها از فاصله‌ای چند ساله با فناوری‌های روز دنیا رنج می‌برند، افزود: همین موضوع سبب می‌شود برای بهره‌مندی هوشمندانه از برخی تکنولوژی‌ها، نه رشته دانشگاهی مورد نظر را داشته باشیم، نه آئین‌نامه‌ای برای استفاده و نه راهبرد و پلتفرمی برای بومی سازی آن. باید به این نکته توجه داشت که ورورد فناوری نو بدون پیوست دانشی و الزامات پدافند غیرعامل مخاطره آمیز است.

وی با بیان اینکه پدافند غیرعامل می‌تواند در این زمینه به عنوان یاری رسان دانشگاه‌های کشور در عرصه علم و فناوری عمل کند، تصریح کرد: مسئله پدافند غیرعامل به سبب ماهیت بین رشته‌ای نیازمند دانشگاهی با رویکرد متمرکز بر مسئله و رشته‌های تحصیلی بین رشته ای است که با هم افزایی میان این سازمان و مراکز علمی و دانشگاهی می‌توان اقدامات اساسی و بنیادینی برای ساماندهی و مدیریت مسائل اصلی کشور انجام داد.

سردار جلالی با بیان اینکه سرعت رشد فناوری، قرارگرفتن پدافند غیرعامل در ذات فناوری را ضروری نشان می‌کند، تصریح کرد: تنها زمانی که سرعت توسعه فناوری با سرعت تهدید شناسی آن برابر باشد، پدافند غیرعامل ثمربخش و کارآمد است. چرا که تنها با شناسایی تهدید است که می توان راهبرد مناسبی برای دفاع تنظیم کرد.

به گفته سردار جلالی، در سازمان پدافند غیرعامل کشور اعتقاد براین است که به شدت نیازمند کار علمی و دانشگاهی هستیم و تقریبا تمام اقداماتی که در این سازمان دنبال می‌شود، منوط به انجام کار علمی و پژوهشی و الگوی فنی و تخصصی هر حوزه است تا بتواند ضمن شناسایی به روز تهدیدات، اقدامات لازم را برای تدوین چارچوب دفاعی متناسب با آن ارائه دهد. امید است با اتخاذ یک راهکار مناسب، زمینه توسعه همکاری و هم افزایی بین این دوبخش (سازمان پدافند غیرعامل کشور و جامعه دانشگاهی) به طور روزافزون ایجاد و زمینه استفاده از ظرفیت‌های دانشگاهی به عنوان پیشران در بخش دفاع و پدافند غیرعامل فراهم شود.