کتاب «قدرت متعالی؛ الگوی قدرت جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس» رونمایی شد

به گزارش پایداری ملی،  مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در چهلمین سالگرد از شروع دفاع مقدس و نهمین هفته متمادی، از کتاب «قدرت متعالی؛ الگوی قدرت جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس» رونمایی کرد. با گذشت بیش از 30 سال از دفاع مقدس، آن سال های پر از حماسه که به‌عنوان محور وحدت و همبستگی ملی و انسجام اجتماعی در ایران تبدیل شده است به‌نوبه خود یک منبع قدرت دائمی برای جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود و بهره‌‏گیری صحیح از تجربیات و الگوی ایجادشده در آن دوران، می‌تواند در زمینه حل بحران‌ها و مشکلات مختلف، راهگشا و کارگشا باشد. اما متأسفانه از دستاوردهای دفاع مقدس به‌صورت علمی، برنامه‌ریزی‌شده، سازمان‌یافته و حداکثری بهره‌برداری بهینه انجام نگرفته است به همین علت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس درصدد برآمده تا با توجه به ماهیت سند محور بودن خود و بهره‌گیری از پژوهشگران و اساتید دانشگاه‌ها و دانشجویان در عرصه ورود به پژوهش در حوزه دفاع مقدس به دنبال ارائه الگوهای مناسب و کاربردی علمی باشد. کتاب «قدرت متعالی» از جمله این آثار است که به تازگی توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر شده است. مراسم رونمایی با توجه به وضعیت ناشی از شیوع ویروس کرونا بدون حضور رسانه‌ها برگزار شد. به‌منظور آشنایی بیشتر با این کتاب با مرتضی قاضی مدیر گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، دکتر یعقوب نعمتی وروجنی نویسنده کتاب و دکتر علیرضا صدرا دانشیار گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و استاد راهنمای رساله و ناظر علمی کتاب به گفتگو پرداختیم.

 

در ابتدای این گفتگو مرتضی قاضی مدیر گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با اشاره به نویسنده کتاب «قدرت متعالی» گفت: دکتر یعقوب نعمتی وروجنی علاوه بر کارهایی که در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس انجام می‌دهند تحصیلات عالیه خود را در رشته علوم سیاسی در دانشگاه تهران ادامه دادند. ایشان یکی از پژوهشگران فعال در حوزه دفاع مقدس و نویسنده چند جلد از مجموعه عظیم روزشمار جنگ ایران و عراق هستند.

وی افزود: برخی از آثار این نویسنده حائز جوایز ارزشمندی ازجمله مترجم برتر در بیست و یکمین جشنواره کتاب سال دانشجویی و مترجم برگزیده شانزدهمین دوره جایزه کتاب سال دفاع مقدس برای کتاب «رابطه زهرآگین؛ آمریکا، عراق و بمباران شیمیایی حلبچه» شده است.

مدیر گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با بیان اینکه کتاب «قدرت متعالی» در واقع پایان‌نامه نویسنده بوده است، تصریح کرد: دکتر نعمتی پایان‌نامه خود را در حوزه دفاع مقدس ارائه کرده‌اند و با توجه به اینکه مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس از پایان‌نامه‌هایی که در حوزه دفاع مقدس می‌باشند حمایت می‌کند و ازآنجاکه این کار قوی بود و ارزش علمی و پژوهشی بالایی برخوردار است، با حمایت مرکز تبدیل به کتاب شد.

وی در خصوص ناظر علمی کتاب «قدرت متعالی» گفت: این کتاب در ابتدا یک پایان‌نامه و کار دانشگاهی بود ما نیز در مرکز نظارت علمی دکتر صدرا را که به‌عنوان ناظر پایان‌نامه بودند، برای نظارت اصلی کتاب پذیرفتیم. البته کارشناسان در گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس این کار را بررسی کردند و با توجه به محتوای خوب و ارزش بالایی که داشت، این کتاب منتشر شد.

