آیا ائتلاف جنگی عربستان ضد یمن فرو می‌پاشد؟

به گزارش پایداری ملی، امارات متحده عربی پس از خروج مغرب از جنگ یمن در ابتدای سال جاری ، اقدام به یک تصمیم مشابه کرده که این امر ائتلاف عربستان را با خطر سقوط کامل روبرو کرده است.

طبق گزارش های یک مقام ارشد اماراتی در روز دوشنبه 17 تیر به یک خبرگزاری فرانسوی، چند روز است که امارات بنا به دلایل استراتژیک در الحدیده و نیز دلایل تاکتیکی در دیگر مناطق شروع به خروج نیروهای خود از یمن کرده است.

امارات نخستین کشوری نیست که از ائتلاف عربستان در جنگ ضد یمن خارج شده؛ بلکه پیش از آن مغرب نیز اقدام به توقف شرکت در عملیات نظامی ضد یمن کرد و سرانجام به طور کامل از این ائتلاف خارج شد.

مغرب درباره مشارکت خود در ائتلاف عربستان در جنگ ضد یمن اعلام کرد که عبد ربه منصور هادی رئیس جمهور فراری یمن از این کشور خواسته بود تا در این ائتلاف شرکت کند.

درحال حاضر با خروج امارات و مغرب از ائتلاف عربستان، این ائتلاف درحال فروپاشی است؛ چرا که این دوکشور مهم ترین متحدان عربستان در این جنگ بودند.

ائتلاف تحت رهبری عربستان که حامی دولت عبدربه منصور هادی رئیس جمهور فراری این کشور بود، عملیات نظامی خود را ضد حوثی ها از سال 2015 با مشارکت 10 کشور عربستان، امارات، قطر، کویت، بحرین، مغرب، مصر، اردن، و سودان و پاکستان آغاز کرد.

این عقب نشینی های پی در پی اعضای ائتلاف عربستان از جنگ یمن به منزله آغاز فروپاشی این ائتلاف است، به ویژه اگر نگاهی به فشارهای سازمان های حقوق بشر ضد این ائتلاف بیندازیم.

فروپاشی ائتلاف متجاوز به یمن، عربستان را در تنگنای بزرگی قرار می دهد. با خروج نیروهای امارات از یمن، ممکن است شبه نظامیان مناطق تحت تسلط عربستان نیز ضد آنها به شورش بپردازند.

بحران های متعدد معیشتی که ائتلاف تحت رهبری عربستان در کشور فقیرنشین یمن به وجود آورده است منجر به فشارهای داخلی و بین المللی بر عربستان شده است.

در هیمن رابطه خالد آنسی تحلیلگر عربستانی به سایت دویچه وله می‌گوید که امارات سیاست خود را بر مبانی گرفتار کردن عربستان در بسیاری از پرونده ها به ویژه پرونده یمن ادامه می دهد.

وی افزود که امارات در طول جنگ به حوثی ها اسلحه می داد و در جهت تضعیف دولت منصور هادی رئیس جمهور فراری این کشور تلاش می کرد.

آنسی در رابطه با تکرار سناریوی لیبی در یمن هشدار داد و امارات را متهم به تاسیس گروه داعش در یمن کرد که از نظر این تحلیلگر، چنین گروهی قبل از آغاز جنگ در یمن وجود نداشت. تحلیلگر سعودی بر ادامه درگیری های امارات و عربستان در یمن تاکید کرد.

به گفته فارع المسلمی عضو آگاه در امور یمن در موسسه سلطنتی روابط بین المللی در لندن، امارات استراتژی خود را با اعتماد زیاد به کارشناسان داخلی و نیز با کم کردن مقابله های نظامی و ماندن در ساحل غربی و عدن به شکل سابق، تغییر داده است. وی در ادامه تاکید کرد که امارات هرگز منافع خود را به راحتی در منطقه رها نخواهد کرد.

در مقابل، کارشناسان و ناظران در امور یمن معتقدند که امارات مدتی است که تلاش می کند تا از باتلاق یمن خارج شده و مسئولیت آن را به نیروهای هم پیمان یمنی محول کند. امارات اعلام کرده که درباره وجود خلا در یمن نگران نیست؛ چراکه 90 هزار نیروی یمنی را در مجموع آموزش داده که از نظر آن یکی از موفقیت های بزرگ امارات در یمن بوده است.

با وجود اظهارات مشخصی که درباره عقب نشینی امارات از یمن مطرح شده، اما دلایل نامعلوم دیگری نیز پشت پرده این اقدام وجود دارد. شاید یکی از مهم ترین این دلایل، ترس ابوظبی از مورد هدف قرار گرفتن فرودگاه هایش توسط پهپادهای حوثی باشد؛ همانطور که فرودگاه های عربستان را هدف گرفتند. علاوه بر این می توان به خسارت های سنگینی که نیروهای ائتلاف عربستان در این درگیری ها متحمل شدند اشاره کرد.

