واکنش آمریکا به راه‌اندازی رسمی کانال مالی ویژه اتحادیه اروپا با ایران

INSTEX درواقع مخفف Instrument in Support of Trade Exchanges است که به معنای "ابزار پشتیبان مبادلات تجاری" است.

طبق گزارش شبکه ان‌دی‌آر، پاریس میزبان این کانال مالی خواهد بود و یک بانکدار برجسته آلمانی نیز مسئولیت این کانال مالی را بر عهده می‌گیرد. انگلیس نیز در این بین رئیس هیئت نظارت خواهد بود و از این سه کشور یک دیپلمات از وزارت امور خارجه در این کانال مالی حضور خواهد داشت. همچنین این گروه در آلمان نیز شعبه خواهد داشت. مدیر این سازوکار یکی از کارشناسان بانکی از فرانکفورت آلمان است.

البته به گفته کارشناسان این سیستم مالی جدید به تنهایی کافی نیست تا تجارت با ایران را واقعا رونق ببخشد. تجارت‌های نفتی با ایران که از طریق تحریم‌های آمریکا به شدت آسیب دیده است از این سیستم تبادل مالی سود چندانی نمی‌برد.

یک دیپلمات اتحادیه اروپا امروز دراین باره گفت که این سیستم مالی شرایط فعلی را به صورت قابل توجهی تغییر نمی‌دهد، اما یک سیگنال سیاسی مهم به ایران ارسال می‌کند مبنی بر اینکه ما مصمم به نجات توافق اتمی با ایران هستیم و همچنین سیگنالی به آمریکا است مبنی بر اینکه ما از منافع و علایق خود در برابر تحریم‌های غیر عادی واشنگتن دفاع می‌کنیم.

سفارت آمریکا در برلین هم در واکنش به راه اندازی این سیستم مالی ویژه اروپایی بار دیگر تهدید کرد که مجازات‌هایی را علیه همه آن‌هایی که به تجارت‌های خود با ایران ادامه می‌دهند اعمال می‌کند. یک سخنگوی سفارت آمریکا در برلین اعلام کرد که نتیجه چنین اقدامی می‌تواند این باشد که این افراد دسترسی به سیستم‌های بانکی آمریکا و امکان مبادلات تجاری با آمریکا و شرکت‌های آمریکایی را از دست می‌دهند. آمریکا انتظار ندارد که سیستم مالی ویژه جدید اتحادیه اروپا فشار‌های اقتصادی بر ایران را کاهش دهد.

"دیدیه ریندرز"، وزیر امور خارجه بلژیک هم در حاشیه دیدار با همتایان اروپایی خود در بخارست تاکید کرد که این مسئله به شرکت‌ها مربوط می‌شود که آیا آن‌ها می‌خواهند از این ساز و کار مالی ویژه استفاده کنند. این شرکت‌ها از خطر تحریم‌های آمریکا در صورت مبادلات تجاری با ایران آگاه هستند.

سیستم تبادلات مالی Instex باید این تضمین و اطمینان را ایجاد کند که شرکت‌های اروپایی که به صورت قانونی با ایران مبادلات تجاری انجام می‌دهند از اقدامات تنبیهی و تحریمی آمریکا آسیب نمی‌بینند. از دید اروپاییان بعد از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران چنین ساز و کاری ضروری است. ترامپ بعد از خروج از توافق هسته‌ای شدیدترین تحریم‌های همه زمان‌ها را به گفته خود علیه به ویژه صنعت نفت ایران صادر کرده است.

در واقع شرکت‌های اروپایی مجاز هستند همه کالا‌هایی که در لیست تحریم‌ها قرار ندارند را به ایران صادر کنند. اما مسئله این است که تقریبا همه بانک‌ها در اروپا حاضر به پرداخت و مبادلات پولی برای این گونه تجارت‌ها با ایران نیستند. آن‌ها نگرانند که در این صورت با تحریم‌های آمریکا مواجه شوند.

سیستم Instex یک نوع سازو کار مبادله‌ای است که در آن حساب‌های شرکت‌های ایرانی و اروپایی با یکدیگر تسویه می‌شود.