قاضی به محتوای کتاب «قدرت متعالی» اشاره و اظهار کرد: وقتی جنگ میان ایران و عراق اتفاق افتاد، مؤلفه‌هایی که باعث شد مردم و رهبری ما در جنگ آن را اداره کنند و بتوانند موفقیت‌هایی کسب کنند، فقط مبتنی بر سخت‌افزار و قدرت نظامی نبوده است بلکه مؤلفه‌های دیگری بوده که باید به دنبال آن‌ها باشیم. در کتاب «قدرت متعالی» نویسنده مطرح کرده قدرتی که توانست ما را در جنگ پیش ببرد از سه مؤلفه رهبری امام، مؤلفه مردم و مؤلفه قدرت ساز دینی تشکیل شده است. هر یک از این سه مؤلفه موضوعات مهمی هستند که در این کتاب به آن‌ها پرداخته‌شده است.

وی افزود: احصای این مؤلفه‌ها نه‌تنها برای خود ما بلکه برای جامعه بین‌الملل بسیار مهم است. این مؤلفه‌ها به شناسایی مؤلفه‌های قدرت یک کشور که در این کتاب ایران است، کمک می‌کند.

مدیر گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس تأکید کرد: اگر موضوع پایان‌نامه و پروژه دانشجویان در دوره کارشناسی ارشد و دکتری با دفاع مقدس پیوند خورده باشد، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس می‌تواند گزینه مناسبی برای انتشار و بها دادن به این آثار باشد.

وی با بیان اینکه در کتاب «قدرت متعالی» یک نظریه جدید با عنوان قدرت متعالی مطرح و تبیین شده است، گفت: این کتاب یک جبهه‌بندی و آرایش جدیدی را از مفاهیم قبلی ایجاد کرده و با تولید مفهوم جدید و بسط آن به تبیین فرضیه و تولید نظریه خود می‌پردازد.

قاضی در خاتمه گفت: دکتر نعمتی در این کتاب نظریه و الگوی جدیدی را مطرح کرده است و امیدواریم داریم صاحب‌نظران در این حوزه راجع به این کتاب نظرات خودشان را بدهند و ما در مرکز از این کار استقبال می‌کنیم؛ چراکه این بحث‌ها می‌تواند در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌ها منعکس شود.

 کتاب «قدرت متعالی» این ظرفیت را دارد که به‌صورت کاربردی مورداستفاده قرار گیرد

در ادامه دکتر علیرضا صدرا دانشیار گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران که علاوه بر ناظر کتاب قدرت متعالی به‌عنوان استاد راهنمای رساله دکترای دکتر نعمتی وروجنی بوده است، در خصوص فرآیند راهنمایی و تدوین این کتاب گفت: زمانی که آقای نعمتی در دوره دکترا بود، در آن دوران با مرحوم دکتر حسین اردستانی رئیس فقید مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس همکاری می‌کرد. وی به خاطر دغدغه‌هایی که در زمینه دفاع مقدس داشت، به این حوزه ورود کرد و با خستگی‌ناپذیری و تلاش و پشتکار فراوان روزبه‌روز امیدوارتر می‌شد و توانست نظریه قدرت متعالی را ارائه نماید.

وی افزود: خوشبختانه ایشان به علت پشتکاری که داشت سندهای موضوعاتی که بحث می‌شد، پیدا می‌کرد درحالی‌که خیلی از این سندها را دیگران هم دیده و خوانده بودند ولی کنار گذاشته بودند یا کتاب هم نوشته بودند اما نه در بُعد معنوی. سپس بعد از استخراج منابع و اسناد، آن‌ها را تبیین و تئوریزه کرد و در آن نظام قرار داد. این رساله که تبدیل به کتاب شده است، کار بسیار ارزشمندی است و باید در این راه قدم‌های بسیار بزرگ‌تری برداشته شود.