از دلایل دیگر این اقدام می توان به فشارهای بین المللی به علت تجاوزات ضد حقوق بشری این ائتلاف ضد غیرنظامیان یمن و نیز رسوایی هایی که در زندان های تحت مدیریت امارات اتفاق افتاده است اشاره کرد. همه این دلایل موجب شده تا امارات به علت ترس از خسارت های بیشتر و نیز ترس از پیوستن به جنایت هایی که ممکن است ائتلاف عربستان در آینده مرتکب شود، اقدام به خروج از یمن کند.

یکی دیگر از دلایلی که امارات را وادار کرد تا از ائتلاف عربستان در این جنگ خارج شود، این بود که پیش از این امارات در جهان به عنوان کشوری معرفی شده بود که در حال پیشرفت و توسعه است؛ اما پس از شرکت در فاجعه انسانی یمن، این تصویر به شدت آسیب دید.

باوجود این که امارات و عربستان همچنان وجود اختلافات میان خود را انکار می کنند، اما شواهد نشان دهنده اختلافات غیرعادی میان دو کشور است که در بسیاری از مواضع مشخص می شود.

به گزارش تسنیم، سیاست ریاض از ابتدای جنگ یمن این بود که تلاش های خود را از خلال احزاب مخالف حوثی ها در یمن مانند حزب اصلاح انجام دهد. برخلاف امارات که شروع به حمایت بی حد و حصر از جدایی طلبان(جنوب یمن)کرد، عربستان به حمایت آشکار از دولت رئیس جمهور فراری یمن و مسئولان آن پرداخت. در این میان وزیران امارات به اعتراض ضد آن پرداخته و این کشور را متهم به کار غیرقانونی کرد.

هرچقدر که عربستان تلاش کرد تا اختلافات مستقیم آن با امارات در اداره جنگ تاثیری نداشته باشد، اما پس از چهار سال و نیم کشتار بیهوده در یمن، تاسیسات حیاتی آن به صورت پی در پی از جانب حوثی ها مورد هدف قرار می گیرد. حوثی ها در این حملات از امکاناتی استفاده می کنند که هیچ یک از آنها را قبل از شروع جنگ در اختیار نداشتند.

صرف نظر از اینکه عربستانی ها از برخی اقدامات امارات در این جنگ ناراضی بودند؛اما تصمیم ناگهانی امارات برای خروج نیروها و تجهیزات خود از یمن ، شوک بزرگی برای مقامات عربستان و نیز نشان دهنده اختلافات بارز میان دوکشور از همان ابتدای جنگ بود. البته پیامدهای بیشتر عقب نشینی امارات از یمن، در دوره های بعدی مشخص خواهد شد.

روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی منتشر کرد که در آن به تشدید اختلافات استراتژیک عربستان و امارات درباره اوج گرفتن بحران میان دو کشور اشاره شده است.

الیزابت دیکنسون عضو آگاه در امور یمن در موسسه بحران های بین المللی در بروکسل معتقد است که امارات با دو رویکرد جدا به درگیری یمن نگاه می کند: اول درگیری با حوثی ها و دوم تلاش برای مقابله با گروه های افراطی و اسلام گرا در جنوب. دیکنسون اضافه می کند که از نظر امارات، تسلط بر بندر حدیده در دریای سرخ، این درگیری ها را وارد مرحله جدیدی کرده و به انجام مذاکرات سیاسی برای پایان دادن به درگیری با حوثی ها کمک می کند. وی ادامه داد که گمان می کنم که این درگیری ها بحران های انسانی کنونی را تشدید می کند.

بیشتر تحلیلگران بر این باورند که امارات با این عقب نشینی قصد دارد تا عربستان را در باتلاق یمن غرق کرده و آن را در دریایی پر از شن های متحرک تنها رها کند. آنها همچنین اظهار می کنند که امارات به دنبال این است که با تضعیف عربستان که مشغول جنگ ها و درگیری های مختلف است، نفوذ خود را در منطقه بیشتر کند.

اما فارع المسلمی عضو آگاه به امور یمن در موسسه سلطنتی روابط بین المللی در انگلیس معتقد است که این تحلیل ها غیرواقعی هستند. وی ادامه داد که اینکه امارات به دنبال افزایش نفوذ خود در منطقه باشد کاملا درست است؛ اما این کشور در هماهنگی با عربستان فعالیت می کند، دوکشور دارای مرزهای مشترک هستند و حفظ ارتباطشان برای هردو طرف حائز اهمیت است.

