به گزارش پایداری ملی، مرگ و میر ناشی از زلزله بیشتربه علت ریختن آوار، شکستن شیشه، سقوط اشیا وحرکت زیاد در زمان وقوع زمین لرزه رخ میدهد و از آنجایی که پیشبینی زمان رخداد زلزله درحال حاضرغیرممکن است، تنهاراه کاهش خسارت جانی ومالی ناشی از زلزله، رعایت اصول ایمنی است.
در زمان وقوع زلزله چه اقداماتی انجام دهیم؟
از آن جایی که زلزله چند ثانیه بیشتر طول نمی‌کشد باید در این فرصت کم، هوشیارانه تصمیم گیری کنیم و به جا‌های امن پناه ببریم و تا پایان زمین لرزه همان جا بمانیم. جا‌های امن مثل:
- کنار ستون‌ها
- زیر میزهای محکم
- زیر چارچوب دربها
- کنار دیوار‌های داخلی
اگر هنگام وقوع زلزله در خانه هستید، میتوانید جان خود و بستگانتان را با داشتن آگاهی در مورد پناه گرفتن و انجام عکس العمل سریع و مناسب نجات دهید. بنابراین لازم است که نکات ذیل را مد نظر داشته باشید:
از پنجره ها و کمدهای بلند که بدون مهار هستند و همچنین اشیایی که ممکن است بر روی شما سقوط کنند دور شوید.
میبایست در زیر میز ناهار خوری یا میز تحریر و یا تخت خواب پناه بگیرید و چنانچه در اثر زلزله حرکت کردند پایه های آنها را با دستانتان محکم بگیرید.
میبایست در کنار کنج دیوارها پناه بگیرید و در حالی که سرخود را با بازوان خود گرفته اید حرکت کنید.
از پله ها یا آسانسور استفاده نکنید.
اگر محل ایمن وجود ندارد و شما در کریدور هستید به کنار دیوار رفته و در حالی که نشسته اید سر خود را بر روی زانوهایتان خم نموده و ضمن اینکه با کف دستهایتان پشت سر خود را گرفته اید با بازوانتان سر خود را محافظت کنید.
توصیه های ایمنی، حین وقوع زلزله، برای ساختمانهای اداری :
اگر هنگام وقوع زلزله در محل کار خود هستید با یادآوری و استفاده از آموزشهای ایمنی، میتوانید جان خود و همکارانتان را نجات دهید. کارمندان میبایست بدانند که در چنین مواردی:
میبایست اعتماد به نفس داشته و آرامش خود را حفظ کنند.
میبایست از پنجره ها و فایلهایی (کمدهایی) که در محل خود محکم نشده اند، دور شوند.
میبایست از منابع تامین الکتریسیته [ پستهای الکتریکی یا کابلهای فشار قوی ] که احتمال حرکت، تخریب یا سقوط دارند، دور شوند.
میبایست از منابع خطر و یا محلهای قابل اشتعال دور شوند.
نباید به سمت کریدورها یا خروجیهای اضطراری هجوم ببرند.
نباید از پله ها یا آسانسور استفاده کنند.
همچنین میبایست سریعا در مکانهای ایمن ساختمان از جمله چارچوب دربها و یا زیر میزهای کار، پناه بگیرند.
توصیه های ایمنی، حین وقوع زلزله، برای مدارس :
اگر حین وقوع زلزله در مدارس یا مراکز آموزشی هستید، در حالی که آرامش خود را حفظ نموده و توصیه های ایمنی را نظر دارید، در سریعترین زمان ممکن، بهترین و مناسبترین عکس العمل را نشان دهید.
قبل از هر چیز آرامش خود را حفظ کنید، ترس و وحشت از سرعت و صحت کارهای شما میکاهد، پس نکات ایمنی را با اعتماد به نفس انحام دهید. همچنین دیگران را به آرامش دعوت نموده و نکات مذکور را انجام دهید.
به محض اینکه وقوع زلزله را احساس نمودید، در صورتی که در یک ساختمان یک طبقه و نزدیک درب خروجی هستید، تا آنجا که ممکن است بی درنگ ساختمان را ترک کنید و به خارج از آن بروید.
اگر هنگام وقوع زلزله در ساختمان بلند مرتبه ای هستید سعی نکنید که با استفاده از پله ها یا آسانسور بیرون بروید.
در کلاسهای درس که دانش آموزان نمیتوانند یکجا و در یک لحظه با هجوم بردن به سمت دربها از آنجا خارج شوند، ممکن است به همدیگر آسیب برسانند. بنابراین میبایست ایمن ترین محل را در داخل ساختمان انتخاب نموده و تا پایان تکانهای ناشی از زلزله در آن پناه بگیرید. برای انتخاب محلهای ایمن از دستورات زیر پیروی کنید:
از پنجره ها و دربها دور شوید.