دانشیار دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه کتاب «قدرت متعالی» این ظرفیت را دارد که به‌صورت کاربردی مورداستفاده قرار گیرد، تصریح کرد: در پایان این رساله علاوه بر جمع‌بندی خلاصه فصل‌ها و نتیجه‌گیری که پرسش و پاسخ اصلی و اثبات فرضیه می‌باشد، از دکتر نعمتی درخواست کردیم تا راهبردهای جدید را هم ارائه دهد. و یکی از نکات حائز اهمیت این است که هرکدام از این راهبردها موضوع چندین نظریه و خرده نظریه و رساله‌ها و کتاب‌ها و آثار گوناگونی می‌تواند در ایران و در دنیا باشد.

وی اظهار کرد: همه دنیا می‌خواهند قدرتشان بالا برود، البته این قدرت با قدرت ابزاری به‌تنهایی میسر نیست و همان‌طوری که در این کتاب مطرح شده و به‌عنوان یک نظریه اثبات شده با استفاده از قدرت معنوی می‌توان به این مهم رسید. البته باید گفت خیلی‌ها قدرت نرم را با قدرت معنوی اشتباه می‌گیرند. اما قدرت نرم قدرت ابزاری و مادی است یعنی بر اساس اطلاعات و مدیریت و ساختار است نه اینکه معنویت باشد. روح قدرت معنویت و ایمان است و لذا ایشان این مطلب را خوب درک کرده است یعنی فرا ابزاری است.

صدرا با تأکید بر اینکه قدرت معنوی و قدرت متعالی مراتب گوناگونی دارند، عنوان کرد: قدرت متعالی فردی، جمعی، خانوادگی، اجتماعی، ملی، فروملی، فراملی، داخلی، خارجی، منطقه‌ای، اسلامی، امتی تا بین‌المللی و جهانی. در این کتاب در رابطه با قدرت ملی جمهوری اسلامی بحث کرده است و راه برای سایر حوزه‌ها و تبیین و تفسیر آن‌ها باز است.

 

در ادامه این گفتگو دکتر یعقوب نعمتی وروجنی نویسنده کتاب «قدرت متعالی؛ الگوی قدرت جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس» با بیان اینکه این کتاب برگرفته از رساله مقطع دکترایش در رشته علوم سیاسی دانشگاه تهران می‌باشد، گفت: در سال 1394 که به دنبال انتخاب موضوع برای تدوین رساله دکتری خود بودم، ضمن پیگیری علایق پژوهشی خود، با افراد متعددی مشورت کردم. علاوه بر گفتگوهایی که با استاد راهنمای خود دکتر علیرضا صدرا استاد گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران انجام دادم، به‌دفعات با استاد فقید دکتر حسین اردستانی رئیس وقت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس نیز گفتگو کردم. هر دو بزرگوار با گشاده‌رویی بارها وقت خود را در اختیار اینجانب قرار دادند و در چهارچوب این گفتگوها نوعی رایزنی سه‌جانبه صورت گرفت که ماحصل آن انتخاب مفهوم قدرت به‌عنوان محور اصلی رساله من بود.

وی با اشاره به انتشار این کتاب توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس اظهار کرد: با توجه به اینکه، این رساله موردحمایت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس قرار گرفت، پس از دفاع از رساله، گروه مطالعات فرهنگی و اجتماعی کارهای آماده‌سازی به‌منظور انتشار را انجام دادند.

نویسنده کتاب «قدرت متعالی» با اشاره به اینکه محتوای کتاب در شش فصل سازمان‌ یافته است، اظهار کرد: فصل نخست، به مقدمه و کلیات پژوهش اختصاص دارد. در فصل دوم، مفهوم اصلی این پژوهش یعنی قدرت تشریح شده است. در فصل سوم، شیوه رهبری امام خمینی (ره) در دوران دفاع مقدس موردبررسی قرارگرفته و الگویی به نام رهبری متعالی مطرح شده است. بررسی عملکرد امام خمینی (ره) در دوران جنگ تحمیلی، نشان می‌دهد ایشان در دوران جنگ تحمیلی، در عین توجه ذاتی و پایبندی عملی به ارزش‌ها و فضایل اخلاقیِ یک رهبر فرهیخته، مهارت‌های سازمانی، ارتباطاتی و مدیریتی یک رهبر هوشمند را نیز در عرصه عمل اجرا کردند.