مسلمی همچنین اشاره کرد که امارات باهوش تر از آن است که ارتباط خود را کاملا با عربستان قطع کند. وی اظهار کرد که در حال حاضربزرگترین مشکل امارات بحران قطر است که برای حل آن به عربستان نیاز دارد.

بی بی سی عربی البته گزارش می دهد احزاب یمن در انگیزه های خروج امارات از این کشور تردید دارند. این احزاب اعلام کرده اند که ابوظبی نقش خود را در یمن از بین نبرده است؛ بلکه فقط تاکتیک خود را به منظور ایجاد سردرگمی و هرج و مرج بیشتر در یمن تغییر داده است.

ناظران یمنی تصریح کردند که امارات تلاش می کند تا روابط مطلوب با حوثی ها برقرار کند؛ چرا که می ترسد سناریویی که حوثی ها ضد عربستان و با هدف گرفتن تاسیسات و فرودگاه ها در این کشور اجرا می کنند، به آن نیز تحمیل شود.

پیش از این مسئولان حوثی ها امارات را تهدید کرده بودند و از آنجایی که موشک های حوثی ها نزدیک به امارات است، خسارت هایی که ممکن است از خلال آن متوجه امارات شود بیشتر می شود. این خسارت ها به ویژه در سطح اقتصادی و تجارت است که ممکن است سرمایه گذاران بین المللی، سرمایه های خود را از این کشور و مخصوصا دبی بیرون بکشند.

روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از مسئولان آمریکایی و کارشناسان گزارش داد که عقب نشینی نیروهای امارات از یمن، موجب حمله عربستان به حوثی ها می شود که واشنگتن و ریاض از پیروزی حوثی ها در این جنگ احتمالی به شدت می ترسند. این روزنامه در ادامه به اختلافات استراتژیک میان عربستان و امارات اشاره کرد.

کشور امارات قصد دارد تا نیروهای خود را از حملات نظامی عربستان ضد حوثی ها در یمن خارج کند. امارات با این اقدام، خودش را از جنگ چهار ساله یمن آزاد کرده و تبدیل به یک نقطه تحول با ایران در منطقه شده است.

به گفته مقامات غربی، ابوظبی در هفته های اخیر شروع به خروج تانک ها و بالگردهای خود از یمن کرده است. این مقامات اضافه کردند که امارات همچنین صدها نیروی خود را از ساحل دریای سرخ ونزدیک بندر حدیده که راه اصلی ورود کمک های انسانی به یمن است،بیرون کشیده است.

امارات متحده عربی از مارس 2015 مهم ترین شریک در ائتلاف نظامی عربستان ضد حوثی ها بود. هزاران نفر در طی این جنگ کشته شدند و سازمان ملل آن را سیاه ترین بحران انسانی نامیده است.

مسئولان امارات اعلام کردند که این کشور به علت حملات نظامی خود در یمن با مخالفت گسترده واشنگتن مواجه شده است.

این مسئولان گفتند که امارات قصد دارد تا به جای اینکه تلاش های خود را وقف جنگ یمن کند، به مقابله با گروه های تروریستی القاعده و داعش و دیگر گروه های افراطی بپردازد.

اینکه عربستان و یاائتلاف آن چه واکنشی به این اقدام امارات نشان دهند مشخص نیست. امارات از خلال حملات هوایی خود ضد یمن و جاسوسی اطلاعاتی و نیز انجام برخی عملیات نظامی مهم ترین هم پیمان ریاض در این ائتلاف بود.

پیتر سالیسبری یک عضو متخصص در امور یمن دررابطه با بحران های بین المللی اشاره کرد که اماراتی ها می خواهند تا بر دیپلماسی تمرکز کرده و خود را از جنگ های بیهوده ملی دور کنند.

طبق گفته مسئولان شورای انتقالی جنوب،امارات همچنین حمایت ازبرخی نیروها از جمله گروه سیاسی جدایی طلب در جنوب یمن را متوقف کرده است.

در پایان با وجود اینکه مسئول اماراتی در رابطه با اقدام اخیر امارات مبنی بر خروج از یمن مدعی شده که این تصمیم با مشورت ریاض بوده است؛ اما ناظران بر این باورند که ابوظبی تلاش می کند تا پس از افزایش فشارهای بین المللی، خود را از این مهلکه نجات دهد.

منابع: 

 https://almawqeapost.net

 https://www.dw.com/ar

 https://www.noonpost.com

 https://www.aljazeera.net/

 http://www.bbc.com/arabic

 http://www.beirutme.com