از اشیایی که ممکن است بر روی شما سقوط کند و یا پرت شود دوری کنید.
زیر میز، محلی مطمئن برای پناه گرفتن است. زیر میز خود در کلاس پناه بگیرید و پایه های آنرا محکم با دست بگیرید تا از حرکت آن جلوگیری کنید.
میان چهارچوب دربها محلی مطمئن برای پناه گرفتن است. چهارچوب درب را با دستانتان محکم بگیرید و مراقب بسته شدن دربها باشید.
اگر در محلی مانند کریدور هستید و به میز یا چهارچوب دربها دسترسی ندارید، از اشیایی که ممکن است بر روی شما سقوط کنند دور شوید، نزدیک دیوار رفته و یا کنار آن بشینید و سر خود را بر روی زانوهایتان خم نموده و ضمن اینکه با دستهایتان پشت سر خود را گرفته اید با بازوانتان سر خود را محافظت کنید.
اگر در کتابخانه، آزمایشگاه یا کارگاه هستید و بخاطر تجمع مقابل دربها قادر به خارج شدن نیستید از قفسه ها دور شده و به دنبال پناهگاه باشید.
اگر هنگام وقوع زلزله در راه پله هستید به سمت بالا یا پایین نروید، بنشینید و سر و گردن خود را توسط دستهایتان بپوشانید.
اگر در در حیاط مدرسه هستید از ساختمان، دیوار، سازه های بلند فولادی یا چوبی و از سبد های بسکتبال دور شوید.
قبل از زمین لزره چه کار‌هایی باید انجام داد؟
به کار‌هایی که هنگام زلزله باید انجام دهیم فکر کنیم ممکن است هنگام وقوع زلزله در خانه نباشیم. باید پیش بینی کنیم اگر هنگام زلزله در محل کار باشیم چه کار‌هایی باید انجام دهیم. برای مثال راههای فرار و محلهای امن را در محل کار بخوبی بشناسیم. برنامه ریزی از قبل باعث ایجاد آمادگی و کاهش استرس در افراد می‌شود.
یک کیف شامل ضروریترین وسایل تهیه کرده، در محل امن و قابل دسترس قرار دهید تا پس از پایان زلزله مورد استفاده قرار گیرد. مهمترین نیاز‌ها پس از زلزله عبارتند از: تغذیه، بهداشت و وسایلی که برای عملیات نجات و کمک به دیگران نیاز است. با تهیه این کیف می‌توانیم تا ۷۲ ساعت خود و خانواده را حفظ کنیم. این کیف را می‌توانیم علاوه بر منزل در ماشین و محل کار خود نیز داشته باشیم.
وسایل ضروری که بهتر است در این کیف داشته باشیم مثل آب، جعبه کمک‌های اولیه شامل باند و قطره چشمی آنتی بیوتیک، آسپرین، پماد سوختگی مقداری از دارو‌هایی که اعضای خانواده مصرف می‌کنند و یک قیچی کوچک، یک رادیو ترانزیستوری کوچک، چراغ قوه و باطری‌های یدکی، انبردست و یک بیل کوچک و پیچ گوشتی، و مواد غذایی برای سه روز و همچنین برنامه‌ای از کارهای لازم در زمان رخداد زلزله را با خانواده‌ی خود طراحی کرده، تمرین کنیم. برای مثال:
- محل خواب خود را در محلی دور از پنجره، شیشه، لوستر، آینه، و اجسام سنگین مثل قفسه کتاب قرار دهیم.
- در هنگام وقوع زلزله در زیر میز محکمی پناه گیریم و در حالی که با یک دست پایه میز را محکم گرفته دست دیگر خود را پناه سر و گردن قرار دهیم و تا اتمام زمین لرزه در همان جا بمانیم.
باید وسایل سنگین را در قفسه‌های پایین کابینت‌ها و کمد‌ها نگهداری کنیم تا هنگام بروز زلزله به بیرون پرتاب نشوند.
- درب کمد‌ها و قفسه‌ها و کتابخانه‌ها را به قفل مجهز نماییم تا هنگام زلزله چیزی به بیرون پرتاب نشود.
- وسایل سنگین مثل یخچال، ماشین لباسشویی، کتابخانه و ... را با بست به جای خود محکم کنیم.
- با افراد خانواده راجع به زلزله گفتگو کنیم تا باعث کاهش استرس و اضطراب آنها گردیم.
- افراد خانواده با کمک‌های اولیه آشنایی داشته باشند.
- افراد خانواده با نحوه‌ی قطع شیر اصلی آب و گاز و همچنین قطع برق آشنایی کامل داشته باشند.
- هر از گاهی افراد خانواده با فرض یک زلزله در خانه به تمرین عملیات پیشگیری و امدادرسانی بپردازند.