وی افزود: فصل چهارم به مؤلفه‌های قدرت‌ساز دین اسلام در دوران دفاع مقدس پرداخته است. در این فصل تلاش شده است تا نقش و تأثیر آموزه‌های دین اسلام بر کنش دفاعی ایران و رفتار رزمندگان و مردم ایران بررسی ‌شود. همچنین در این فصل، نقش و تأثیر آموزه‌های دین اسلام در ذیل پنج عنوان کلی موردبررسی قرار گرفته است: ایمان و باور توحیدی، فرهنگ عاشورا، نام‌گذاری‌های دوران جنگ، روحیه شهادت‌طلبی و جهاد.

نعمتی وروجنی با بیان اینکه در فصل پنجم، مؤلفه‌های مردمی قدرت جمهوری اسلامی در دوران جنگ تحمیلی تشریح شده است، تصریح کرد: در فصل پنجم، دسته‌بندی و مقوله‌بندی کنش‌های مردمی در دوران جنگ، ذیل پنج عنوان کلی انجام گرفت: دفاع و جنگ مردمی؛ حضور و نقش‌آفرینی اقشار گوناگون؛ وحدت، همبستگی و انسجام ملی؛ پشتیبانی عمومی از جنگ و پایداری، ایثار و شجاعت.

وی اظهار کرد: در فصل ششم، داده‌های پژوهش با استفاده از رویکرد سازه‌انگاری مورد تحلیل قرار گرفته و الگوی سازه‌انگارانه کنش دفاعی جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس، ترسیم و تشریح شده است. در پایان نیز جمع‌بندی و نتیجه‌گیری نهایی از اثر که حاصل بررسی‌های انجام‌شده در فصول مختلف می‌باشد به همراه صورت‌بندی اولیه‌ای از نظریه قدرت متعالی ارائه شده است.

این پژوهشگر متذکر شد: در این پژوهش علاوه بر استخراج مؤلفه‌های شکل‌دهنده قدرت جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس، تلاش شده است تا یک نظریه نوین و جایگزینی بر مکاتب موجود قدرت اعم از سخت و نرم و هوشمند، تئوریزه، صورت‌بندی و معرفی شود که «نظریه قدرت متعالی» نام‌گذاری شده است.

در ادامه نعمتی وروجنی در پاسخ به این پرسش که نظریه قالب بر این پژوهش چه می‌باشد؟ گفت: در پژوهش حاضر از روش تحقیق کیفی استفاده شده است و در آن محقق می‌کوشد تا موارد عینی را با توجه ‌به خاص‌بودن ویژگی‌های زمان‌مند و محلی‌شان مطالعه کند و این کار را از مطالعه اظهارات و کنش‌های افراد در متنی که در آن قرار دارند شروع می‌کند. این روش مبتنی‌بر استناد به حوادث واقعی، مشاهده کنش‌های فردی و اجتماعی خاص و تکرارشونده و مطالعه اسناد مکتوب است. در مرحله بعد، از طریق معنابخشی به این داده‌ها و کنش‌ها و قابل فهم ساختن آن‌ها، تفسیر و تحلیل داده‌ها انجام می‌پذیرد.

وی افزود: با توجه ‌به موضوع اثر حاضر و منابع مورد استفاده و تجزیه‌وتحلیل خاصی که لازم بود بر روی داده‌های گردآوری‌شده انجام پذیرد، در این پژوهش، از دو روش در دو حوزه جداگانه گردآوری و تحلیل داده‌ها استفاده شده است؛ چهارچوب نظری اصلی این اثر عبارت است از رویکرد سازه‌انگاری که در سطح گردآوری داده‌ها، می‌تواند متعدد و متنوع بوده و به تناسب موضوع تحقیق باید فراتر از روش‌های کتابخانه‌ای باشد. با درنظر گرفتن ماهیت این پژوهش، در گردآوری، دسته‌بندی و انتظام‌بخشی به داده‌ها از روش نظریه زمینه‌ای که یک روش داده‌بنیان است بهره گرفته شد و سپس داده‌های دسته‌بندی‌شده و انتظام‌یافته با رویکرد سازه‌انگاری مورد تحلیل قرار گرفتند.

نویسنده کتاب «قدرت متعالی» در خصوص چرایی انتخاب موضوع و مرتبط کردن آن با دفاع مقدس را توضیح دهید و گفت: در طول سالیانی مدیدی که در حوزه مطالعاتی جنگ ایران و عراق، مطالعه و پژوهش کرده‌ام، همواره این پرسش برایم مطرح بود که جمهوری اسلامی ایران که در دوران جنگ تحمیلی هشت‌ساله بسیاری از ابزارهای عینی قدرت نظامی را در سطح پایین‌تری نسبت به خصم خود و حامیان زورمدار آن در اختیار داشت، با کدام مؤلفه‌های قدرت درنهایت توانست از این آزمون سخت به سلامت عبور کرده و در حفظ موجودیت، ارزش‌ها و عزت خود سربلند و پیروز ظاهر شود؟ بر همین اساس بود که بیش از سه سال را صرف بررسی و تحقیق درباره این موضوع در قالب رساله دکتری خود کردم که اثر حاضر، ماحصل این تلاش و تتبع چندساله است.

وی تصریح کرد: در واقع در یک بازاندیشی در تاریخ جنگ تحمیلی هشت‌ساله عراق علیه ایران، ملاحظه می‌شود که در آن برهه، جمهوری اسلامی ایران گرچه بسیاری از ابعاد و مؤلفه‌های مادی قدرت نظامی را در سطح پایین‌تری نسبت به‌طرف مقابل خود در اختیار داشت، ولی توانست با انسجام‌بخشی به منابع و مؤلفه‌های داخلی قدرت خویش، علاوه بر دفع تجاوز بیگانه و دستیابی به هدف خود در آن مقطع زمانی، درنهایت ضمن حفظ موجودیت سیاسی - اجتماعی و ارزش‌های خود، نوعی عزت کسب کند که به‌مثابه یک عامل بازدارنده، مرزهای آن را از هرگونه تجاوز مصون ساخته است

نعمتی وروجنی افزود: نحوه شکل‌گیری قدرت دفاعی جمهوری اسلامی ایران در آن دوران و چگونگی برآمدن آن قدرت از مؤلفه‌ها و عناصر مختلف قدرت‌ساز که در شبکه گسترده جامعه ایران آن روز، موجود، اما پراکنده و متفرق بودند و نیز شناسایی این مؤلفه‌ها و مبنای فکری آن‌ها، مسئله‌ای بود که ذهن نگارنده را درگیر خود کرده بود؛ لذا در این پژوهش سعی شد تا مؤلفه‌های مذکور و چگونگی ارتباط آنان با یکدیگر و نحوه صورت‌بندی و ساخت‌یابی آن قدرت از عناصر متفرق و موجود در سطح واحد سیاسی - اجتماعی جمهوری اسلامی ایران، مورد شناسایی قرار گیرد.

وی با اشاره به مؤلفه‌های اصلی قدرت در دوران دفاع مقدس که در کتاب «قدرت متعالی» مطرح شده است، عنوان کرد: قدرت جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس، یک قدرت متعالی بوده که دارای ساختار سه وجهی متشکل از دین اسلام، رهبری امام خمینی (ره) و مردم ایران است. الگوی مفهومی پژوهش حاضر براساس رویکرد سازه‌انگاری نشان می‌‌دهد که وجوه سه‌گانه الگوی قدرت جمهوری اسلامی در دوران دفاع مقدس، در تعامل با یکدیگر، ساخت کلی این قدرت را ایجاد کرده و قوام بخشیده‌اند. در دوران دفاع مقدس، آموزه‌های اسلام شیعی، نظام معنایی کنشگران ایرانی را تشکیل می‌داد.

نویسنده کتاب «قدرت متعالی» افزود: این نظام معنایی همانند هر نظام معنایی دیگری، هنجارها و قواعد عمل خاصی را ایجاب می‌کرد که در چهارچوب آن، ادراک هویتی خاصی با مضمون یاران امام حسین (ع) در ذهن و اندیشه باورمندان به آن شکل می‌گرفت. نظام معنایی مذکور و هویت برساخته مبتنی بر آن، منافع خاصی را نیز برای کنشگران تعیین و تعریف می‌کرد که پیروزی و شهادت، از اصلی‌ترین آن‌ها بود.

وی تاکید کرد: دین، ملت و رهبری به ترتیب در زیرسازی قدرت، تولید قدرت و کارآمدسازی قدرت، نقش‌آفرین هستند. این سه وجه از این الگوی قدرت، لازم و ملزوم و مکمل همدیگر و درعین‌حال هم‌افزا می‌باشند.

نعمتی وروجنی با بیان اینکه با درنظر گرفتن تمامی جوانب و باوجود اهمیت و تعامل بین هر سه وجه قدرت جمهوری اسلامی ایران در دوران جنگ، بر این باورم که مؤلفه‌های مردمی قدرت در این عرصه جایگاه تمام‌کننده داشته و بار اصلی بر دوش مردم است، تصریح کرد: سه وجه این الگوی قدرت یعنی رهبری، دین و مردم برای به فعلیت درآمدن این نوع قدرت لازم و ضروری هستند، ولی برای تحقق الگوی قدرتی مشابه با الگوی قدرت جمهوری اسلامی در دوران جنگ تحمیلی، باید وجه مردمی را علاوه بر الزامی بودن، تمام‌کننده نیز قلمداد کرد و در این ‌صورت است که مؤلفه‌های مردمی قدرت، با عمل بر مبنای ارزش‌ها و هنجارهای دین اسلام و تحت هدایت رهبری متعالی، از طریق باور محوری توحیدی به مبدأ حقیقی و اصلی قدرت یعنی قدرت لایزال الهی وصل شده و طبق سنت الهی «إِن تَنصُرُوا اللهَ یَنصُرکم»، به تولید قدرت متعالی منتهی شده و فتح و ظفر و عزت به بار خواهد آورد.

وی ضمن تاکید بر استمرار کارهای پژوهشی به‌منظور تکمیل این پژوهش گفت: با توجه ‌به اهمیت استمرار الگوی قدرت پدیدآمده در دوران دفاع مقدس و نقش مؤثر بهره‌گیری از سرمایه اجتماعی حاصل از آن دوران در حل بسیاری از معضلات و مشکلات کنونی کشور، برخی کارهای پژوهشی به‌منظور تکمیل این پژوهش ضروری به نظر می‌رسد که از آن جمله می‌توان به بررسی عوامل تضعیف‌کننده این منبع قدرت و سرمایه اجتماعی حاصل از آن، شناسایی راهکارهای تقویت و تداوم این منبع قدرت و سرمایه اجتماعی و شیوه‌های اشاعه، تولید و بهره‌گیری از این الگو و این نوع منبع قدرت در عصر کنونی براساس مقتضیات روز و متناسب با عرصه‌های گوناگون دفاعی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی اشاره کرد.

نویسنده کتاب «قدرت متعالی» با اظهار به اینکه در این کتاب، یک نظریه جدید در باب مفهوم قدرت ارائه شده است، در خصوص این نظریه و ابعاد و زوایای گوناگون آن‌که بر مبنای الگوی قدرت جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس، تئوریزه شده است توضیح داد و گفت: مکاتب موجود غربی قدرت اعم از سخت و نرم نوعی سلطه و تخریب و نابودگری را در ذات خود دارد. مکاتب موجود، هیچ جایی برای معنویت در قدرت متصور نیستند. این مکاتب، اصل را بر قدرت عینی و ملموس می‌دانند و قدرت سخت را مقدم شمرده و در نتیجه به بهره‌گیری از آن منتهی می‌شوند. پیامد نهایی رویکردهای موجود قدرت، رقابت تسلیحاتی و انباشت هرچه بیشتر جنگ‌افزار و منابع عینی و مادی قدرت است و ترس و هراس دائمی از بروز جنگ‌های ویرانگر، جزو لاینفکی از این نوع نگرش‌ها به مقوله قدرت می‌باشد.

وی افزود: این ایرادات جدی در رویکردهای موجود قدرت، ضرورت تدوین و معرفی یک الگوی بدیل و نوین را بیشتر نمایان می‌سازد؛ الگویی نوین که نگاهی انسانی‌تر و معنوی و درنهایت الهی به مقوله قدرت داشته باشد تا قدرت به‌جای آنکه ابزاری برای سلطه، استیلا و بهره‌کشی از نوع بشر باشد، عاملی برای امنیت‌سازی و آرامش‌آفرینی و مهرورزی به شمار آید. نظریه قدرت متعالی که با استفاده از الگوی قدرت جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس، به عنوان جایگزینی بر نظریات موجود و به‌مثابه یک مفهوم و نظریه نوین در ساحت نظریه‌پردازی قدرت، صورت‌بندی و تئوریزه شده است، از ایمان ناب و خالصانه به خداوند متعال نشئت می‌گیرد؛ باور عمیق و راسخ به این مسئله که هرچه در جهان است، از خداوند متعال است و همه چیز از قدرت لایزال الهی ناشی می‌شود. این نوع قدرت از هم‌افزایی تمامی عناصر، ارکان و اجزای یک جامعه پدیدار می‌شود؛ تمامی ارکان جامعه به‌نوعی در سه وجه اصلی یعنی باورها و ارزش‌ها، رهبری جامعه و مردم آن قابل‌شناسایی است.

نعمتی وروجنی با بیان اینکه این نوع قدرت، درون‌زا بوده و از نظر ابزارهای مادی و عینی قدرت، هیچ‌گونه وابستگی به منابع خارجی ندارد، یادآور شد: تجربه عملی دفاع مقدس هم نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی ایران، کنش دفاعی خود را با اتکا به منابع داخلی به پیش برد و به همین دلیل در پایان جنگ تحمیلی، هیچ‌گونه بدهی خارجی نداشت؛ این درحالی بود عراق، ده‌ها میلیارد دلار از این بابت به کشورهای خارجی مقروض بود. علاوه بر این‌که تصمیمات سیاست‌گذارانه در این الگو، بر اعتماد مردم به نظام و رهبری سیاسی مبتنی است، ابزارهای عینی توان نظامی نیز در داخل مرزهای سرزمینی تولید می‌شود و در این حوزه نیز خودکفایی و خودبسندگی یک اصل بنیادین به شمار می‌آید.

وی با تاکید بر اینکه قدرت متعالی، امنیت‌زا، آرامش‌بخش و صلح‌آفرین است؛ تصریح کرد: با دوری از تکیه صرف به ابزار و استخدام آن در حد کفاف، هزینه‌های کلان صرف‌شده در انباشت و رقابت تسلیحاتی را می‌توان صرف محرومیت‌زدایی و کاستن از آلام بشریت کرد. ازاین‌رو، قدرت متعالی، صلح پایدار و خیر و مصلحت برای تمامی جهانیان را در بر دارد.